پنجشنبه ۹ فروردين ۱۴۰۳ - 28 Mar 2024
 
۰
درسایه نگرانی متحدین اروپایی؛

پشت پای عمو سام به آخرین میراث جنگ سرد

سه شنبه ۲۸ دی ۱۳۹۵ ساعت ۱۲:۳۷
کد مطلب: 498332
جامعه جهانی در حالی به استقبال سکانداری دونالد ترامپ در کاخ سفید می رود که بیم و امیدهای زیادی در قبال آینده سازمان ناتو به وجود آمده است.
پشت پای عمو سام به آخرین میراث جنگ سرد
گروه بین الملل جهان: از دونالد ترامپ رئیس جمهور منتخب ایالات متحده که در روزهای آتی به کاخ سفید وارد شده و عنان سیاست در قدرتمندترین دولت جهان را عهده دار خواهد شد، به عنوان ناشناخته ترین و مبهم ترین رئیس جمهور منتخب آمریکا نام برده می شود. رئیس جمهوری که تا کنون شمار کثیری از کارشناسان حوزه آمریکا از پیش بینی مواضع احتمالی وی در قبال مسائل داخلی و بین المللی درآمده اند.

استیصال و ابهام کارشناسان از پیش بینی سیاست های احتمالی دونالد ترامپ ریشه در فقدان پشتوانه سیاسی او و همچنین مواضع متناقض و متعارضش از ابتدای نامزدی انتخابات تا به امروز دارد. نزدیکی احتمالی به روسیه و کاستن از نقش اقتصادی آمریکا در حمایت از متحدین اروپایی اش از همان ابتدا با تردید و نگرانی هم پیمانان دیرین آمریکا مواجه شده است.

شکاف بر پیکر ناتو

سازمان پیمان آتلانتیک شمالی موسوم به ناتو، اتحادی متشکل از 28 کشور از آمریکای شمالی و اروپا است که با امضای پیمان آتلانتیک
استیصال و ابهام کارشناسان از پیش بینی سیاست های احتمالی دونالد ترامپ ریشه در فقدان پشتوانه سیاسی او و همچنین مواضع متناقض و متعارضش از ابتدای نامزدی انتخابات تا به امروز دارد.
شمالی در 4 آوریل 1949 بین 10 کشور اروپایی، کانادا و ایالات متحده امریکا در واشنگتن، تاسیس شد و مقر آن شهر بروکسل، پایتخت بلژیک شد. از ناتو به عنوان قدرتمندترین سازمان نظامی حال حاضر جهان نام برده می شود.

قلب پیمان ناتو ماده ۵ آن است که در آن کشورهای امضا کننده توافق کرده‌اند حمله نظامی علیه یک یا چند کشور عضو در اروپا یا آمریکای شمالی را به عنوان حمله به تمامی کشورهای عضو تلقی کنند و به مقابله آن برخیزند.

با پایان جنگ جهانی دوم و آغاز جنگ سرد خطری به نام خطر كمونیسم كشورهای اروپای غربی را به وحشت انداخته بود. قدرت جنگی بسیار بالای شوروی و متحدانش و همین طور جریان سوسیالیسم، این كشورها را به فكر ایجاد یک سازمان نظامی مشترک انداخت.

در سال ۱۹۵۵ شوروی و بلوک شرق در مقابله با ناتو، پیمان ورشو را بین خود منعقد كردند تا یک سر فرماندهی نظامی مشترک برای نیروهای نظامی خود تعیین كنند. از مقایسه میان دو پیمان استنباط می شود كه اعضای ناتو برای مقابله با شرق به یكدیگر پیوستند تا نیروی بیشتری پیدا كنند ولی اعضای ورشو برای مقابله با غرب به زیر چتر حمایت شوروی پناه بردند.
 
در سال ۱۹۸۸ گورباچف رهبر اتحاد جماهیر شوروی پایان جنگ سرد و بی اثر شدن ورشو را اعلام كرد و در سال ۱۹۹۱ انحلال این پیمان اعلام شد.

با فروپاشی پیمان ورشو، عملا ناتو به یگانه قدرت نظامی جهان بدل شد. سازمان فوق الذکر در خلال
وزیر خارجه آلمان روز گذشته گفته بود «من، نه فقط با با وزیران خارجه اتحادیه اروپا که با وزرای عضو ناتو صحبت کرده‌ام. و می‌توانم این را اعلام کنم که نگرانی‌ها کاهش پیدا نکرده‌است».
این سال ها در عملیات های متعددی من جمله در اشغال عراق و افغانستان مشارکت داشته است.

