شنبه ۱ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 20 Apr 2024
 
۴
۱۳
​بررسي سير صعودي نرخ بيكاري در دولت تدبیر و امید

چرا مهار بيكاري به اصلي‌ترين چالش دولت مبدل شده است؟ + نمودار و جدول/ آقای روحانی جوانان بیکار را دریابید!

يکشنبه ۱ بهمن ۱۳۹۶ ساعت ۱۴:۳۰
کد مطلب: 584170
در بازه زمانی سال‌های (1394-1376) نرخ بیکاری در کشورمان همواره دورقمی و بالای 10% بوده است، به‌طوری که طی این 19 سال میانگین نرخ بیکاری در کشور 12% می‌باشد. در ادبیات اقتصادی بیکاری بالاتر از 5% غیرطبیعی و بیکاری‌های دو رقمی بحران تلقی می‌شود.
چرا مهار بيكاري به اصلي‌ترين چالش دولت مبدل شده است؟ + نمودار و جدول/ آقای روحانی جوانان بیکار را دریابید!
گروه اقتصاد جهان نيوز: ادمه بحران بیکاری در کشور به یکی از ابرچالش های دولت تبدیل شده و حتی مسئولان دولتی که خود مسئولیت ایجاد اشتغال را دارند، وادار به اعتراف به این بحران ساخته است.

به گزارش جهان نيوز، راه حل هایی زیادی از سوی دولت های مختلف در ایران برای حل مشکل بیکاری اندیشیده و اجرایی شده است. از بنگاهای زودبازده در دولت نهم و دهم تا تلاش برای جذب سرمایه گذاران خارجی و ساماندهی صنایع بالادستی در دولت تدبیر و امید، تمامی این سیاست ها با وجود مشکلات ساختاری در اقتصاد ایران، تقریبا ناموفق عمل کرده اند. در دولت روحانی، از همان ابتدا و تحت عنوان برنامه‌های مختلف از جمله برنامه صد روزه، برنامه‌های خروج از رکود، هم‌اندیشی با صاحبان سرمایه و اعضای اتاق بازرگانی و همچنین برنامه بهبود فضای کسب و کار به دنبال بهبود وضعیت اشتغال و حل معضل بیکاری جوانان بوده است. در این نوشتار ضمن نگاهی آماری به وضعیت نرخ بیکاری در کشور طی دو دهه گذشته، وضعیتِ این نرخ را از ابتدای شروع به کارِ دولت حسن روحانی مورد بحث و بررسی قرارخواهیم داد.

بیکاری در دو دهه اخیر
در بازه زمانی سال‌های (1394-1376) نرخ بیکاری در کشورمان همواره دورقمی و بالای 10% بوده است، به‌طوری که طی این 19 سال میانگین نرخ بیکاری در کشور 12% می‌باشد. در ادبیات اقتصادی بیکاری بالاتر از 5% غیرطبیعی و بیکاری‌های دو رقمی بحران تلقی می‌شود. این وضعیت زمانی نگران‌کننده‌تر خواهد شد که دریابیم، براساس تعریف دولت ومرکز آمارایران؛ هر فرد که حداقل یک ساعت در هفته کارکند، شاغل محسوب می‌شود. مشاهده می‌شود که حتی با وجود چنین تعریفی از بیکاری، در دو دهه گذشته، اقتصاد ایران نرخ‌های دورقمیِ بیکاری را تجربه کرده‌است. آمار نرخ بیکاری در سال 1395 نزدیک 12 درصد و در سال 1396 نیز 11.8 درصد بوده است.

آمار فصلیِ شاخص بیکاری؛ از ابتدای دولت یازدهم
دولت یازدهم؛ از تابستان 1392 و با نرخ بیکاری 10.4 درصدی کار خود را آغاز کرد و همانطور که در نمودار زیر می‌توان مشاهده نمود، طی سه سال مسیری تقریبا صعودی را طی کرده‌ و براساس آخرین آماری که مرکز آمار ایران منتشر نموده (در 17 بهمن ماه سال‌1395)؛ نرخ بیکاری در تابستان 1395 به 12.7 درصد رسیده‌است. مرکز آمار در گزارش جدیدی روند بیکاری فصلی در بهار 1396 را نیز افزایشی ارزیابی کرده است:" بررسي نرخ بيكاري افراد ١٠ ساله و بيش‌تر نشان مي‌دهد كه 12.6درصد از جمعيت فعال (شاغل و بيكار)، بيكار بوده‌اند. روند تغييرات اين نرخ حاكي از آن است كه اين شاخص نسبت به بهار ١٣٩٥، 0.4 درصد و نسبت به زمستان ١٣٩٥، 0.1 درصد افزايش داشته است."

