دکتر یوسف ثبوتی از ورود بی اخلاقیهای علمی به جامعه مقاله نویسان انتقاد کرد و گفت: اخلاق و امانت علمی در مورارد متعدد مراعات نمی شود و این به روند تهیه مقالات علمی در کشور ضربه می زند و به جایگاه علمی ایران در دنیا نیز خدشه وارد می کند.
پروفسور یوسف ثبوتی  در رابطه با وضعیت حال حاضر مقالات علمی و آمار این نوع مقالات با بیان اینکه آفتی به نام عدم وجود اخلاق علمی وارد مجموعه مقاله نویسان ایرانی شده است افزود: این امر در مجامع علمی داخلی و خارجی انعکاس بدی پیدا کرده است.

رئیس دانشگاه تحصیلات تکمیلی در علوم پایه زنجان، بی اخلاقی علمی در زمینه مقالات علمی و تحقیقاتی را تنها مربوط به کشور ایران ندانست و با بیان اینکه بی اخلاقی های علمی در همه دنیا وجود دارد افزود: با ایجاد نظارت بیشتر بر مقالات علمی و تحقیقاتی می توان از توسعه و گسترش بی اخلاقی علمی جلوگیری و زمینه ریشه کنی آن را فراهم کرد.

ثبوتی آمار تعداد مقالات علمی ارائه شده در کشور را واقعی و مطلوب دانست و ادامه داد: آماری که در زمینه مقالات علمی ارائه می شود کاملا آماری واقعی است.

دکتر ثبوتی جایگاه علمی کشور را خوب دانست و با تاکید بر اینکه این وضعیت با نقطه ایده آل و مطلوب خود فاصله دارد به مهر گفت: وضعیت کنونی علمی ایران در مقایسه با کشورهای همجوار همانند ترکیه و کشورهای همسطح ترکیه عقب نبوده و در بسیاری موارد جلو هستیم.

پرفسور ثبوتی با تاکید بر اینکه نباید به وضعیت و جایگاه کنونی علمی کشور قانع باشیم افزود: علم در دنیا به سرعت و با شتاب در حال حرکت است و ما برای عقب نماندن از این قافله علمی باید سرعت حرکت خود را بهبود بدهیم.

وی ادامه داد: باید حرکت علمی خود را متناسب با رشد و حرکت علمی دنیا در نظر بگیریم زیرا در غیر این صورت از قافله عقب خواهیم ماند.

رئیس و بنیانگذار دانشگاه تحصیلات تکمیلی زنجان با بیان اینکه در تعین اولویتهای علمی کشور باید به مجامع و اساتید دانشگاهی اعتماد بیشتر شود افزود: اگر در تعیین اولویتهای علمی به اساتید و مجامع دانشگاهی و جوانان اعتماد بیشتری شود آنها می توانند با "شم" علمی بالایی که دارند نیازها را احساس و برای برآورد و تحقق آنها برنامه ریزی مناسبی انجام دهند.

ثبوتی ایران را با توجه به وسعت و گستردگی دارای نیازها و اولویتهای متنوع در بخشهای مختلف دانست و ادامه داد: هرکسی بخواهد در زمینه علمی چیزی یاد بگیرید و آشنایی عمیق پیدا بکند احتمالا این مملکت از معلومات آن شخص و یا آن نهاد استفاده خواهد کرد.

وی با انتقاد از اینکه یک جمع بشنیند و در زمینه علمی اولویت تعیین کند گفت: باید در این زمینه به مجامع دانشگاهی و علمی توجه ویژه شود.

این استاد برجسته کشورمان، اولویت بندی علمی کشور را بر اساس نیازهای جامعه مورد تاکید قرار داد و افزود: برنامه ریزی و تعیین نیازهای جامعه برای آینده دور و نزدیک معمولا خیلی درست از آب در نمی آید ولی اگر به دانشگاهیان و قضاوتهای عمومی و "شم" جوانان اعتماد شود این شم اجتماعی نیازها را تشخیص می دهد و دنبال آن می رود و آن را برطرف می کند.

دکتر ثبوتی افزود: من لازم نمی دانم عده ای بنشینند و با طول و تفصیل برای کشور اولویت علمی تعیین کند. جامعه خودش می تواند نیازها را تشخیص دهد و رفع کند.

