جایگاه مخاطب در سینما از نگاه فراستی
شنبه ۲ دی ۱۳۹۱ ساعت ۱۳:۴۱
کد مطلب: 261678
در ابتدای برنامه گبرلو مجری و سردبیر برنامه با بیان اینکه ما از سینما چه انتظاراتی داریم و آیا مردم و سینماگران ما به قدرت فرهنگسازی این مدیوم واقف هستند یا نه عنوان کرد: سینمای ایران در یک جامعه در حال توسعه می‌تواند مثمر ثمر واقع شود و حذف سینما از سبد فرهنگی خانواده غفلت از تاثیر این هنر بر جامعه است. معتقد که نباید امید و آگاهی از مخاطبان گرفته شود تا مردم دیگر به سینما نروند.
نظرسنجی برنامه اختصاص به طرح این سوال داشت که از میان موارد برنامه ریزی اکران، ارزانی بلیت، وجود آرامش و نبود حواشی، وجود سالن‌های بیشتر و موجود بودن فیلم خوب و متنوع کدام یک می‌توانست بر رونق اکران پاییزی سینماها تاثیر داشته باشد که در پایان برنامه گزینه آخر بیشترین رای را به خود اختصاص داد.
شرایط نامناسب باعث شده"من و زیبا" را اکران نکنم
حبیب اسماعیلی در ادامه برنامه پشت خط آمد و درباره عدم پخش فیلم "من و زیبا" توضیح داد: شرایط برای اکران فیلم مناسب نبوده است. قرار بر این بود که چهارشنبه "من و زیبا" در گروه سینمایی آزاد اکران شود اما متاسفانه بیشتر پردیس‌های سینمایی پر هستند. این فیلم، فیلم بسیار ارزشی و جذابی است بنابراین حیف است که در چنین شرایطی اکران شود.
وی افزود: به همین دلیل تصمیم گرفتیم فعلاً فیلم را اکران نکنیم. اما همه قراردادها برای تبلیغات فیلم در حال آماده شدن است و من تلاش می کنم که با مساعد شدن شرایط و در اختیار گرفتن سینماهای ایده‌آل فیلم را اکران کنم. این اثر سینمایی در بخش خصوصی و با هنرمندی شهاب حسینی و پرویز پرستویی ساخته شده است. بنابراین باید از این نوع فیلم ها حمایت شود تا تهیه کنندگان ترغیب به ساخت این نوع آثار شوند. امیدوارم به کمک شورای صنفی و حمایت سینماگران بتوانیم این فیلم را به صورت مناسبی اکران کنیم.
در بخش دیگری از برنامه شفیع آقامحمدیان مدیرعامل مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی روی خط آمد و درباره حضور کاروان سینماگران درجزیره ابوموسی توضیح داد: از 29 آذر تا 2 دی ماه همایشی پیش بینی شده بود که اساتید دانشگاه‌ها، منتقدین و سینماگران در آن حضور داشتند که در دو کمیته به بحث درباره مفهوم سینمای مستند و تجربی در کشورهای دیگر جهان و ارایه تعاریفی درباره این نوع سینما، اقتصاد سینما و مشکلات سینمای تجربی پرداخته شد.
وی ادامه داد: همچنین 15 مقاله از نویسندگان و اساتید در همین زمینه دریافت کردیم که قرار است همراه با نتایج و عملکرد برگزاری این همایش به صورت یک کتاب در اختیار مردم و سینماگران قرار گیرد.
در آیتم بعدی برنامه دوربین هفت به دیدار ابراهیم آبادی از بازیگران قدیمی تئاتر، سینما و تلویزیون رفته بود که این روزها دوران بازنشستگی را در منزل سپری می‌کند.
میزگرد برنامه نیز اختصاص به تحلیل اکران فیلم‌های پاییزی با حضور مسعود فراستی و امیر قادری داشت.