 
همانطور که مشاهده می‌شود، نرخ بیکاری در تابستان 1395 از میانگین این نرخ در بازه 1376 تا 1394 (12%) به میزان 0.7 درصد بیشتر بوده و این نشان از عملکرد ضعیف دولت در این حوزه دارد. به گفته عبدالرضا رحمانی‌فضلی، وزیر کشور دولت داوزدهم در مهرماه سال جاری،  با وجود اعلام رقم بیکاری ۱۲ درصدی در کل کشور، در بعضی از شهرها بیکاری به 60درصد رسیده است. او گفته در مناطقی که بیکاری بیشتر است، آمار آسیب‌های اجتماعی، مانند "اعتیاد، حاشیه نشینی و طلاق" هم بالاتر است.

بیکاری در مناطق شهری و روستایی
اگر آمار مربوط به نرخ بیکاری در مناطق شهری را در همین مدت مورد بررسی قرار دهیم (جدول زیر)، متوجه خواهیم شد که این نرخ طی دوره فعالیت دولت یازدهم، 20 درصد رشد را تجربه کرده و از 12% در تابستان 92 به %14.4 در تابستان 95 افزایش یافته‌است.
 
نرخ بیکاری فصلی در مناطق شهری از ابتدای دولت یازدهم
فصل تابستان92 پاییز92 زمستان92 بهار93 تابستان93 پاییز93 زمستان93 بهار94 تابستان94 پاییز94 زمستان94 بهار95 تابستان95
نرخ بیکاری 12 11.7 11.3 12 10.5 11.7 12.1 12 12.2 11.7 12.2 13.7 14.4
منبع: مرکز آمار ایران

نرخ بیکاری در مناطق روستایی نیز رشدی بیش از 27 درصد را تجربه کرده و از %6.2 در تابستان 92 به %7.9 در تابستان 95 رسیده‌است.
 
نرخ بیکاری فصلی درمناطق روستایی از ابتدای دولت یازدهم
فصل تابستان92 پاییز92 زمستان92 بهار93 تابستان93 پاییز
93
زمستان
93
بهار94 تابستان94 پاییز94 زمستان94 بهار95 تابستان95
نرخ بیکاری 6.2 6.9 8.7 7.5 7 7.4 9.7 7.6 7.4 8.1 9.6 8.3 7.9
منبع: مرکز آمار ایران

باید این نکته را درنظر گرفت که بیش از %70 از جمعیت کشور در مناطق شهری ساکن هستند و کمتر از %30، مناطق روستایی را برای سکونت انتخاب کرده‌اند(یا غیرساکن هستند مثل عشایر). از این‌رو بیکاری در شهرها بسیار جدی‌تر از روستاها بوده و می‌تواند عواقب و تبعات بیشتری را نیز داشته‌باشد. در عین حال این نکته را نیز نباید فراموش کرد که روستاها؛ منبع اصلی تولید محصولات کشاورزی، دام و طیور (غذا) می‌باشند و رشد بیکاری در روستاها نه تنها موجبات مهاجرت به شهرها و افزایش حاشیه نشینی را فراهم می‌کند، بلکه امنیت غذایی کشور را نیز به خطر می‌اندازد. استان کرمانشاه، بین استان‌های ایران هم بالاترین آمار بیکاری را دارد. کردستان و خوزستان هم دیگر استان‌های مرزی هستند که بطور سنتی در ایران بالاترین آمارهای بیکاری را دارند. در شرق هم سیستان و بلوچستان با آمار بیکاری 13.1 درصدی در صدر است.

نرخ بیکاری به تفکیک استان ها در بهار 1396
بیکاری جوانان

بیکاری در میان جوانان نیز نرخی صعودی را در این مدت(13فصل) تجربه کرده‌است، به طوری که با رشدی بیش از 26 درصد از %23.9 در تابستان 92 به %30.2 در تابستان 95 افزایش یافته‌است. جزئیات نرخ بیکاری جوانان، طی این سه سال در نمودار زیر قابل مشاهده می‌باشد. نرخ بیکاری جوانان ۱۵ تا ۲۹ ساله حاکی از آن است که 26.4 درصد از فعالان این گروه سنی در بهار ۱۳۹۶ بیکار بوده‌اند. در بین جمعیت جوان ۱۵ تا ۲۴ سال کشور با رشد یک درصدی نسبت به بهار سال گذشته و 0.7 درصدی نسبت به زمستان ۹۵ به  28.8 درصد رسید که سهم بیکاری بانوان در این سن بیش از مردان است.


جدول زیر نشان می‌دهد که در دولت روحانی بیکاری جوانان در مناطق شهری به 34.4 درصد رسیده‌است. به عبارت دیگر از هر سه جوان در مناطق شهری یک نفر قطعا بیکار می‌باشد.
 
