استاد روانشناسی دانشگاه علامه طباطبایی با تاکید بر اینکه اگر روشهای استفاده از ماهواره در جامعه تبیین نشود آثار مخربش بسیار تکان دهنده است گفت: مهمترین و اساسی ترین معضل ماهواره تطابق نداشتن بسیاری از فرهنگهای دنیا با فرهنگ دینی و چارچوب اعتقادی ماست. 

دکتر ابوالقاسم عیسی مراد استاد روانشناسی دانشگاه علامه طباطبایی در گفتگو با مهر درمورد آسیبهای ماهواره در جانعه ایرانی استفاده از رسانه را جزیی از نیاز های انسان دانسته و گفت: از آنجا که بشر ذاتا اجتماعی آفریده شده، به طور طبیعی در رفتار اجتماعی نیاز به تعامل و ارتباط دارد. این نیازها گاهی مستقیم و گاهی به صورت غیرمستقیم به وسیله ابزار و لوازمی مثل رسانه ها بر آورده می شوند. انسان ابزارها را در اختیار می گیرد تا تعامل دلخواهش را ایجاد کند. استفاده از رسانه ها به نوعی بر می گردد به نیازهای ثانویه. یک نیاز فرهنگی ــ معنوی که انسان مدنی بالطبع محتاج آن است. حال اگر ما به این نیاز پاسخ بدهیم، می شود فرصت و اگر بنا به دلایلی نتوانیم پاسخی برایش بیابیم، تهدید و آسیب به دنبال خواهد داشت.

آثار ماهواره دو وجهی است
این استاد روانشناسی افزود: اساسا نمی شود گفت گرایش انسان به ماهواره چیز غلط، نادرست و زشتی است. ما نیازهای علمی، پژوهشی در باب مسائل مختلف اجتماعی اقتصادی و... داریم که با بهره گیری از علوم روز می توانیم آنها را بهتر و صحیح تر برطرف کنیم. این که بگوییم رسانه نباشد اشتباه است.چرا، چون قطعا استفاده صحیح و به جا از رسانه، نقش موثری در پیشرفت و تکامل ما و جامعه مان دارد. بهتر آن است که در این راستا چارچوب و چشم انداز درستی را تبیین کنیم تا شاهد رفتاری درست باشیم.

لزوم تببین تهدید ها و فرصتهای ماهواره

وی تصریح کرد: آثار ماهواره دو وجهی است. حسن ها و عیب هایی دارد. یک سری فرصت دارد و یک سری تهدید. ماهواره در کنار شبکه های مبتذل (تهدید ها) یک سری شبکه های تخصصی (فرصتها) هم دارد که بسیاری از کارشناسان از آنها جواب می گیرند. بهتر است برای مخاطب آثار خوب و بد را روشن کنیم . بگوییم این جنبه های خوب ماهواره است و این جنبه های بد آن.همان طور که در ابتدا آموزش روش استفاده از هر وسیله ای لازم است. چاقو هم خوب است هم بد. بچه زمانی که روش استفاده از چاقو را بلد نباشد ، قطعا دستش را می برد. پس باید ابتدا روش استفاده از تکنولوژی را به تناسب افراد به آنها بیاموزیم، سپس تکنولوژی را در اختیارشان قرار دهیم.

به اعتقاد دکترعیسی مراد، روشهای استفاده از ماهواره اگردر جامعه تبیین نشود، آثار مخربش بسیار تکان دهنده است. درست مانند اعتیاد اینترنتی که روان افراد را تحت الشعاع قرار می دهد. مهمترین و اساسی ترین معضل ماهواره می تواند عدم تطابق بسیاری از فرهنگ های دنیا با فرهنگ دینی ما و چار چوب اعتقادی و فرهنگیمان باشد. بسیاری از شبکه های مضر ماهواره در کنار شبکه های مفید و تخصصی با هدف های مخرب و از پیش تعیین شده ای ساماندهی شده اند و نقشه های شومی را دنبال می کنند. مثلا گرایش های مغرضانه سیاسی به موضوعات و زیر سوال بردن نسلی که می خواهند آینده ساز یک کشور باشد. آموزه های مختلف در کنار همین فرهنگ ها به ما منتقل می شود. جوان ایرانی باید بداند آموزه های دینی و اعتقادی اش چیست؟ نگاه به نامحرم چه حکمی دارد؟ فیلم بد این است، فیلم خوب چه ویژگیهایی دارد. فردی که واکسینه نشود به راحتی ویروس وارد بدنش می شود. وقتی خانواده ها مقوله تربیت را برای فرزندشان ایجاد نکنند بحران به وجود می آید و تعارض بین دو فرهنگ اتفاق می افتد.

الگوگیری غلط به دلیل سهل الوصول بودن

عیسی مراد تاکید کرد: متاسفانه الگوگیریهای غلط و ناصحیح به دلیل سهل الوصول بودن ماهواره به راحتی القا می شود. خشونتها و رفتارهای نا درست ارائه می شوند. این ما هستیم که باید پایه های فرهنگی مان را محکم کنیم وگرنه آسیبها وجود دارند. ممکن است یک دانش آموز برای ارائه یک تحقیق خوب سراغ اینترنت و ماهواره برود و یک دانش آموز دیگر ساعت ها وقتش را پای اینترنت و ماهواره به بطالت بگذراند.

این استاد روانشناسی با اعتقاد به این مطلب که باید به همه موضوعات با زیرساخت روانشناسی نگاه کرد گفت: تمایلات انسان ها دو وجه دارد؛ یکی نیاز و دیگری خواسته است. نیازها همیشه در اولویت هستند. تخصص می خواهند و البته اطلاعات. اما خواسته ها با نیازها کاملا متفاوت هستند. ممکن است ما نیاز به استفاده از یک تکنولوژی را داشته باشیم و ممکن است بخواهیم برای این که در مسیر زندگی بیشتر بهمان خوش بگذرد از یک تکنولوژی استفاده کنیم. این ها باید کاملا از هم تمیز داده شوند.

لزوم غنی سازی برنامه‌های رسانه
عیسی مراد در ادامه بر لزوم غنی سازی برنامه های رسانه ملی تاکید کرد و گفت: قطعا مردم اگر نیازشان تامین شود، جای دیگر نمی روند. رادیو و تلویزیون باید پاسخگوی نیازهای افراد باشند. غنی کردن برنامه های داخلی صدا و سیما، شناختن نیازهای افراد جامعه،تعلیم، آگاهی بخشیدن و آشنا کردن افراد از اثرات مخرب ماهواره توسط جامعه شناسان،روانشناسان و علماء بهترین راه مبارزه با ماهواره است. البته این یک نگاه روانشناسانه است اما وقتی صحبت از شکستن حریم ها و آسیب به نظام جمهوری اسلامی به میان می آید دولت موظف است برخوردی قانونی کند.