۶
چگونه عاقبت به خیر شویم؟ / مثلث دستیابی به رستگاری
سه شنبه ۲۱ مهر ۱۳۹۴ ساعت ۱۵:۰۹
کد مطلب: 449849
به نام خدایی که مراقب و محافظ ما است
سلام علیکم
یکی از دعاهای مهم همه ما در مجالس مختلف این است که ان شاء الله عاقبت به خیر شویم. غالباً مادر و پدر برای فرزند خود آرزوی عاقبت به خیری می‌کنند و خلاصه در عرصه‌های مختلف زندگی این آرزو و دعای مهم نمود می‌یابد.
حال به نظر شما چه راهی برای اجابت این دعا و تحقق این آرزوی پراهمیت وجود دارد؟ آیا تنها دعا کردن به زبان کافی است یا باید انسان هم به مصداق (از تو حرکت از خدا برکت) کاری انجام دهد؟
حتماً به زبان دعا نمودن یا در ذهن آرزویی را پروراندن کافی نیست و ما را به مقصود نمی‌رساند و نگرانی را رفع نمی‌کند. راستی مگر باید نگران بود؟ آری وقتی افرادی محضر شریف پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله را درک کرده بودند اما پس از وفات آن وجود شریف راه انحراف را برگزیدند یا شمر ملعون در رکاب امیرالمؤمنین علی علیه السلام در جنگ صفین جانباز شد اما راه نفرین ابدی را در کربلا بر خود گشود و سوابق خود را هدر داد و یا حتی در ابتدای خلقت انسان، شیطان رجیم سابقه عبادت خود را با نافرمانی و لعن عوض کرد و موارد متعدد دیگر از این دست، باید هم نگران بود.
آنچه بزرگان دین و علمای اخلاق از جمله حضرت امام رحمت الله تعالی علیه در شرح چهل حدیث توصیه فرموده‌اند و به نظر می‌رسد سه ضلع مهم یک مثلث برای رسیدن به قله رستگاری است و به فضل الهی سبب عاقبت به خیری انسان می‌شود عبارت است از سه کار مشارطه، مراقبه و محاسبه.
ضلع اول : مشارطه یعنی انسان با خود شرط کند که کاری برخلاف فطرت پاک خود انجام ندهد و یا فلان گناه و مهم‌تر از آن صفت رذیله ای را مبنای عمل خود قرار ندهد.
چرا می‌گوییم ترک صفت رذیله (اخلاق زشت) از ترک گناه هم مهم‌تر است، چون صفت رذیله فرمان عقل را به دست می‌گیرد و سبب می‌شود تا قوای غضبیه و شهویه که انسان را به غضب و شهوت می‌کشاند بدون عنان و با سرعتی بدون هرگونه کنترل پیش برود و انسان را به پرتگاه رهنمون سازد.
مثالی از مشارطه آن است که من با خود شرط کنم امروز از صبح تا شب غیبت نکنم یا حسد را از خود دور کنم و یا مثلاً از شنبه تا پنج شنبه دروغ نگویم و این شرط را تمدید نمایم.
ضلع دوم : مراقبه به زبان ساده یعنی مراقب باشیم که از شرطی که با خود کردیم تخطی نکنیم و اسیر نفس خبیث و امارّه و شیطان لعین نشویم و دائماً از شر این دو دشمن خود به خدای متعال پناه ببریم.
ضلع سوم : محاسبه که نقش نظارتی و بازرسی را بعهده دارد. این محاسبه در دو زمینه انجام می‌شود. یکی آنکه چقدر در مراقبه موفق بوده‌ایم و دیگری آنکه چقدر از شرط خود تخطی کرده‌ایم.
مثالی از محاسبه آن است که از صبح تا شب شرط کرده باشیم که دروغ نگوییم و مراقبت بر برقراری این شرط هم داشته ایم و حالا پس از ساعتها از برقراری این شرط، ترازویی بگذاریم و ببینیم چقدر در تحقق این شرط و پیامد آن موفق بوده‌ایم؟ اگر موفق بوده‌ایم که باید این نقطه قوت را حفظ و تقویت کنیم و از خدای متعال بخواهیم که ما را در تداوم این مراقبه موفق بدارد و اگر خدای ناکرده موفق نبوده‌ایم عزم را جزم کنیم و با پناه بردن از شر شیطان و نفس اماره و خبیث به خدای متعال راهی دوباره و سه ضلعی جدیدی ترسیم نماییم.
البته در مقام سخن ترسیم مثلث (مشارطه، مراقبه و محاسبه) آسان است اما در مقام عمل راهی نه چندان آسان است و باید مراقبت ها نمود و از خداوند متعال دائماً یاری خواست (آسان نمود اول ولی افتاد مشکل‌ها)
ان شاء الله همه ما پس از ترک گناه و انجام واجبات که قدم اول است با ترسیم صحیح این مثلث در مسیر عاقبت به خیری قرار بگیریم.
و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین
