بهترین راه جلوگیری از کسالت دانش آموزان
شنبه ۱ مهر ۱۳۹۱ ساعت ۰۵:۱۹
کد مطلب: 245824
عادت کردن به برنامه روزانه مدرسه و برنامه زمانی جدید برای خوابیدن و از خواب بیدار شدن، یکی از نیازهای دانش‌آموزان و در عین حال دغدغه برخی از والدین است.
خواب به صورت مستقیم بر رشد بدنی و هوشی آنان تاثیر می‌گذارد و کم‌خوابی تأثیرات نامطلوبی بر قدرت تمرکز، حافظه، خلاقیت و حل دارد. کمبود خواب می‌تواند منجر به آسیب‌پذیر شدن کودکان و مشکلات رفتاری نظیر بیش فعالی و مشکلات شناختی شود که همه اینها می‌تواند بر توانایی‌های آنها در مدرسه تأثیر منفی داشته باشد. همچنین کم خوابی می‌تواند سبب بروز افزایش وزن در کودکان گردد.
حال والدین چگونه می‌توانند کودک خود را برای درس و مدرسه آماده سازند. کارشناس 10 توصیه طلایی به والدین ارایه می‌دهند که با کمک انها به راحتی می‌توانند کودک خود را برای رفتن به مدرسه آماده کنند .
1- برای انطباق کودکان با برنامه زمانی جدید مدرسه نباید تا چند روز مانده به مدرسه دست روی دست گذاشت و منتظر ماند. برای اینکه بچه‌ها خود را با برنامه زمانی مدرسه عادت دهند، حدود 2 تا 3 هفته قبل از آغاز مدرسه باید برنامه بیدار شدن و به رختخواب رفتن‌شان تغییر کند. برای همین بهتر است زودتر دست به کار شوید.
2- به یاد داشته باشید که خواب بچه‌ها باید به میزان کافی باشد. بر اساس استاندارهای علمی، کودکان 3 تا 5ساله نیاز به 13-11 ساعت خواب (البته با احتساب چرت در روز)، و کودکان 5 تا 12 ساله نیز نیازمند 11-10 ساعت خواب می‌باشند. بیشتر بچه‌ها ظرف 20-15 دقیقه به خواب می‌روند و این مساله نیز در برنامه‌ریزی برای خواب آنها باید مد نظر قرار گیرد. برای انتقال ساعت خواب و بیداری به زمان مناسب در فصل مدرسه هر 3-2 روز یک‌بار، زمان خواب کودک را 15 دقیقه زودتر قرار دهید (البته بستگی دارد که چند روز به زمان آغاز مدرسه وجود دارد). همچنین زمان بیداری را نیز باید 15 دقیقه به عقب بکشید.
3- در حین تغییر تدریجی زمان خواب و بیداری، کودکان باید در طول روز فعالیت جسمی‌کافی داشته باشند تا در هنگام رفتن به رختخواب واقعاً خسته بوده و احساس خواب آلودگی کنند.
4- محیط اتاق خواب کودک تان را بررسی کنید. دمای اتاق خواب باید مناسب بوده و در ضمن اتاق باید به‌اندازه کافی تاریک باشد.
5- برنامه خواب و بیداری باید در هر 7 روز هفته یک دست باشد. تا دیر وقت بیدار ماندن و دیرتر برخاستن از خواب در روز تعطیل سبب خواب آلودگی کودکان در نخستین روز هفته در مدرسه می‌شود.
6- همه ابزارهای مدرن (نظیر تلویزیون، رایانه و تبلت) را 60 تا 90 دقیقه قبل از خواب کودکان خاموش کنید. این دستگاه‌ها نباید در اتاق خواب کودک قرار داشته باشد و اگر هست باید به جایی دیگر منتقل شود.
7- بهتر است که کودکان با نور خورشید بیدار شوند و 45 تا 60 دقیقه قبل از خوابیدن هم در معرض نور خورشید در غروب قرار بگیرند. نور صبحگاهی خورشید سبب ایجاد تغییراتی هورمونی در بدن شده که حس شادی را در افراد برمی‌انگیزاند و سبب هشیاری بیشتر آنان می‌شود. نور خورشید در هنگام غروب نیز با ایجاد نوعی دیگر از تغییرات هورمونی، حس آرامش به افراد داده و آنها را بهتر برای خواب آماده می‌سازد.
8- مصرف مواد کافئین و سرشار از قند پس از نهار باید محدود شود. این مواد می‌توانند سبب از بین بردن خواب در کودکان (و البته بزرگسالان) شوند.
