۵
به برکت میلاد امام علی علیه السلام،
نحسی 13خرافه است/ سخنرانی شهید مطهری در دفاع از 13
دوشنبه ۱۴ ارديبهشت ۱۳۹۴ ساعت ۰۷:۳۲
کد مطلب: 420770
به نام خدایی که به ما توفیق اعتقاد به حقانیت علی علیه السلام عنایت فرمود
سلام علیکم
فرارسیدن سیزدهم رجب، میلاد با برکت مولی الموحدین امیرالمؤمنین علی علیه السلام بر همگان مبارک باد.
به این بهانه یکی از خرافات رایج در میان مردم نه تنها در کشورمان بلکه در برخی از نقاط جهان را مورد بررسی قرار میدهیم.
در برخی کشورهای جهان، سیزده نفر کنار یک میز غذا نمینشینند، در بعضی هواپیماهای خارجی جای صندلی 13 خالی است و از عدد 12 به 14 میرسد، در ایران خودمان بسیاری رفتوآمد به منزل یکدیگر را روز سیزدهم فروردین درست نمیدانند و نحس میپندارند و یا پلاک برخی از منازل را 1+12 بهجای عدد 13 می‌نویسند و نصب میکنند و مواردی دیگر از این دست!
1 - نحس به چه معنا است؟
واژه نحس در لغت عرب، ضد و خلاف سَعد (خوشبختی) و به معنای شومی است، هر چند شعله بیدود هم معنا شده و مانند آن که افق نظیر شعله بیدود سرخ شود، مَثلی برای شومی قرار داده شده است. (قاموس قرآن، ج7، ص32 و مفردات راغب، ص 794)
2 - نحس بودن روزها مبنای قرآنی دارد؟
در قرآن کریم آیات مرتبط با سرنوشت و عذاب سخت قوم عاد با تعبیر نحوست همراه است. همانطور که در قرآن کریم میخوانیم که قرآن در شب مبارکی نازل شده (انّا انزلناه فی لیلة مبارکة / دخان،3) درباره روزهایی که قوم عاد عذاب شدند هم تعبیر یوم نحس مستمر یا ایام نحسات در دو آیه (فصلت،16 و قمر،19) بیان شده است.
نحس عنوان شدن روزهایی که قوم عاد در آنها عذاب شدهاند یا مبارک دانستن شبی که در آن قرآن کریم نازل گشته نشان دهنده آن است که روزها به خودی خود (ذاتاً) نحس نیستند بلکه وقایع و رخدادها آنها را به این صفت مشهور میسازد. (ترجمه المیزان، ج19، ص117)
3 - روایات درباره نحس بودن چند دستهاند؟
مرحوم علامه طباطبایی (رحمة الله علیه) در تفسیر المیزان به کثرت و زیادی روایاتی در باب نحس بودن یا نبودن ایام اشاره اما تأکید میفرماید که بسیاری از این احادیث و روایات ضعیف هستند اما برخی هم دارای سندی معتبر هستند و به بیان دیگر خالی از اعتبار نیستند. (ترجمه المیزان، ج19، ص117)
هرچند در روایاتی که به طور مثال در بحارالانوار و سایر کتب حدیثی درباره نحس بودن برخی روزها وارد شده غالباً دلیل نحوست رخداد شوم آن روزها (مانند عذاب یک قوم) بوده است اما به مردم هم در خلال روایات توصیه شده تا برای دفع نحوست به خدای سبحان پناه برده، روزه بگیرند، قرآن بخوانند یا صدقه بدهند و کارهایی از این قبیل انجام دهند و حتی از اینکه انسان خود را وابسته به پیبردن نحس بودن یا نبودن ایام و کارهای خود را معطل نماید نهی فرمودهاند. (ترجمه المیزان، ج19، ص 118 و 119)
گفتنی است همان ملاک نحس بودن برای مبارک بودن ایام هم بیان شده است و آن اینکه مثلاً 27 رجب به دلیل وقوع رخداد مبارک بعثت نبی اعظم صلی الله علیه و آله مبارک (سَعد) دانسته شده است و لذا در اینجا هم مشخص میشود که مبارک بودن روزها هم به اعتبار واقعه رخداده در آن است. (ترجمه المیزان، ج 19، ص 121)
البته درک حقیقت اعداد از دایره علم ناچیز نویسنده بیرون است اما در منابع دینی طی بررسی بعمل آمده مدرکی مستند بر نحس بودن یا نبودن اعداد یافت نشد. در کشورهای جهان نحس بودن عدد سیزده را به یونانیان باستان و کامل بودن عدد 12 و مبارزه با خدایان دوازدهگانه آنان توسط سیزدهمی نسبت میدهند یا معتقدند که سیزده از حیث روابط ریاضی عددی عجیب و مرموز است و نظایر آن اما اینها مدارک مستندی با خود همراه ندارد و الله العالِم.