دولت بین سینما و مخاطب حائل است
قادری در ابتدای این بحث عنوان کرد: تا وقتی سینمای ایران با تماشاگرانش دوستی نداشته باشد وضعیت بر همین منوال است و متاسفانه در حال حاضر دو دستگی در سینما وجود دارد و هر از چند گاهی یک طیف به تولید آثار اعتراض می‌کنند.
فراستی نیز در همین زمینه افزود: سینما از لحظه‌ای شکل می‌گیرد که به مخاطب اندیشیده شود. اگر مخاطبی در کار نباشد سینمایی هم در کار نیست. هر چیزی بین فیلم و مخاطب حائل شود اختلال به وجود می آورد در حال حاضر نیز دولت بین سینما و مخاطب حائل است.
قادری نیز عنوان کرد: دولت بلد نیست فیلم بسازد. همین طور که بلد نیست ماشین بسازد. دولت باید ناظر بر قوانین باشد. اول از همه ما باید قبول کنیم که سینمای ایران باید به مخاطب بلیت بفروشد و از آن پول فیلم بسازد و روش غیرمنصفانه و غیرمردمی است که از جای دیگر پولش را به دست بیاورد.
فراستی در بخش دیگری از این میزگرد با اشاره به اعمال ممیزی از طرف دولت در فیلم ها عنوان کرد: دولت با صدای بلند اعلام می‌کند که ممیزی دارد و ممیزی هم باید وجود داشته باشد اما باید حائل بین سینما و مخاطب را بردارد. در چهار سال گذشته قرار بر این بوده که حمایت در تولید به حمایت در اکران برسد اما وضع بدتر شده است. مشکل ما مشکل فیلمساز نیست فیلمساز ما امکان رویارویی با مخاطبش را ندارد بنابراین نمی‌تواند بفهمد نیاز واقعی مرد و نیاز کاذبشان در چیست.
در ادامه برنامه محسن یزدی مدیرکل فرهنگی خبرگزاری فارس نیز روی خط آمد و در این باره توضیح داد: آمار مخاطبان نشان می دهد که از اوایل سال 86 ریزش مخاطب آغاز شده است. از یک طرف نسبت به برخی فیلمسازان در سینمای ما بی اعتمادی وجود دارد و از طرف دیگر دولت هم سالانه چند ده میلیارد خرج سینما می کند پس نگاه نظارتی باید وجود داشته باشد.
وی ادامه داد: متاسفانه در طول یک سال گذشته سیل فحش‌های رکیک، خانواده های از هم گسسته و زنان اغواگر در فیلم‌های ما موج می‌زند که هیچ ارتباطی با خانواده‌های امثال من ندارد. ممیزی باید وجود داشته باشد و از طرف دیگر کارگردان هم باید بتواند اثر دلخواهش را بسازد. مخاطب به سینما می‌آید و انتظار دارد تا ارزش‌‌هایش از بین نرود. باید دید ملاک انتخاب مردم چه چیزی است.
مخاطب چرخ پنجم درشکه در سینمای ما است
قادری در بخش دیگر از این میزگرد با اشاره به اینکه مردم خودشان می توانند تصمیم بگیرند و فیلمی را برای دیدن انتخاب کنند عنوان کرد: تا هنرمند ما مجبور نشود از تماشاگر خود قدرت و ثروتش را بگیرد ماجرا بر همین منوال است. تولیدی که روی پای خودش بایستد مجبور است برای ماندن استاندارد خود را بالا ببرد. حوزه هنری در بیانیه‌های اخیرش رسماً اعلام کرده که ما برای مردم این را می‌خواهیم این مساله باعث تابوشکنی فیلمسازان و برعکس رونق فیلمشان شده است.