طرح گسترش ناتو به نزدیکی مرزهای روسیه در طول این سال ها باعث نگرانی دولت روسیه شده است. پس از شروع جنگ اوستیای جنوبی در سال ۲۰۰۸ و امضای قرارداد سپر موشکی آمریکا با لهستان این نگرانی‌ها افزایش پیدا کرد و در نهایت به کاهش روابط روسیه و ناتو در غالب شورای مشورتی و عدم شرکت روسیه در مانور مشترک نظامی با ناتو شد.

اکنون و در اوج تنش ها میان ناتو با روسیه، رئیس جمهوری به کاخ سفید می رود که در ادامه پشتیبانی آمریکا از هم پیمانانش در ناتو به دیده تردید نگریسته و در راستای بازنگری برآمده است، امری که رعشه بر تن دول اروپایی انداخته است.

دونالد ترامپ در خلال تبلیغات درون حزبی جمهوری خواهان اظهار داشته بود که: «ناتو که 28 کشور در آن عضو هستند در زمانی متفاوت و زمانی که اتحاد جماهیر شوروی سابق تهدید اصلی غرب به شمار می آمد تاسیس شد.»

به گفته ی ترامپ: «ناتو واجد شرایط مبارزه با تروریسم نیست و هزینه زیادی برای آمریکا دارد.» او ساختار ناتو را کهنه خوانده و گفته بود که «بایستی ناتو را اصلاح کرد، می توان تعداد اعضا را کاهش داد و ساختار آن را تجدید کرد».

ترامپ همچنین در 21 مارس 2016 نیز گفته بود آمریکا باید حمایت مالی خود را از ناتو که در سال 1949 پس از جنگ جهانی دوم برای مقابله با گسترش شوروی سابق تشکیل
به گفته ی ترامپ: «ناتو واجد شرایط مبارزه با تروریسم نیست و هزینه زیادی برای آمریکا دارد.» او ساختار ناتو را کهنه خوانده و گفته بود که «بایستی ناتو را اصلاح کرد، می توان تعداد اعضا را کاهش داد و ساختار آن را تجدید کرد».
شده است کاهش دهد. وی پیشتر و در جریان بازدید از تحریریه روزنامه واشنگتن‌پست، حضور آمریکا در ائتلاف ناتو را به ضرر آمریکا خواند و خواستار کاهش حضور کشورش در این ائتلاف شد. ترامپ مشخصا به مسئله اوکراین اشاره داشته و گفته بود: «اوکراین کشوری است که ما را بیشتر از سایر کشورهای ناتو تحت تأثیر قرار می‌دهد و ما همه این بار را به دوش می‌کشیم. آنها هیچ کاری انجام نمی‌دهند.»


لرزه بر اندام متحدین اروپایی

مواضع دونالد ترامپ به ویژه پس از انتخاب نهایی او به عنوان رئیس جمهور آتی آمریکا، بیش از هر زمانی متحدین اروپایی را دچار ابهام و سردرگمی نموده است. هرگونه تلاش ترامپ جهت کاهش نقش در ناتو یا خروج از این سازمان بین المللی زمینه ساز تغییرات شگرفی را در مناسبات امنیتی-نظامی جهان را فراهم خواهد آورد.

سازمان پیمان آتلانتیک شمالی ( ناتو ) روز گذشته و با انتشار بیانیه ای به سخنان اخیر ترامپ واکنش نشان داده و آورده بود که بار دیگر بر « اعتماد مسلم » خود به اینکه آمریکا در دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ به « تعهدات مستحکم » خود در برابر ناتو پایبند باقی می ماند ایمان دارد.
 
ینس استولتنبرگ دبیر کل ناتو ششم دسامبر گفته بود: «من کاملا اطمینان دارم آمریکا به تعهدات مستحکم خود در قبال ناتو در خصوص ارتباط دو سوی اقیانوس آرام و تضمین های امنیتی برای اروپا پایبند می ماند.»
 
با این حال فرانک والتر اشتاین مایر وزیر امور خارجه آلمان دوشنبه به
قلب پیمان ناتو ماده ۵ آن است که در آن کشورهای امضا کننده توافق کرده‌اند حمله نظامی علیه یک یا چند کشور عضو در اروپا یا آمریکای شمالی را به عنوان حمله به تمامی کشورهای عضو تلقی کنند و به مقابله آن برخیزند.
نوبه خود پس از دیدار دوجانبه با استولتنبرگ، در نشست وزرای اتحادیه اروپا گفت: « اظهارات ترامپ که ناتو را منسوخ می داند نگران کننده است.»