در برخی روایات مثلاً در بحارالانوار درباره روزهای هر ماه قمری نکاتی در سعد یا نحس بودن بیان شده که به عنوان نمونه در دستهای از روایات دوازدهم و در دستهای دیگر سیزدهم ماه را نحس دانستهاند اما اولاً این نوع روایات در هر دو دسته ضعیف هستند و ثانیاً با قرائن قرآنی که در بالا اشاره شد و با توجه به واقعه مهم و بابرکت میلاد امام علی علیه السلام سیزده رجب روز مبارکی است.
در پایان هم به پاسخ یک استفتاء از حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (حفظه الله تعالی) درباره نحس بودن عدد 13 دقت نمایید که ایشان فرمودهاند :
(نحسی عدد 13 از خرافات است)
ایشان تابستان 1391 در یک سخنرانی فرمودهاند : (سرانجام خرافات شرک و یا آلودگی به افکار شرکآلود است.) (خبرگزاری شبستان/شناسه خبر به تاریخ 9/5/91 : ( 157555
سخنرانی شهید مطهری در دفاع از عدد 13
چون این روزها مصادف با شهادت استاد مرتضی مطهری (رحمةالله تعالی علیه) هم هست ، مناسب آن است که به سخنرانی 16 فروردین 1349 ایشان در حسینیه ارشاد اشاره شود که عنوان سخنرانی (خرافهی 13) بوده و استاد در ابتدای سخنرانی این عنوان را به (دفاع از 13) تغییر دادند.
ایشان در بخشی از این سخنرانی فرمودهاند :
(بحث ما درباره دفاع از 13 است. این عددی که بدون ارتکاب هیچ جرم و جنایتی و بدون هیچ سابقه سوئی، این بشر ظالم ستمگر و این بشر جَهول ظَلوم - به تعبیر قرآن کریم - او را محکوم کرده و برای آن نحوست و شئامت قائل شده است ... در میان همه اشیائی که بشر برای آنها شئامت و نحوست قائل است اعداد سهم بیشتری دارند. حال روی چه حسابی چه عرض کنم ولی در مجموع بشر در این مسئله بیشتر پاپیچ اعداد شده است و در میان اعداد هم از همه مظلوم‌تر و بیچارهتر و توسریخورتر، عدد 13 بوده است... 13 چه گناهی دارد؟ ... بدانید این مسائل مال اسلام نیست. ابداً، نه 13 ماه صَفر نه غیر صَفر. من حتی به تمام مدارک و اخبارش مراجعه کردم... هر روزی که مردمی به کیفر اعمال خودشان گرفتار شدند و در عقوبت اعمال خودشان دست و پا زدند بدانند در روز نحسی گرفتارند.) (مجموعه آثار شهید مطهری، ج 25، ص 401)
امیدواریم خداوند سبحان همه ما را از پیروان و شیعیان راستین امیرالمؤمنین علی علیه السلام قرار دهد.
و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین.
