گروه سیاسی جهان نیوز: دولتمردان هر روز از یک دستاورد تازه برجام رونمایی می کنند. دستاوردهایی که البته بیشتر دستاوردسازی است تا آنچه در ابتدای کار برای چشم انداز و نتیجه این سند توافق هسته‎ای طراحی و وعده داده شده بود. یک روز بیان می شود که برجام سایه جنگ را از سر کشورمان زدوده است. یک روز نیز مطرح می شود که برجام اگر نبود ما نمی توانستیم حتی یک بشکه نفت بفروشیم. اما مردمی که این روزها در تنگنای شدید اقتصادی قرار گرفته اند فقط و فقط یک وعده در مورد برجام را باور می کنند؛ گشایش اقتصادی و لغو تحریم‌های ظالمانه. این وعده ای بود که ظریف و تیم دیپلماسی هسته‌ای خصوصا این روزها که چهارمین سالگرد امضای برجام است به مردم ایران مژده دادند. اما حالا پس از چند سالی که از اجرای این سند توافق می گذرد چندان نتیجه مطلوبی حاصل نشده است. پیشتر بیان می شد که نتیجه اجرای این توافقنامه تقریبا هیچ است و این روزها دستاورد ملموس و قابل قبولی برای برجام نمی توان یاد کرد.

اما اخیرا «حسن روحانی»، رئیس جمهور کشورمان در مطلبی درباره فواید برجام گفته است: «ما در برجام عهدشکنی نکرده‌ایم. در اجلاس شانگ‌های دو نفر از سران دنیا گفتند که شما پیروز بزرگ سیاسی و اخلاقی را در تاریخ بدست آوردید. آمریکایی ها نتوانستند کاری بکنند و در تمام مجامع بین‌المللی و سیاسی و حقوقی شکست خورده‌اند. ما ملت ایران توانسته‌ایم قدرتمان را به نمایش بگذاریم.»

بسیاری مطرح کردند که حالا اجرای بی نتیجه برجام و ماجرای برد برد در این سند توافق به جایی رسیده است که تنها کاپ اخلاق را به ایران داده‌اند؛ چراکه تنها طرفی بوده که به خوبی تعهدات خود در برجام را عملی کرده است. اما سئوال اساسی اینجاست که ما در برجام به دنبال کاپ اخلاق بودیم؟ 

جالب اینجاست در حالی دولت امروز بیان می کند که برجام اخلاق مداری ایران در جهان را به نمایش می گذارد که چهار سال قبل، درست پیش از اجرایی شدن برجام مطرح می شد که اگر این سند توافق عملیاتی نشود ایران روزانه 100 میلیون دلار خسارت می بیند. این موضوعی بود که «اکبر ترکان» مشاور ارشد رئیس جمهور مطرح می کرد و می گفت: «من درباره عملکرد نمایندگان محترم نمی‌توانم قضاوت کنم. متأسفانه برخی نمایندگان مجلس فکر می‌کنند این شیوه‌ها مؤثر است اما اگر همان نمایندگان بدانند که 100 میلیون دلار در روز یعنی چه ضرری، قطعا وارد حاشیه‌سازی برخی جریان‌های سیاسی نمی‌شوند».

حالا بایستی این سئوال منطقی را پرسید با وجود اجرایی شدن برجام و عدم عملیاتی شدن وعده های غرب ایران هر روز چقدر ضرر و زیان دیده است. البته با نگاهی به اقتصاد کشورمان و اوضاع و احوال معیشتی مردم و جامعه به خوبی می توان تخمین زد که این خسارت چقدر و برای چه کسانی بوده است. 

از سوی دیگر همزمان با سخنان رئیس جمهور، «محمد جواد ظریف» وزیر خارجه کشورمان در پاسخ به این سوال که اکنون در سالگرد تصویب برجام قرار داریم و اگر شما به چهار سال قبل برگردید باز هم برجام را امضا می‌کنید، گفت: «حتماً این کار را می‌کنم.»

رئیس دستگاه دیپلماسی درباره اینکه آمریکا در برجام عهد شکنی کرد، بیان می کند: «عهدشکنی آمریکا منحصر به برجام نیست. اروپایی ها ادعا می کنند تمایل دارند برجام را نگهدارند، ولی هنوز شاهد نبودیم که برای حفظ برجام حاضر به سرمایه گذاری باشند.»

با این حال ظریف درحالی از سندی بی نتیجه از زبان خود که انواع عهدشکنی‌های ریز و درشت غربی در آن آشکار است حمایت می کنند و رنگ تکرار با وجود همه این بداقبالی و بدعهدی به آن می زند که هر مقام دیگری در کشور دیگری بود قطعا بایستی از زمانی که در این حوزه طی شده بود و بی نتیجه بودن چنین مواردی عذرخواهی می کرد. این سخنان متناقض ظریف چطور و چگونه قابل تجزیه و تحلیل است.

از یک سو ظریف بیان می کند که برجام را تکرار می کرده است و از سوی دیگر از بدعهدی طرفین این توافقنامه گلایه می کند. اینکه ظریف می خواهد به هر طریقی از دستاورد پوچ سیاست خارجی دولتهای یازدهم و دوازدهم به هر قیمتی ولو تناقض منطقی در سخنانش طرفداری کند بیشتر به یک تعصب دیپلماتیک شبیه است تا پاسخی مستدل. چطور فردی در سطح ظریف با رتبه دیپلماسی بالا آنهم به عنوان وزیر خارجه یک کشور بیان می کند دوباره عهدی با عهدشکنان خواهد بست! آیا هر فرد عادی می پذیرد که دوباره مورد سوء استفاده دیگران قرار گیرد؟ 

این روزها نه در دولت جشنی برپاست و نه مردم به شادی خیابانی برای برجام می پردازند. یعنی دولت و خصوصا رسانه‌های اصلاح طلب درباره فواید برجامی که پیشتر گشاینده اقتصاد و آفتاب تابانش می خواندند، سکوت پیشه کرده اند.

 به هر جهت حالا از رئیس جمهور گرفته تا وزیر خارجه کشورمان بسیاری از دولتمردان مطرح می کنند که برجام دستاورد و نتیجه ای در بر نداشته و عهدشکنی های طرف مقابل مشهود است. در مقابل ایران چه کاپ اخلاق گرفته باشد و یا خیر و چه بخواهد برجام و یک توافقنامه سوراخ را تکرار کند آنچه مشخص است اعتراف دولتمردان به یک نکته مهم آنهم در سالگرد این سند توافق است. موضوع اینجاست که برجام نتیجه نداشته است و طرف مقابل به شدت عهد شکن بوده است. اما یک نکته در سخنان دولتمردان هنوز وجود دارد و آن عدم عبرت از یک مسئله مهم تاریخی و عذرخواهی از مردم است.