گروه فرهنگی جهان نیوز: فیلم توقیفی که بعد از چند سال قرار بود با اصلاحیه ای روی پرده سینما ظاهر شود توسط دادستانی تهران دوباره توقیف شد. دادستانی درباره این اقدام اعلام کرد که اصلاحیه هایی که قرار بود انجام بپذیرد صورت نگرفته و عوامل فیلم بدون توجه به موارد قانونی اقدام به اکران آن کرده اند که این موضوع هم توسط دادستانی قابل پیگیری است.

این فیلم با اصلاحات هم قرار بود با رده بندی بالای 15 سال به نمایش دربیاید.

حالا جنجالی برای این موضوع اتفاق افتاده است.

کسانی که خود را مدافع آزادی مطرح می کنند بدون توجه به مسئله اصلاحیه فیلم به انتقاد از توقیف این فیلم پرداخته اند. اما ماجرا چیست. آیا اصل ماجرای توقیف فقط یک مسئله مدیریتی است که کار خود را به خوبی انجام نداده است و حالا این موضوع مانند بسیاری از سوء مدیریت ها در جامعه منتشر شده است و به یک چالش اجتماعی بدل شده است. با این حال با توجه به اینکه فضای سیاسی کشور پتانسیل استفاده جناحی از چنین چالش های اجتماعی فرهنگی را دارد این فیلم نیز محل استفاده جناحی شده است. اما مشکل اینجاست که در کشاکش ها و بازی های جناحی آنچه فراموش می شود مسئله آسیب ها و تاثیرات اجتماعی است.

از سوی دیگر باید از بعد مخاطب و جامعه شناسی و جامعه سازی به این فیلم نگاه کرد. اینکه چه اتفاقی بعد از ساخت و نمایش چنین طرز فکرهایی در سینمای کشورمان می افتد و سرمایه اجتماعی با تفکری که غالب در این فیلم است به چه سمتی هدایت و رهسپار می شود، سئوال اساسی است.

متاسفانه اغلب منتقدانی که فیلم را دیده اند نیز بر عقیده اند که فیلم بیشتر ضد سنت ها و فرهنگ ایرانی و درواقع ضدایرانی است. جالب اینجاست که قرار گرفتن صحنه های خشونت آمیز در قالب خانه ای سنتی که خانه پدری بسیاری ازافراد است و با آن خاطره خوب دارند، نوعی بهم زننده فضای فکری جامعه است.

از سوی دیگر متاسفانه در این فیلم شاهد قرار دادن جنس های مختلف در مقابل هم هستیم. از یک سو جامعه سنتی ایران را جامعه ای می داند که برای جنس مخالف کوچکترین ارزشی قائل نبوده است و از سوی دیگر باعث صف آرایی زنان در مقابل مردان در جامعه و پررنگ تر شدن ایده فمنیسیم در کشور می شوند. ایده ای که مطرح می کند زنان به طور تاریخ مورد ظلم مردان قرار گرفته اند.

این درحالی است که با نگاهی به جامعه ایرانی متوجه می شویم که وزن اجتماعی زنان در کشورمان بالاست و اگر مشکلات فرهنگی در برخی از نقاط کشور وجود دارد هم با انتشار چنین فیلم هایی نه می توان به آن کمک کرد و نه اینکه آنرا برطرف نمود. 

از سوی دیگر در فیلم های خشونت آمیز خصوصا فیلم هایی که در هالیوود ساخته می شود رسم است تا برای رهایی مخاطب از بند صحنه های خشونت آمیز و پر تنش در داخل فیلم با جزای افراد ظالم این نگرش منفی تخیله شود اما فیلم هایی ماننده خانه پدری که متاسفانه در سینمای ایران باب شده اند و حمله به فرهنگ ایرانی را مد نظر قرار می دهند، خشونت و دیدگاه منفی که به مخاطب داده شده است را داخل فیلم حل نمی کند.

درواقع این گره ذهنی که فیلم به مخاطب داده است را مخاطب با خود به بیرون از سالن سینما می برد. در فیلم نه تنها شخصیت های مرد باعث ظلم و تعدی به یک دختر می شوند بلکه جالب اینجاست که در نسل های دیگر نیز این موضوع ادامه می یابد و متاسفانه فیلم نشان می دهد که نه تنها نسل های بعدی خشونت پدران را تقیبح و با آن مقابله نمی کنند بلکه به ارث می برند و آنرا به عنوان سنت ادامه می دهند. 

جالب اینجاست که این خشونت نهفته در این فیلم که در اوائل آن به طور منزجر کننده ای به نمایش در می آید و مثل اینکه قرار بود نوعی از اصلاح در اوایل همین قسمت صورت گیرد، در ادامه داستان و حتی انتهای آن حل نمی شوند. اما حالا این خشونت سینمایی به نظر می رسد به نوعی درذهن مخاطب خصوصا زنان کاشته می شود و آنان با همین دیدگاه به جامعه می آیند و این موضوع قطعا موجب آسیب ها و مشکلات اجتماعی برای آنان می شود.

دیدگاهی که در این فیلم ترویج داده می شود دیدگاه ظلم تاریخی به زنان است که از نسلی به نسل دیگر انتقال یافته است. هرچند که فیلنامه سعی کرده به نوعی نشان دهد که افراد طی دوران زندگی شان دچار مشکلاتی به سبب خشونتی که به خرج داده اند، می شوند اما نگاه «کلید اسراری» که فیلم به جامعه دارد نمی تواند مخاطب خصوصا از جنس زنانه را در خصوص ظلمی که به شخصیت اول داستان که با آن همزاد پنداری می کنند، قانع کند.

با این حال حدس بزنید که در جامعه‌ای که این فیلم با افکار پریشان به نمایش در می آید چه اتفاقی می افتد و سرمایه های اجتماعی در این فیلم به چه سمت و سویی حرکت می کنند. ایا این فیلم دیدگاهی مثبت گرایی دارد که موجب می شود که حتی مشکلاتی که مطرح می کند را قابل حل و فصل بداند و مخاطبان آن بعدها در جامعه با نگرشی که با فیلم پیدا کرده اند به سمت حل و فصل این موضوع با دیدگاه مثبت می روند؟