9- بهتر است که کودکان شام خود را حداقل یک ساعت قبل از به رختخواب رفتن بخورند و بدین ترتیب هضم غذا برای آرامش خواب مشکل‌ساز نخواهد شد.
10- دوش آب گرم گرفتن، نوشیدن شیر گرم و خواندن کتاب می‌تواند سبب تسهیل به خواب رفتن کودکان شود. بهتر است برای کودکان کم‌سن‌تر خودتان قصه تعریف کنید. کودکان بزرگ‌تر خودشان می‌توانند قبل از خواب کتاب بخوانند. درواقع کتاب خواندن قبل از خواب گذشته از تأثیرات مثبتی که بر هوش کودکان دارد، می‌تواند سبب راحت‌تر به خواب رفتن آنها شود.
تأثیر خواب نوجوانان بر وضعیت تحصیلی آنها
نوجوانان بیشتر از یک فرد بزرگسال نیاز به خواب دارند. درواقع تغییرات مختلفی که در بدن نوجوانان روی می‌دهد سبب می‌شود تا دیرتر بتوانند به خواب رفته و به راحتی نیز از رختخواب بلند نشوند. در واقع ساعت زیستی درونی بدن نوجوانان دیرتر از ساعت زیستی درونی یک فرد بزرگسال عمل می‌کند.
دانشمندان می‌گویند ساعت درونی نوجوانان حدود دو ساعت دیرتر بوده و همین سبب می‌شود که بسیاری از نوجوانان در بعد از ظهر عملکرد به مراتب بهتری نسبت به صبح‌ها داشته باشند.
ضرورت حضور نوجوانان در مدرسه از یک سوء و انواع کلاس‌های فوق برنامه آنان و البته سرگرمی‌های مدرن دیجیتالی سبب شده تا نوجوانان روزبه‌روز با مشکلات بیشتری در خواب خود مواجه شوند.
اگر یک دانش‌آموز دبیرستانی (و یا حتی یک دانشجو) خواب متعادل و خوبی در شب نداشته باشد، در کلاسی که فردا برگزار می‌شود ممکن است با مشکلاتی دست به گریبان شود. بسیاری از دانش‌آموزان دبیرستانی معمولاً در سال‌های پایانی این دوره به خاطر مطالعه بیشتر دروس از خواب خود می‌کاهند.
متاسفانه این روند می‌تواند آثار نامطلوب خود را در گذر زمان و در دراز مدت به نمایش گذارد.در این میان نتایج پژوهشی علمی‌که در مورد تاثیر کم خوابی بر پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دبیرستانی انجام شد گویای نکته‌ای بسیار مهم است.
در این پژوهش، از 535 دانش آموز دبیرستانی که در مقاطع مختلف در دبیرستان‌های لس‌آنجلس تحصیل می‌کردند خواسته شد تا به مدت دو هفته، طول زمانی که درس می‌خوانند، طول زمان خواب و اینکه آیا به مشکلاتی در درس‌ها برخورده‌اند یا نه و اینکه آیا در امتحانات موفق بودند یا خیر را یادداشت کنند.
پژوهشگران در ابتدا فکر می‌کردند که قربانی کردن خواب برای درس خواندن سبب کاهش درک آنها از مطالبی که در فردای آن روز در کلاس گفته می‌شود، خواهد شد. اما نتیجه شگفت‌آور حاصل از این پژوهش این بود که کم‌خوابی سبب نتایج نامطلوب در امتحانات نیز می‌شود. بنابراین می‌تواند گفت که کم خوابیدن برای بیشتر درس خواندن، در بسیاری از موارد ممکن است به نتیجه‌ای عکس بینجامد و حتی سبب افت تحصیلی دانش‌آموزان شود.
این یافته پژوهشی بدان معنا نیست که نوجوانان دبیرستانی باید کمتر درس بخوانند. بلکه نباید برای درس خواندن بیشتر، از میزان خواب طبیعی خود کاسته و خواب طبیعی خود را از دست بدهند.
نکته مهم این است که آثار منفی ناشی از کم‌خوابی، مربوط به کم‌خوابی در بلندمدت است. در واقع بیدار ماندن در شب قبل از امتحان (که در بسیاری از اوقات ضروری می‌نماید) منجر به نتایج سوء چندانی نمی‌گردد. بنابراین روی سخن با آن دسته از نوجوانانی است که عادت دارند در طول سال تحصیلی به خاطر بیشتر درس خواندن از خواب خود بکاهند.
