انتقال مسکن‌مهر بامحدودیت مواجه‌می‌شود؟
دوشنبه ۲۹ آبان ۱۳۹۱ ساعت ۱۴:۱۱
کد مطلب: 255709
این تصمیم همچنین می‌تواند باعث پایین‌نگه‌داشتن قیمت مسکن مهر شود که امکان تبدیل ملک برای صاحبان آنها را محدود می‌کند و با هدف اصلی دولت مغایرت دارد. از منظر قوانین و مقررات مربوط به مالکیت نیز، دارنده سند اعیان یک ملک، مالک بلامنازع آن ملک محسوب می‌شود، ضمن اینکه در قانون ساماندهی مسکن که نقشه راه دولت کنونی و دولت‌های بعدی در بحث مسکن مهر است، شروط یا محدودیتی برای نقل و انتقال این واحدها نوشته نشده است.
نظر حقوقی درباره مصوبه جدید
کارشناسان حقوقی حوزه املاک نسبت به آنچه کارگروه مسکن برای خرید و فروش مسکن مهر تصویب کرده، نظر مثبت دارند.
محمد گودرزی، مدیر حقوقی کانون سردفتران، در این باره گفت: علی‌القاعده دولت یا هر نهاد حقیقی یا حقوقی دیگری نمی‌تواند برای مالکیت، شرطی بگذارد که مالکیت را محدود یا مخدوش کند و در عین حال شروط نباید خلاف مقتضای ذات باشد.
گودرزی تصریح کرد: اگر دولت در سندی که می‌خواهد برای ساکنان مسکن مهر صادر کند، شرط «فروش به افراد دارای فرم جیم سبز» را در متن سند لحاظ کند، اشکال حقوقی ندارد و قابل اجراست؛ چون این شرط تعلیق به محال نیست؛ یعنی اینکه افراد دارای فرم جیم سبز در کشور وجود دارند.
این گزارش افزوده است: دولت هم‌اکنون بخش اول این برنامه را با تحویل بیش از 500 هزار واحد و آستانه بهره‌برداری 700 هزار واحد دیگر، تا حدود زیادی محقق کرده اما برنامه مکمل آن را نه تنها روی میز تصمیم‌گیری قرار نداده که به جای آن، تصمیم تازه‌ای برای مسکن مهر اتخاذ کرده است.
مصوبه جدید کارگروه مسکن
روز گذشته خبرنگار «دنیای‌اقتصاد» مطلع شد کارگروه مسکن که به نیابت از هیات دولت، برای بخش مسکن تصمیم‌گیری می‌کند در تازه‌ترین جلسه، دو شرط تازه برای خرید و فروش واحدهای مسکونی مهر در نظر گرفته است.
بر اساس مصوبه جدید کارگروه مسکن، مالکان مسکن مهر یعنی کسانی که از دست دولت این واحدها را دریافت کرده‌اند، چنانچه قصد فروش ملک به غیر را داشته باشند باید علاوه بر اینکه از وزارت راه و شهرسازی اجازه مکتوب بگیرند، واحد را فقط به فردی بفروشند که فرم جیم او سبز باشد؛ در غیراین‌صورت نقل و انتقال مسکن مهر ممنوع است!
کارگروه مسکن ظاهرا برای تضمین اجرای آنچه تصویب کرده، قرار است با سازمان ثبت اسناد و املاک کشور مکاتبه و «آداب خاص خرید و فروش مسکن مهر» را به دفترخانه‌ها نیز ابلاغ کند.
بر اساس این گزارش تا پیش از این به دلیل ظاهر ضعیف واحدهای مسکونی مهر و خدمات زیربنایی و روبنایی این ساختمان‌ها، در اذهان این تصور شایعه شده بود که مسکن مهر یکسری آپارتمان‌هایی است که در مقایسه با سایر ساختمان‌های مسکونی موجود در شهرها نواقصی دارد.
حال دولت به جای آنکه این تصور غلط را با اقدامات و تصمیمات منطقی، از ذهن بازار مسکن پاک کند، با مصوبه جدید کارگروه مسکن، متاسفانه آن را تقویت نیز کرده است.
