سرنوشت «مسکن مهر» با وجود «مسکن ملی» چه می‌شود؟/ پروژه های مسکن در دولت روحانی ره به کجا برده‌اند؟

گروه سیاسی جهان نيوز: مسکن مهر طرحی بود که بسیاری را به خانه دار شدن امیدوار کرد و این امیدواری هم تا حدودی به ثمر نشست. اما دولت یازدهم که بر سر کار آمد، با این طرح به عنوان یک پروژه سیاسی تبلیغاتی برخورد کرد. وزیر راه و شهرسازی وقت به شدت مسکن مهر را تخریب کرد. آنرا پروژه مزخرفی خواند وعاقبت با افتخار به اینکه حتی یک واحد مسکن مهر را در دوره چند ساله مدیریتش افتتاح نکرده است، این وزارتخانه را ترک گفت.

از سوی دیگر با کنار رفتن «سید عباس آخوندی» از وزارت راه و شهرسازی دولت رویه ای دیگری درباره مسکن مهر در پیش گرفت. البته با این وجود هنوز مسکن مهر با مشکلات عدیده ای روبرو است و چند سالی که دولت به این پروژه بی اعتنایی می کرد بسیار از متقاضیان مجبور به فروختن ساختمان های نیمه کار خود شدند و حالا دلالها با وجود گرانی قیمت مسکن روی این پروژه نیز چنبره زده‌اند.

حالا در دو سال مانده به دولت دوازدهم، وزارت راه و شهرسازی اقدام به کلید زدن پروژه انبوه سازی مسکن مشابه مسکن مهر زده است. اینبار با بحث مسکن ملی. البته تا به اینجای کار دولت چند پروژه دیگر را به جای مسکن مهر اعلام کرده بود. از جمله این پروژه ها «مسکن اجتماعی» بود که هیچگاه به ثمر ننشست. حالا دولت پروژه دیگری را آغاز کرده است که مشخص نیست بتواند با توجه به اینکه وقت زیادی از دولت باقی نمانده است آنرا به ثمر برساند.

البته شرایطی که برای خانه دار شدن مردم در این پروژه تعیین شده نیز کمی سخت است هر کسی نه شرایط حضور در این پروژه را دارد و نه اینکه می تواند از عهده پرداخت اقساط آن بر بیاید. در این زمینه دولت تنها به متاهلین اجازه ثبت نام در این حوزه را داده است.

کارشناسان اقتصادی این موضوع را تایید می کنند. در همین رابطه، « مهدی غلامی» کارشناس بازار مسکن بیان می‌کند: «با وجود ثبات قیمت ها در بازار مسکن باز هم بسیاری از خانواده ها و متقاضیان مصرفی، توان خرید مسکن در شرایط فعلی را ندارند و نباید انتظار خروج بازار مسکن از شرایط رکودی را داشت.»

 از سوی دیگر در طرح ملی مسکن که قرار است ۴۰۰ هزار واحد مسکونی در سراسر کشور ساخته شود،‌ عملیات اجرایی در کمتر از دو سال باقیمانده عمر دولت دوازدهم آغاز شده که گرفتار شدن دولت بعدی در این پروژه را به ذهن متبادر می‌کند.

شرایط اقتصاد کلان کشور باعث شده است که در ۲ سال اخیر با کاهش ارزش پولی ملی مواجه شویم؛ در حالی که درآمد مردم افزایش نیافته و هزینه‌ها چند برابر شده است. بخشی از این هزینه مربوط به هزینه‌های مسکن است و از آنجا که نرخ اجاره تابعی از قیمت مسکن است مستاجران در مقابل ارقام پیشنهادی مالکان امکان انتخاب ندارند. از سال ۹۷ تاکنون خانه بیش از ۲۰۰ درصد گران شده است و در چند ماه اخیر با قرار گرفتن در مسیر ثبات ۲۰ درصد کاهش داشته اما هم چنان در مقابل درآمد خانوار ایرانی رقمی بسیار سنگین است که باعث جلوگیری از خانه‌دار شدن مصرف کننده واقعی می‌شود.

سئوال اساسی اینجاست که آیا پروژه انبوه سازی مسکن ملی می تواند به بازار مسکن و کاهش قیمت ها نیز کمک کند؟ جالب اینجاست که «محمد اسلامی»، وزیر راه و شهرسازی درباره پروژه مسکن ملی بیان می کند: «از ۴۰۰ هزار واحد طرح اقدام ملی  مسکن تاکنون ۱۴۰ هزار واحد کلنگ‌زنی شده است، البته تهرانسر نخستین منطقه در تهران است که این طرح در آن آغاز شده است.  قیمت تمام شده در شهرهایی غیر از تهران ۲.۵ تا ۳ میلیون تومان در نظر گرفته شده است. در صددیم مشاغل مختلف از جمله فرهنگیان، نیروهای مسلح و بازنشستگان را در این طرح، صاحبخانه کنیم.»

اسلامی از موضوع دیگری در حوزه مسکن که به بالا رفتن قیمت آن انجامیده است اشاره کرد و گفت: «در اروپا و امریکا انقدر میزان مالیات خانه های خالی از سکنه زیاد است طرف ترجیح می دهد فقط اجاره بدهد تا مستأجر آن را برای او نگهداری کند. بیش از دو میلیون خانه خالی در کشور وجود دارد که این فاجعه است.»

اما دولت در این عرصه فقط آمار و ارقام ارائه می دهد و هنوز کاری در این حوزه انجام نداده است. از سوی دیگر بایستی بیان داشت که موضوع مسکن مهر که از دولت دهم کلید زده شده است و حالا در دولت دوازدهم هنوز به سرانجام مطلوب نرسیده است، با کلید زدن طرح مسکن ملی بیشتر از پیش با مخاطره روبرو می شود.

بسیاری می پرسند که وضعیت مسکن مهر در ادامه چه خواهد شد؟ دولت که پیشتر مسکن ملی را کلید نزده بود نتوانست این پروژه را تکمیل کند حال که خود را مشغول طرحی دیگر کرده است، معلوم نیست چه سرنوشتی در این دولت برای مسکن مهری ها رقم بخورد.  این درحالی است که گفته می شود دلال‌ها به این شهرک‌های مسکن مهر حمله برده‌اند و گفته می‌شود اطلاعات متقاضیان واقعی لو رفته‌است و هر روز دلالان برای خرید واحد‌های آن‌ها تماس می‌گیرند تا مسکن آن‌ها را با قیمت کم از دستشان خارج کنند.

با این حال دولت طرح مسکن ملی را کلید زده است. طرح های پیشین دولت در خصوص مسکن ره به جایی نبردند اما حالا گفته می شود که دولت در این طرح مصمم است. باید دید که دولت در این حوزه چه می کند اما موضوع مهم دیگر این است که طرح مسکن مهر به شدت دچار آسیب شده است.