اخراج به روش همکاری بدون قرارداد و یا دریافت سفته های سفید امضاء؛ روش‌هایی که برخی سودجویان کارفرمانما با شیوه‌ها و شگردهای مختلف بدون هزینه هر زمان که بخواهند نیرویی را جذب و هر وقت هم که بخواهند اخراج می‌کنند.

به گزارش مهر، افزایش تعداد کارجویان و متناسب نبودن فرصت های شغلی موجود در بازار کار نه تنها باعث بیکار ماندن میلیونی جوانان آماده به کار می شود، بلکه امکانی را نیز برای برخی افراد کارفرمانما فراهم می کند تا با حداکثر کردن بهره کشی از نیروی کار، طمع سودجویی خود را آرام کنند.

در واقع باید عمل نکردن به حق و حقوق نیروی کار طبق مفاد قانون کار را از آفت های به هم خوردن عرضه و تقاضای نیروی کار دانست چرا که برخی را وادار می کند تا با استفاده از امکانی که در اختیار دارند انواع و اقسام گرفتاری ها و سختی را برای متقاضیان کار فراهم کنند.

سوء استفاده از حقوق ماهیانه نیروی کار، نپرداختن، تاخیر در پرداخت ها، اجرا نکردن مصوبه شورای عالی کار، حذف ساعات اضافه کاری، بیمه نکردن، نپرداختن سنوات و عیدی و پاداش و از این دست اقدامات؛ شایع ترین مواردی است که هر سودجویی می تواند متاسفانه خود را در لباس کارفرمایانی قرار دهد که سالیان متمادی در عرصه های مختلف در تلاش هستند و هزاران نفر نیز از تلاش های آنها برخوردارند.

متاسفانه لطمه و دید بدی که در افکار عمومی از عملکرد سودجویان کارفرمانما ایجاد می شود به قدری پررنگ و قوی است که بعضا نتیجه زحمات و تلاش های کارفرمایان بسیار زیادی که در چارچوب قانون با نیروی کار خود برخورد می کنند نیز زیر سوال می رود.

یک کارگر اخراجی 36 ساله که اخیرا به دست یک کارفرمانمای سودجو اخراج و بیکار شده است گفتگوی خواندنی و در عین حال نگران کننده ای از رواج دیدگاه سودجویی در بازار کار با خبرنگار مهر انجام داده است که در زیر می خوانید.

*خبرگزاری مهر: چه شغلی داشتید و چرا اخراج شدید؟

- من به همراه چند نفر دیگر نظافتچی یک شرکت پیمانکاری به نام ... در مجموعه ورزشی .... بودم که متاسفانه به دلیل درخواست حق و حقوقم اخراج شدم!

* مگر شما چه حق و حقوقی درخواست کرده بودید که باید اخراج می شدید؟

- من فقط از کارفرما خواستم که ما را بیمه کند ولی قبول نکرد و گفت: من پولی بابت حق بیمه شما نمی پردازم، اگر خودتان خواستید پول بدهید بیمه شوید.

* شما قبول کردید؟

- نه.

* چرا؟

- حقوق ما از حداقل قانون کار (مصوبه شورای عالی کار) کمی بیشتر بود. یعنی با اضافه کاری فقط ماهیانه چیزی حدود 350 هزار تومان دریافتی داشتیم که البته آن هم با تاخیر و چند ماه یکبار دریافت می کردیم.

* حتما اضافه کاری شما کم بود که فقط به میزان حداقل دستمزد دریافتی داشتید؟

- نه. کارفرمای ما تمایلی به اجرای قانون نداشت و فقط می خواست آنچه که به میل خود اوست انجام شود. ما در ماه مبارک رمضان برخی شب ها تا 2 بامداد هم کار می کردیم در صورتی که از روز اول چنین چیزی را به ما نگفته بود، روزهای تعطیل و جمعه ها هم در بیشتر اوقات مجبورمان می کرد سر کار برویم، او فکر می کرد چون ما به کار نیاز داریم باید هرچه که بگوید همان بشود و با این طرز فکر حق و حقوق ما را پایمال می کرد.

* بالاخره نگفتید چرا اخراج شدید؟

- ما درخواست کرده بودیم که حداقل با حقوق کمی که به ما می پردازد بیمه باشیم ولی کارفرمای ما با پرخاش گفت شماها "پر رو" شدید. من شما را بیمه نمی کنم هر کاری دلتان خواست انجام دهید!

* بعد چه شد؟

- من رفتم بیمه و گفتم که کارفرمای ما حاضر نیست ما را بیمه کند که بعد مامور بیمه آمد و لیست کارگران را گرفت. اما متاسفانه به کارفرما گفت که من درخواست داده بودم و همین باعث اخراجم شد.

* تکلیف ماه هایی که با وی کار کردید و بیمه نبودید چه شد؟

- بیمه کارفرما را مجبور به پرداخت جریمه کرد که بازهم گرفتاری آن برای ما بود و کارفرما عنوان کرد اگر می خواهید اخراج نشوید باید خودتان جریمه ها را بپردازید که در نهایت زمینه اخراج ما را با اینگونه رفتارها فراهم کرد.

* وقتی می دانستید که قانون در مورد کار شما از سوی کارفرما اجرا نمی شود و وی قصد سودجویی دارد، چرا بدون قرارداد و حقوق مناسب حاضر به ادامه همکاری با وی شدید؟

- جواب روشن است. اگر همین کار را هم نمی پذیرفتم چه می کردم؟ یا باید شرمنده زن و بچه ام می شدم یا خدای نکرده کار خلاف می کردم.

* یعنی در مدتی که کار می کردید قرارداد هم نداشتید؟

- متاسفانه کارفرما به بهانه های مختلف از انعقاد قرارداد کاری طفره رفت و حتی درخواست کرد که 2میلیون تومان سفته سفید امضاء نیز در اختیار وی قرار دهیم. با این حال برای اینکه کارم از دست نرود سفته ای را تهیه کردم و با پشت نویسی عبارت "جهت حسن انجام کار" تحویل وی کردم که نپذیرفت و با عصبانیت عنوان کرد تو لیاقت کار کردن نداری!

* شرکت های پیمانکاری انجمنی دارند که می توانید مسائل خود را با آنها مطرح کنید. به آنجا مراجعه کردید؟

- بله. نتیجه این شد که بازگشت به کار دادند ولی حالا کارفرما عنوان می کند که به هیچ وجه حاضر به بازگشت من به کار نیست و حتی حق و حقوقم را هم نمی پردازد. من فقط می خواستم قانون در مورد من رعایت شود نه اینکه بیکار شوم ولی با لو رفتن اسم من از سوی نماینده شعبه بیمه تامین اجتماعی، کارفرما اخراجم کرد در حالی که طبق قانون اوست که باید مواخذه شود نه من که به دنبال اجرای قانون در مورد کارم بودم.