نرخ بیکاری فصلی جوانان در مناطق شهری از ابتدای دولت یازدهم
فصل تابستان92 پاییز92 زمستان92 بهار93 تابستان93 پاییز93 زمستان93 بهار94 تابستان94 پاییز94 زمستان94 بهار95 تابستان95
نرخ بیکاری 29.2 28.1 28.4 28.5 26.1 29.4 29.8 28.9 29.7 27.8 30.6 30.8 34.4
منبع: مرکز آمار ایران
 
بیکاری در میان جوانانِ مناطق روستایی نیز به بالای 20% رسیده و این بدان معناست که از هر پنج جوان روستایی نیز یک نفر بیکار می‌باشد.
 
نرخ بیکاری فصلی جوانان در مناطق روستایی از ابتدای دولت
فصل تابستان92 پاییز92 زمستان92 بهار93 تابستان93 پاییز93 زمستان93 بهار94 تابستان94 پاییز94 زمستان94 بهار95 تابستان95
نرخ بیکاری 14.3 17.1 19.3 17.9 16.9 18.2 22.5 17.3 17.8 20.8 24.6 22 20.8
منبع: مرکز آمار ایران
 
سخن پایانی
مهار بیکاری امروزه به یکی از مهم‌ترین چالش‌های کشور تبدیل شده است. چنانچه مسئولان برای حل معضل بیکاری تدبیری نیندیشند، سطح آسیب‌های اجتماعی در کشور به گونه‌ای خطرناک و نگران‌کننده افزایش خواهد یافت. به عبارت دیگر، بیکاری بزرگترین گره اقتصادی کشور است که رفع آن مستلزم به کارگیری تدابیر جدید در اجرای سرمایه‌گذاری در چرخه تولید است. همچنین یکی دیگر از مشکلات موجود در حوزه بیکاری، آمار بالای بیکاری میان تحصیلکرده‌ها است. نرخ بیکاری فارغ التحصیلان بسیار بالاتر از نرخ متوسط بیکاری است. آمار رسمی وزارت کار که به تازگی منتشر شده، نشان می‌دهد نرخ بیکاری جمعیت فارغ التحصیل یا در حال تحصیل دوره‌های عالی کشور در سال ۹۵ به ۲۰ درصد رسیده که نسبت به سال ۱۳۹۴ معادل ۱.۵ درصد رشد دارد. این نرخ برای فارغ التحصیلان یا افراد در حال تحصیل نیز در گروه مردان ۱۴.۱ درصد و در گروه زنان ۳۱.۱ درصد اعلام شد.

اکثر کشورهای پیشرفته و یا در حال توسعه با خصوصی‌سازی، بسیاری از مشکلات بیکاری خود را حل کرده‌اند و تمامی این موفقیت را به دلیل واگذاری و مشارکت بخش خصوصی می‌دانند. اما در ایران به رغم آن که طی چند سال گذشته همواره در مورد بسط خصوصی‌سازی و اجرای سیاست‌های کلی اصل 44 قانون اساسی، در نهادهای مختلف سخن گفته شده، ولی در عمل این جریان به هیچ نتیجه‌ای نرسیده‌است و ثمره تمامی صحبت‌های کارشناسی فقط هدر رفتن زمان بوده و ما بسیاری از فرصت‌های مناسب را از دست داده‌ایم. از این‌رو گمان نمی‌رود برای حل معضل بیکاری، وعده‌های داده شده بتواند اعتماد عمومی را نسبت به عملکرد برنامه‌های آینده دولت خوشبین کند.
نام شما

آدرس ايميل شما
برای ارتقای فرهنگ نقد و انتقاد و کمک به پیشرفت فرهنگ و اخلاق جامعه، تلاش کنیم به جای توهین و تمسخر دیگران، نظرات و استدلال هایمان را در رد یا قبول مطالب عنوان کنیم.
نظر شما *