وزیر خارجه آلمان می‌گوید با همتایان خود در پیمان آتلانتیک شمالی گفت‌وگو کرده و آن‌ها، در پی توصیف ناتو به عنوان سازمانی «فرسوده» از سوی رئیس‌جمهوری منتخب آمریکا، دچار «تشویش» شده‌اند.
 
اشتانمایر روز گذشته گفته بود «من، نه فقط با با وزیران خارجه اتحادیه اروپا که با وزرای عضو ناتو صحبت کرده‌ام. و می‌توانم این را اعلام کنم که نگرانی‌ها کاهش پیدا نکرده‌است».

ترامپ که پیشتر نیز انتقادهایی را متوجه پیمان آتلانتیک شمالی کرده بود، در مصاحبه خود مجددا از اعضای «ناتو» انتقاد کرده‌، که مبلغی کافی برای فعالیت‌های این سازمان پرداخت نمی‌کنند، و بیشتر هزینه‌های آن را ایالات متحده تامین می‌کند.
 
او گفته بود تنها پنج عضو از ۲۸ عضو ناتو «پرداختی عادلانه‌ای» دارند: «خیلی از این کشورها[ی عضو ناتو] مبلغی که باید پرداخت کنند را پرداخت نمی‌کنند، که به نظر من خیلی در قبال ایالات متحده ناعادلانه است».
 
انتقادها به ترامپ محدود به ناتو نمانده و دامنه آن به سیاست های اقتصادی احتمالی در قبال روسیه نیز کشیده شده است. یکی از برجسته‌ترین سیاستمداران آلمان اخیرا در مورد خطرات سیاست اقتصادی حمایتی و روسیه مهاجم که دموکراسی های غربی
کاخ کرملین نیز به سخنان تازه ترامپ در مورد ناتو واکنش نشان داده‌است؛ به گزارش رویترز یکی از سخنگویان کاخ کرملین، گفته مسکو با این موضوع که ناتو سازمانی فرسوده است، موافق است.
را نادیده می‌گیرد هشدار داد، و بر اختلاف بین دونالد ترامپ، رییس جهموری آینده آمریکا و متحد مهم این کشور انگشت گذاشت.

ولفگانگ شابل، وزیر دارایی آلمان به روزنامه والستریت ژورنال گفته بود قصد دارد «همکاری سازنده‌ای» با دولت ترامپ داشته باشد. اما به گفته او اتخاذ یک سیاست اقتصادی ملی‌گرا، و دست‌کم گرفتن تهدید مداخله‌های روسیه اشتباه است.

سخنان بحث برانگیز ترامپ در رابطه با ناتو با استقبال روسیه مواجه شده است. کاخ کرملین نیز به سخنان تازه ترامپ در مورد ناتو واکنش نشان داده‌است؛ به گزارش رویترز یکی از سخنگویان کاخ کرملین، گفته مسکو با این موضوع که ناتو سازمانی فرسوده است، موافق است.

ابهام در رابطه با سیاست های آتی ترامپ، زمینه تشویش اذهان بین المللی را فراهم نموده است. به طور نمونه در حالی او به انتقاد شدید از ناتو پرداخته که شماری از اعضای کابینه وی خلاف آن می اندیشند. در میان وزرای معرفی‌شده از سوی ترامپ برای دولت آینده آمریکا، جیمز متیس، برای پست وزارت دفاع، زمانی فرماندهی متحد تحول نظامی ناتو را بر عهده داشت. او اخیرا در نشست سنا گفته است «ناتو از نظر من، موفق‌ترین اتحاد نظامی در تاریخ معاصر جهان یا احتمالا در کل تاریخ، است». وزیر پیشنهادی دفاع، گفته با ترامپ، در مورد این موضوع گفت‌وگو و بعضا «گفت‌وگوهایی عمیق» داشته‌ و ترامپ به شنیدن نظراتش علاقه نشان داده‌است
نام شما

آدرس ايميل شما
برای ارتقای فرهنگ نقد و انتقاد و کمک به پیشرفت فرهنگ و اخلاق جامعه، تلاش کنیم به جای توهین و تمسخر دیگران، نظرات و استدلال هایمان را در رد یا قبول مطالب عنوان کنیم.
نظر شما *