وی ادامه داد: یک تهیه کننده سینمای ایران را پیدا کنید که به خاطر سرمایه گذاری در یک فیلم به زندان رفته باشد. تهیه کننده‌های ما ظاهراً خصوصی هستند اما هزینه‌هایشان را با واسطه از دولت می‌گیرند. باید اجازه دهیم که تولید آثار انجام شود و خودش مردم تصمیم بگیرند که چه فیلم‌هایی را دوست دارند و من به عنوان منتقد تنها باید نظر شخصی خودم را بیان کنم.
وجود شرایط گلخانه ای مشکل اصلی سینمای ایران است
فراستی نیز درهمین رابطه توضیح داد: وجود بخش خصوصی در سینما به یک شوخی شبیه است. ریزش مخاطب هم نه گفتن به فیلم‌ها است و البته نه گفتن به پروسه تولید هم است چون سیستم ما سیستم غلطی است و مخاطب در آن جایی ندارد. مخاطب چرخ پنجم درشکه در سینمای ما است.
وی افزود: اول باید یک فیلم از لحاظ فرمی فیلم ارزشمندی باشد بعد بحث ارزش‌ها را مطرح کنیم. ما نمی‌توانیم بگوییم فیلمی می‌سازیم که ارزش‌ها را مطرح می‌کند اما مخاطب ندارد. چون ما داریم سلیقه خودمان را به جای سلیقه مخاطب تحمیل می‌کنیم.
یزدی نیز متذکرشد: افرادی هستند که معترضند و معتقدند که فیلمسازان باید آزاد باشند اما ریزش مخاطب ما از همان دوران طلایی این آقایان شروع شده است. من موافقم که فرم باید درست باشد اما محتوا هم مهم است. این اعتراض‌ها واکنش‌هایی است که مردم متدین بروز می‌دهند اما محدود کردن این اعتراض‌ها نباید به یک گرایش خاص باشد.
قادری اشاره کرد: تا وقتی محصول فرهنگی را محصول ندانیم نمی توان به نتیجه دلخواه دست یافت. فیلمسازان ما تا زمانی که در شرایط گلخانه‌ای کار می کنند نمی توان انتظار تولید آثار مناسب را از آنها داشت. تا زمانی که در سینمای ما یک کمپانی تشکیل نشود که در آن سیاست‌گذاران برنامه مدون را ارایه دهند ما راه به جایی نخواهیم برد.
سینمای خنثی نمی تواند مفاهیم و ارزش ها را انتقال دهد
فراستی نیز عنوان کرد: با ترویج سینمای خنثی نمی‌توان مفاهیم و ارزش‌ها را انتقال داد. دلیل استقبال نشدن از اکران فیلم‌های پاییز هم نبود فیلم خوب است. دولت باید ممیزی معینی ارایه دهد و فیلمساز بر اساس آن فیلمش را بسازد. ممیزی‌ها هم تنها باید در دو مساله رعایت منافع ملی و دینی استوار باشد. ما باید صاحب سینمای ایران و انقلابی شویم تا نیاز مردم را بیان کنیم.
در ادامه این بحث فراستی و قادری به بررسی چند فیلم اکران پاییز همچون "بغض"، "میگرن" و "یک عاشقانه ساده" پرداختند.
بخش چهره‌ها که به معرفی فعالیت‌های کیومرث پوراحمد، فولاد کیمیایی، پرویز پرستویی، هومن سیدی، رسول صدر عاملی، رویا تیموریان و شهرام مکری می‌پرداخت بخش بعدی برنامه شب گذشته بود.
همچنین در آیتم دیگری گزارش تولید فیلم‌های سینمای ایران نیز پخش شد که به معرفی پروژه‌های در حال ساختی چون "چه خوبه برگشتی"، "قطار زمستانی"، "بشارت یک شهروند هزاره سوم" و "پنج ستاره" می پرداخت.
از هفت تا 7، اخبار جشنواره فیلم فجر و پشت صحنه فیلم سینمایی "تتل" و "راز صندوقچه" به کارگردانی وحید گلستان بخش‌های بعدی برنامه شب گذشته بود.
