نقش برجام در کاهش سرعت رشد علم
جمعه ۶ آذر ۱۳۹۴ ساعت ۰۲:۲۰
کد مطلب: 457457
با توجه به تذکرات چندین باره و مکرر مقام معظم رهبری بر کاهش سرعت رشد علم ، باید عوامل مختلفی که بر این موضوع تاثیر گذار بوده است را در نظر گرفته و راه حلی برای رفع مشکل پیش آمده ارائه داد.
کاهش سرعت رشد علمی کشور ابعاد مختلفی دارد. در این مجال تنها بر بخشی از «تاثیرات روانی و اجتماعی برجام» که بر سرعت رشد علم کشور موثر بوده است اشاره می شود.
به دلیل اینکه در این مقاله به نکات منفی برجام در روحیه جامعه علمی صحبت خواهد شد، جهت رعایت انصاف، باید اذعان نمود که برجام نقاط قوتی را نیز شامل می شود و خارج از فضای بررسی برجام باید از تلاش های دولت یازدهم و به خصوص تیم مذاکره کننده تشکر کرد، هرچند برجام دارای «نقاط ابهام و ضعفهای ساختاری و موارد متعدّدی است» اما یقینا این عزیزان تمام تلاش خود را کرده اند که بتوانند به نحو احسن از امنیت ملی و آرمان های انقلاب اسلامی دفاع کنند که این تلاش ها فارغ از هرگونه بررسی جزییات ، خود جای تقدیر و تشکر دارد.
دلیل شتاب سریع رشد علمی کشور چه بود؟
تحریم هایی که از ابتدای انقلاب شکوهمند اسلامی ایران به صورت ظالمانه و غیرقانونی برای کشور ایران وضع شد، در روزهای پایانی دولت اصلاحات خود را به مرزهای علمی کشور رساند.
با توجه به اینکه تحریم های ظالمانه نتوانسته بود جلو پیشرفت علمی کشور را بگیرد و دشمنان به ناکارآمدی تحریم ها در این عرصه پی برده بودند، اینبار مستقیما به سراغ مسایل علمی کشور آمده و از تحریم های رشته های علمی خاص تا سنگ اندازی در امور علمی کشور آغاز نموده و تا ترور دانشمندان پیش آمدند. این تحرکات دشمن از سویی و از سوی دیگر دیدگاه دولت نهم و دهم بر مسایل علمی و مهمتر از همه اینها تاکیدات پیاپی و مستمر مقام معظم رهبری و راهبرد علمی ایشان، خاکریزی را در لبه مرز علمی کشور به وجود آورد.
وجود آمدن این خاکریز و ضرورت مبارزه در فضای علمی کشور ، شکل گیری روحیه جهادی در فضای پژوهشی و علمی ایران اسلامی را به دنبال داشت تا جایی که بسیجی که در هشت سال دفاع مقدس آزمونش را در حراست از تمامیت ارضی با به کارگیری «روحیه جهادی» به بهترین نحو پس داده بود با توجه به منویات مقام معظم رهبری وارد عرصه «جهاد علمی» شد.
این روحیه جهادی و کارزار جنگ علمی باعث گشت تا جوانان و جامعه علمی ایران با کمترین امکانات دست به کارهای بسیار بزرگی بزنند.
جبهه علمی ایران با شهادت دانشمندان کشور مرتبا راسخ تر و مصمم تر از گذشته راه را ادامه می داد و ترور دانشمندان و فرزندان جامعه علمی این مرز و بوم ، عرصه جهاد را شفاف تر می نمود.
موفقیت ها و بالا رفتن سرعت علمی کشور ، دستاورد های تزریق روحیه جهاد و حتی شهادت در بدنه علمی و پژوهشی کشور عزیزمان بود.
دستاوردهای آن در موضوع هسته ای (که در این مقاله مورد بحث است) ، کارهای بسیار بزرگی مثل غنی سازی ۲۰ درصد ، طراحی و ساخت رآکتور آب سنگین ، طراحی ، ساخت و ارتقای سانتریفیوژها و … می باشد.
چرا سرعت رشد علم کاهش یافت؟
پس از روی کار آمدن دولت یازدهم و تغییر رویکرد در مذاکرات هسته ای و به دنبال آن دستیابی به توافق ژنو و پس از آن بیانیه لوزان و در نهایت رسیدن به برجام اخبار خوب از سویی و اخبار ناخوشی از سویی دیگر را بدنبال داشت.
خبرهای ناخوشی مثل بیکار شدن همکاران دانشمندان هسته ای ترور شده ، جمع آوری سانتریفوژهای طراحی و ساخته شده به دست جوانان این مرز و بوم و دردناک تر از آنها « پر شدن رآکتور آب سنگین اراک با بتن و جایگزینی با یک رآکتور خارجی» و …
این خبرها روز به روز روحیه نا امیدی و بی ثمر بودن زحمات و جنگیدن در عرصه علم را به جامعه پمپاژ می نماید تا جایی که اخبار ناخوشایند برجام، این تفکر را در قشر جوان القا می نماید که «حتی اگر کاری به بزرگی غنی سازی انجام دهد سرنوشتش اخراج و بیکاری خواهد بود و یا اگر روزی یک شگفتی علمی رقم زده و با کمترین اطلاعات در دسترس، رآکتور آب سنگین طراحی نماید و بسازد، روزی دستاوردش با بتن پر خواهد شد و نمونه خارجیش جایگزین می گردد.»
موضوعی که روحیه استقلال طلبی را به راحت طلبیِ مصرف گرایانه تغییر می دهد.
هرچند باید اشاره نمود بعضی از اخبار با غرض سیاسی منتشر می شد و می شود و از لحاظ صحت شاید دارای خدشه باشد ولی آخر تاثیر منفی خود را بر بدنه جامعه به خصوص جامعه علمی و پژوهشی کشور می گذارد.
حال چه باید کرد؟
به نظر نگارنده برای بالا بردن سرعت پیشرفت علم و به دنبال آن رشد علمی کشور باید دستگاه ها و نهاد های مربوطه با شفاف نمودن کارزار جنگ علمی ای که این روزها شفافیت خود را از دست داده است، روحیه فعالیت جهادی را به جامعه علمی و پژوهشی کشور پمپاژ نمایند و با حمایت های مادی و مهمتر از آن حمایت معنوی جامعه را به مسیر رشد با شتاب در زمینه علمی برگردانند. حتما این بازگرداندن روحیه جهادی خللی در برنامه های کلان دولت مثل اجرای برجام و … ایجاد نکرده و حتی منجر به امید بیشتر و بالندگی بهتری برای شرایط پسابرجام می گردد.