وی در ادامه با اشاره به وضعیت پژوهشی کشور، وضعیت و روند کنونی پژوهش در ایران را مثبت دانست و به مهر گفت: پژوهش در ایران کم و بیش خوب جا افتاده است.

دکتر ثبوتی با مقایسه وضعیت پژوهش در مقطع کنونی با گذشته افزود: 40 سال پیش عملا پژوهش مطرح نبود و در 20 سال پیش وضعیت پژوهش همانند امروز نبود ولی الان کم و بیش همه دانشگاهها می دانند که پژوهش مهم است و پژوهش را از هیئت علمی و دانشجویان می خواهند و جواب هم می گیرند.

رئیس دانشگاه تحصیلات تکمیلی در علوم پایه زنجان تاکید کرد: امروز ایران در زمینه پژوهش علمی به جایگاهی رسیده که پژوهش علمی ایران در مجامع بین المللی نمود پیدا کرده است و این جایگاه را در 20 سال پیش نداشتیم.

دکتر ثبوتی با اشاره به وضعیت بودجه های پژوهشی در کشور، روند کنونی را در مقایسه با حجم فعالیتهای پژوهشی در دانشگاهها مطلوب ندانست و اذعان داشت: 70 درصد و یا بیشتر 90 درصد پژوهش کشور در دانشگاهها صورت می گیرید ولی 90 درصد بودجه پژوهشی کشور در دانشگاهها خرج نمی شود.

وی ادامه داد: بسیاری از نهادهای اجتماعی، کشاورزی و صنعتی، بهداشت و درمان در بخشهای دولتی و خصوصی بودجه های پژوهشی دارند و باید قاعدتا برای تحقیق و توسعه بکار ببرند ولی تا آنجا که من می توانم قضاوت بکنم تحقیق و توسعه ای که در خارج از دانشگاهها انجام می شود با هزینه ای که برای آنها صرف می شود متناسب نیست.



دکتر ثبوتی گفت: آمار پژوهش در دانشگاهها و هزینه خرج شده برای آنها در مقایسه با آمار و هزینه های پژوهشی در خارج از دانشگاه اصلا ربطی به هم ندارند و قابل مقایسه نیستند.

رئیس دانشگاه تحصیلات تکمیلی در علوم پایه زنجان با بیان اینکه مجامع دانشگاهی به ارزش واقعی پژوهش دست یافته اند افزود: بخشهای خارج از دانشگاه هنوز نمی دانند تحقیقات و پژوهش چیست و برای توسعه پژوهش در بخشهای خارج از دانشگاه راه درازی در پیش داریم.

وی در ادامه به تعامل صنعت و دانشگاه اشاره کرد و با یادآوری اینکه در طی سالهای گذشته همه دولتها در حد توان خود در زمینه ایجاد ارتباط بین صنعت و دانشگاه تلاش کردند افزود: هر چند وضعیت موجود در زمینه ارتباط صنعت و دانشگاه نسبت به 30 سال گذشته مطلوب است ولی کافی نیست و برداشتن موانع موجود کار بسیار مشکلی است چون سنت برداشتن این موانع را در کشور نداریم.

دکتر ثبوتی به تعامل صنعت و دانشگاه در کشورهای غربی اشاره کرد و گفت: در کشورهای غربی و بخصوص اروپایی صنعت و دانشگاه همپای هم بزرگ شده اند و پشتیبان هم بودند ولی در ایران اینگونه نبوده است.

رئیس دانشگاه تحصیلات تکمیلی در علوم پایه زنجان همچنین در پاسخ به سئوالی در خصوص محدود کردن پذیرش در کارشناسی و به جای آن توسعه تحصیلات تکمیلی گفت: من کاش در مقامی بودم و می توانستم به تصمیم گیرندگان آموزش عالی توصیه بکنم که هر دو قسمت را همپای هم توسعه بدهند."



دکتر ثبوتی با تاکید بر اینکه باید مقاطع کارشناسی و تحصیلات تکمیلی همپای هم توسعه داده شوند افزود: در مقطع کارشناسی هنوز به حد اشباح نرسیده ایم که بخواهیم یک قسمت را محدود کرده و قسمت دیگر را گسترش بدهیم.

وی با بیان اینکه در مقطع کارشناسی هنوز نیازهای متعددی داریم افزود: در مقطع کارشناسی می توانیم بر روی میان رشته ای ها تاکید و برنامه ریزی جامع داشته باشیم و توسعه بدهیم.