مالکیت محترم نیست؟
درباره ابعاد تصمیم جدید دولت برای مسکن مهر که عملا خرید و فروش آپارتمان‌های ارزان‌قیمت را با مانع سخت و بزرگ روبرو می‌کند، می‌توان گفت: طبق قوانین اسلامی، مالکیت محترم است و با استناد به ماده 22 فصل سوم قانون ثبت اسناد مصوب 1311 «همین که ملکی مطابق قانون در دفتر املاک به ثبت رسید، دارنده سند مالکیت، مالک بلامنازع ملک مورد معامله می‌شود.»
بررسی‌ها از منظر اجتماعی نیز نشان می‌دهد دولت یکبار در زمان واگذاری واحدهای مسکونی مهر، متقاضیان را از چهار فیلتر صلاحیتی عبور داد و در عین حال فقط مالکیت اعیان واحدها را به نام متقاضیان منتقل کرد. بعد از این پروسه پیچیده، اکنون دلیلی ندارد برای مالکیتی که به نام خانوارها منتقل کرده، دوباره شرط و شروط بگذارد. ساکنان مسکن مهر ممکن است در طول زمان به هر دلیلی تصمیم بگیرند همچون سایر مالکان خانه‌های معمولی، ملکشان را با ملک بهتر یا ارزان‌تر تعویض کنند، در این صورت باید این حق برایشان محفوظ باشد تا همچون سایر مالکان، بدون قید شرط و بدون دست‌انداز، براحتی به هر فردی که طالب ملک باشد، آن را واگذار کنند.
ممکن است وتو شود
در ادامه این گزارش آمده است: مانع‌گذاری برای نقل و انتقال مسکن مهر، در هیچ کجای قانون ساماندهی مسکن پیشبینی نشده است و این احتمال وجود دارد که اداره تطبیق قوانین مجلس در جریان بررسی مصوبه جدید کارگروه مسکن آن را رد کند.
در قانون ساماندهی مسکن به صراحت درباره مسکن مهر و وظیفه دولت در واگذاری زمین به صورت اجاره 99ساله، گفته شده، اما درباره مالکیت این واحدها بعد از واگذاری به افراد، شروطی در نظر گرفته نشده است.
مصوبات کارگروه مسکن معمولا یکی دو ماه بعد از تصویب در کارگروه، از سوی معاون اول رییس‌جمهور برای اجرا، ابلاغ می‌شود و تا زمانی که ابلاغ نشده، قابلیت اجرا هم ندارد.
به این ترتیب با توجه به ابعاد مشکل‌زای مصوبه جدید مبنی بر رعایت دو شرط سخت‌گیرانه برای خرید و فروش مسکن مهر، این احتمال وجود دارد که این مصوبه همچون برخی مصوبات از جمله اخذ مالیات از خانه‌های خالی که دو سال پیش در کارگروه تصویب شد اما اجرا نشد، از گردونه کاری دولت خارج شود.
ساکنان مسکن مهر میان‌بر می‌زنند
اما حتی اگر این مصوبه که دیروز تابناک جزئیات آن را منتشر کرد ابلاغ هم شود، بعید است در بازار مسکن مهر ضمانت اجرایی داشته باشد؛ چون همین الان برخی متقاضیان مسکن مهر به محض دریافت برگه پیش‌خرید واحدها و در حالی که هنوز واحد مسکونی تحویلشان نشده، امتیاز خود را معامله می‌کنند. در این صورت اگر جلوی نقل و انتقال مسکن مهر مانع گذاشته شود، خرید و فروش این واحدها به شکل «وکالتی» قوت می‌گیرد و به این ترتیب، این آپارتمان‌ها، بدون سند رسمی در بازار خرید و فروش می‌شود؛ به طوری که سند صادرشده تا زمان نامعلوم به نام صاحب اولیه مسکن مهر باقی خواهد ماند.
فرم جیم سبز یعنی چه؟
داشتن فرم جیم سبزرنگ به این معنی است که فرد خریدار مسکن مهر باید از ابتدای سال57 تا کنون از دست دولت زمین یا آپارتمان تحویل نگرفته باشد؛ به عبارت ساده‌تر کسانی که قصد فروش مسکن مهرشان را دارند باید آن را به افرادی واگذار کنند که تا کنون امکانات یارانه‌ای در حوزه املاک از دولت دریافت نکرده باشند. اما این افراد می‌توانند سابقه ملکی داشته باشند؛ یعنی اینکه می‌توانند در گذشته، صاحب مسکن بوده باشند.
