نارضایتی تولیدکننده ومصرف‌کننده از بازارخودرو

به گزارش جهان به نقل از رصد، باز هم چند هفته ای است که بحث خودرو، خودروسازان و قیمت خودرو نقل محافل اقتصادی و البته مطبوعاتی شده است. پرسشی که مطرح می شود این است که چرا همیشه خودروسازان و مردم از بازار خودرو ناراضی اند؟ چرا هم چنان این صنعت با مشکل روبروست؟ و چرا به جای حل مشکلات از داخل به دنبال قطب سوم می گردیم؟

در پاسخ شاید برخی علت های آن بدین صورت باشد که از سویی مردم انتظاراتی که از افزایش قیمت خودرو در افزایش کیفیت آن دارند را به دست نمی آورند و همچنین باید خاطر نشان کرد پس از دریافت خودرو از کارخانه با مشکلاتی از لحاظ فنی روبرو می شوند که از دید آنان قابل توجه است. مساله دیگر نوسان قیمت خودرو از زمان ثبت‌نام تا زمان تحویل، تاخیر در تحویل و همچنین ضعف در خدمات پس از فروش است که در نهایت نارضایتی مصرف کنندگان را به همراه دارد.

از سوی دیگر خودروسازان نیز ناراضی اند چراکه به عقیده آنان با توجه به قیمت های خودرو سود چندانی نصیبشان نمی شود چرا که در تهیه قطعات خودرو دچار مشکل اند. صحبت آنان بدین گونه است که، قیمت مواد اولیه، تعرفه برخی قطعات وارداتی، دستمزد کارگران و همچنین نرخ ارز مبادله‌ای، افزایش داشته بنابراین با افزایش هزینه های تولید قیمت ها در سال جدید حداقل باید ۱۰ درصد افزایش یابد! که این موضوع پس از بررسی های بسیار رد شد و گفته می شود طبق بررسی های صورت گرفته از آن جایی که تورم در سال گذشته با کاهش همراه بوده است بنابراین هیچ افزایش قیمتی در خودروها وجود نخواهد داشت.

چرا دولت نمی تواند خودروسازان را مجبور به بهبود کیفیت، خدمات پس از فروش و سایر مشکلات کند و به عبارتی لقمه را دور سر خود می چرخاند و حس می کند با ورود قطب سوم می تواند این مشکلات را حل کند؟

طبق آمارهای موجود، قیمت خودروهای داخلی طی ۳ سال گذشته حدودا ۳ برابر رشد کرده و حالا دیگر کف قیمت در بازار به ۱۹ میلیون ۵۰۰ هزار تومان رسیده، آن هم برای کم کیفیت ترین خودرو و دیگر جایی برای افزایش قیمت ها نمانده است.

باید اضافه کرد برخی مسئولان این گونه بیان کردند که در صورت عدم افزایش قیمت های خودرو چگونه خودروسازان ضرر و زیان و هزینه های خود را جبران می کنند؟ در پاسخ باید گفت که در سال های اخیر صنعت خودرو بارها افزایش قیمت را به خود دیده است درحالی که حتی تیراژ تولید خودروسازان به ظرفیت اسمی نزدیک نشده است و با رشد منفی همراه بوده است! پس چگونه می توان انتظار داشت خودرو سازان از افزایش قیمت ها ناراضی نیز باشند در حالی که عملکرد ضعیفی از خود نشان دادند؟

حال باید منتظر ماند و دید که این بار خودروسازان در صورت بدون تغییر ماندن قیمت خودرو چگونه عمل خواهند کرد؟

با وجود این مشکلات حال طبق گفته مسئولان یکی از راه حل های این مشکلات در دومین صنعت بزرگ کشورمان ورود قطب سوم به این صنعت است. البته باید خاطر نشان کرد که این موضوع جدیدی نیست ولیکن به علت فشار تحریم ها بر کشورمان حضور آنان در کشور نیز موفق نبود و این موضوع تنها در حد حرف باقی ماند. اما با توجه به شرایط کنونی چنان که تحریم های اصلی در مورد کشورمان لغو شود شرکت های بسیاری هستند که مایل به همکاری با کشورمان خواهند بود. اگر زمانیکه با آنان پای میز مذاکره می نشینیم شرایطی متفاوت با دفعات پیش را در نظر بگیریم به عنوان مثال در قراردادهای جدید به مواردی هم چون صادرات، انتقال دانش و تکنولوژی و هم چنین سرمایه گذاری در این صنعت و غیره توجه کنیم در این صورت است که ورود قطب سوم می تواند مفید واقع گردد. مثلا ورود دوباره پژو می تواند از جنبه های مختلفی هم چون افزایش رقابت در کشور، افزایش کیفیت محصولات، عرضه محصولات جدید و در نهایت کاهش های قیمت حائز اهمیت باشد. چرا که با رفع تحریم ها و آغاز ورود سرمایه گذاران خارجی هم چون پژو ، بسیاری از مواد اولیه و قطعات را که با وجود تحریم ها و از طریق دور زدن آن ها با هزینه های زیادی وارد می کردیم پس از رفع تحریم ها با هزینه کمی وارد کرده و در نهایت هزینه های تولید کاهش و قیمت ها نیز کاهش پیدا می کنند.

از سوی دیگر باید این گونه نگریست که چرا دولت نمی تواند خودروسازان را مجبور به بهبود کیفیت، خدمات پس از فروش و سایر مشکلات کند (خودروسازان تنها برای حل مشکلات خود به کاهش تولید و افزایش قیمت روی آورده اند!) و به عبارتی لقمه را دور سر خود می چرخاند و حس می کند با ورود قطب سوم می تواند این مشکلات را حل کند، در واقع این بدین معنا نیست که این راهکار عملی نیست ولیکن راه حل های آسان تری را می توان در نظر گرفت. ابتدا باید از داخل شروع کرد و با رفع مشکلات این صنعت گزینه قطب سوم نیز وارد عمل شود.

در نهایت باید گفت طبق این تفاسیر در هر صورت تنها راه حل رفع مشکلات این صنعت را نباید فقط از طریق فشارهای بیرونی همچون ایجاد رقیب جدید تصور کرد چرا که نمی توان با قطعیت گفت با ۳ قطبی شدن صنعت خودرو نسبت به اوضاع کنونی وضعیت بهتر می شود چرا که بازار انحصاری صنعت خودروی کشورمان می تواند این شریک جدید را نیز وارد انحصار خود گرداند.

در واقع همان طور که بیان شد راهکارهایی هم چون موظف کردن خودروسازان به بهبود کیفیت، افزایش تیراژ، بهبود خدمات پس از فروش، رعایت حقوق مصرف کنندگان، افزایش قیمت ها متناسب با افزایش کیفیت و در نهایت رفع انحصار در این صنعت می تواند مفید واقع گردد. اگر حمایتی از سوی دولت لازم است باید مشروط به بهبود کیفیت و رعایت حقوق مصرف کننده باشد. اگر دولت و مجلس نقش حاکمیتی خود را به درستی ایفا کنند به مراتب سریعتر و با هزینه کمتر می توانند صنعت خودرو را اصلاح کنند.