به گفته دکتر ثبوتی میان رشته ای ها هر روز اهمیت بیشتری پیدا می کنند.

رئیس دانشگاه تحصیلات تکمیلی در علوم پایه زنجان به تصمیم گیرندگان وزارت علوم، تحقیقات و آموزش عالی ایران توصیه کرد مقطع کارشناسی را توسعه دهند و رشته های متعارف و شناخته شده را نگه دارند و در کنار آن بر میان رشته ای ها تاکید داشته باشند.

وی وجود دانشگاههای غیرانتفاعی همانند دانشگاه آزاد، پیام نور و علمی و کاربردی و برخی موسسات دانشگاهی غیرانتفاعی را از جنبه های مختلف مورد تحلیل قرار داد و گفت: همه دانشگاههای غیرانتفاعی توانسته اند مشکل بزرگی به نام جذب متقاضی تحصیلات دانشگاهی را از روی دولت و وزارت علوم بردارند و این از نظر کارشنان ارزشمند بوده است.

وی همچنین در پاسخ به سئوالی در خصوص اختصاص سهمیه برای متاهلین در مقطع تحصیلات تکمیلی نیز گفت: من با این اختصاص هیچ نوع سهمیه موافق نیستم و دانشگاهها باید باز باشد برای کسانی که علاقه و استعداد بیشتر دارند.

دکتر ثبوتی علاقه و استعداد را تنها معیار برای برخورداری از آموزشهای دانشگاهی دانست و تاکید کرد: به خصوص در مقاطع علمی بالاتر همانند کارشناسی ارشد و دکتری باید علاقه، استعداد و پشتکار دانشجو مهمترین اصل در برخورداری از آموزشهای علمی باشد.

دکتر یوسف ثبوتی در نخستین روز شهریور ۱۳۱۱ (۲۳ اوت ۱۹۳۲) در زنجان متولد شد. سپس دیپلم متوسطه را در سال ۱۳۲۹ در زنجان کسب کرد. و کارشناسی فیزیک را از دانشگاه تهران در ۱۳۳۲ اخذ کرد. مدرک کارشناسی ارشد فیزیک را در ۱۳۳۹ از دانشگاه تورنتو کانادا و دکتری تخصصی (PhD) نجوم و اختر فیزیک را در سال ۱۳۴۲ از دانشگاه شیکاگو آمریکا گرفت.
استادیار بخش ریاضی دانشگاه نیوکاسل انگلستان، ۴۳-۱۳۴۲، دانشیار بخش فیزیک، دانشگاه شیراز، ۵۰-۱۳۴۳، دانشیار مدعو بخش نجوم، دانشگاه پنسیلوانیا، آمریکا، ۴۸-۱۳۴۷، استاد فیزیک، دانشگاه شیراز، -۱۳۵۰، محقق ارشد انستیتوی نجوم و اختر فیزیک، دانشگاه آمستردام، هلند، ۵۴-۱۳۵۳، محقق مدعو مرکز نجوم و اختر فیزیک، دانشگاه شیکاگو، آمریکا، ۶۴-۱۳۶۳، استاد مدعو بخش فیزیک، دانشگاه نورث ایسترن، بوستون، آمریکا، ۷۱-۱۳۷۰ و عضو وابسته مرکز بین‌المللی فیزیک نظری (تریست ایتالیا)، ۷۲ همچنین مؤسس و رئیس مرکز تحصیلات تکمیلی در علوم پایه- زنجان، تا کنون- ۱۳۷۰، رئیس بخش فیزیک دانشگاه شیراز، ۶۰-۱۳۵۸ و ۵۳-۱۳۵۰، مؤسس و رئیس رصدخانه ابوریحان بیرونی، دانشگاه شیراز، ۶۵-۱۳۵۲، عضو هیئت مؤسس و رئیس انجمن فیزیک ایران، ۷۸-۱۳۷۵ و ۶۷-۱۳۶۵، عضویت شورای همکاریهای علمی و بین‌المللی وزارت فرهنگ و آموزش عالی، تاز سال 1376 تا کنون تنها گوشه ای از افتخارات علمی و اجرایی دکتر ثبوتی است.

-------------------------
گفتگو: رحیم مقدمی
منبع خبرگزاري مهر