Iran, Islamic Republic of
کسی که حقوق آنچنانی داره. خونه بالاشهری در بهترین و گرانترین نقطه پایتخت و همه امکانات مادی کشور در قبضه اش، براش چه فرقی میکنه جوانی بیکاره یا نه؟ حتی پول کرایه تاکسی تو جیبش داره یا نداره. مهم برجامه که کشورهای اروپایی قول دادن بهش پایبند بمونند.
Iran, Islamic Republic of
جهان جان ملاحظه قلب این پیرمردها رو نمی کنی چند وقته. نمیگی فشار باعث میشه سکته کنن ملت از دستشون ببخشید نعمتشون محروم بشن
Iran, Islamic Republic of
ی روزی میاد که دیگه دیره و لشکر بیکاران رو نمیشه کاریش کرد
بیژن
...
Iran, Islamic Republic of
دولت که رها کرده
اما موج سواری نکنند منافقین
Iran, Islamic Republic of
دولتی که کم کاری رئیسش صدای خودشونو درآورده میتونه برای بیکاری کاری کنه!؟؟
یک ایرانی
Iran, Islamic Republic of
با اون هشت صد میلیارد دلاری که تو اون هشت سال حیف و میل شد مردم می تونستند خونه هاشون رو با خشت طلا بسازند. روحانی یک ویرانه ای رو تحویل گرفت که فکر نمی کنم به این زودی ها آباد بشه.
در ضمن حل بحران بیکاری به یک اجماع بزرگ در کشور مربوطه که همه نیروها و قدرت های تاثیر گذار داخلی باید دست به دست هم بدهند و بر اساس تدبیر و عقلانیت برای کشور تصمیم درستی بگیرند.
امروز ایران یک کشور جدا نیست بلکه بخشی از جهانه و این واقعیت رو باید قبول کرد که یک کشور به تنهایی نمی تونه در جهان قد علم کنه خصوصا با این اوضاع نا به سامان داخلی رسیدن به مدینه فاضله از محالاته
Iran, Islamic Republic of
بیکاری کار کیه؟ احمدی نژاد 800 میلیارد دلار رو به باد داد و همه مشکلات رو گذاشت برای این دولت. انصاف داشته باشید ریشه همه مشکلات از دوره احمدی نژاده که کلا 140 هزار شغل تو 8 سال ایجاد کرد. لشکر بیکارها تلنبار شد تا به امروز رسید
Iran, Islamic Republic of
ایا روزی که جناب روحانی کاندید شد بی علم واطلاع بود پس چرا شعار حل مشکلات اشتغال جوانان را سر داد هر دولتی را باید با شعارهایش ارزیابی کرد نا مقایسه با دولت قبل مگر جناب رو حانی با شعار کاهش نرخ ارز به میدان نیامد با چه نرخ ارزی دولت را تحویل گرفت حالا نرخ ارز چقدر است تازه به قول خودشان تحریم هم نیستیم
وزرات نفت بودجه نداره افراد تحصيل كرده رشته نفت را استخدام كنه مي بينيم اغلب نمايندگان ادوار مجلس هم حزبي وزير كه به دليلي نتوانستند وارد مجلس شوند در اين وزارت استخدام شده اند.
يك نفر صد ميليارد تومان از اين وزارت اختلاس ميكنه در عرض سه ساعت از كشور خارج مي شود .
تا كي بايد دولت و شما كه چشم تعصب ديدن هيچ واقعتي را ازتان گرفته است بايد گناه را گردن دولت گذشته بي اندازيد .
در دولت گذشته در آمد بالا بود ولي هزينه منطق محروم شد به عنوان نمونه آيا ساختن چهار ميليون و هشتصد هزار منزل مسكوني براي اقشار ضعيف جامعه هزينه نداشته است
Iran, Islamic Republic of
همه نظام باید به دولت کمک کنه تا شغل ایجاد کنه . نمیشه که 50 درصد اقتصاد دست نظامی ها باشه و بعد توقع از دولت داشت
چرا نرخ بيكاري آنهم تحصيل كردگان تكميلي (ارشد و دكترا بالانباشدوقتي كه دولت:
1- از نيرو هاي بازنشسته استفاده مي نمايد
2- از نيرو هاي جند شغله استفاده مي نمايد
3- از افراد دو تابعيتي كه در خارج دارند خوشگذراني مي كنند و كهگاهي هم سري به محل خدمتشان در ايران مي زنند استفاده مي كند .
4- بعضي از نيروهاي شاغل حقوق نجومي مي گيرند كه با حقوق هر نفر از آنها با توجه به حقوق ساير كاركنان دولت ؛حد اقل 40نفر مي توان استخدام كرد .
5- اگر هم استخدامي وجود داشته باشد اقوام مسئولين بر مبناي رابطه بدون در نظر گرفتن مدرك و رشته مورد نياز استخدام مي شوند .
6-پس بايد نيروهاي جوان ماهر و تحصيل كرده بيكار باشند و هر روز شاهد وعد و وعيد باشند
Iran, Islamic Republic of
یه سر به ادارات و شرکتهای دولتی بزنین دلبل بی کاری معلوم میشه .خسته شدیم از این همه بی کفایتی و انقلاب اداری نیاز داریم.تا کسانی که از یک جا حقوق میگیرن دوباره به نحوه دیگری وارد اداارت و شرکتهای دولتی نشن اون هم شرکتهایی که هیچ سودی به جامعه نمیرسونن . مثل شرکتهای وابسته به سازمان ایرانگردی.