نیوزویک: توافق ایران و چین آمریکا را پریشان کرده است

سفر وزیر خارجه چین به ایران، به‌طور خاص توجهات ویژه‌ای را به خود جلب کرده است. دلیل اصلی آن هم این است که وی قرار است توافق جامع مشارکت راهبردی 25 سال چین با ایران را که ارزشی بالغ بر 500 میلیارد دلار دارد را با جمهوری اسلامی ایران به امضا برساند.

سفر وانگ یی به تهران در شرایطی انجام می‌شود که در نوع خود سفرِ یکی از عالی‌رتبه‌ترین مقام‌های چینی به ایران، پس از سفرِ سال 2016 «شی جینپینگ» رئیس‌جمهور چین به ایران محسوب می‌شود و عملا دو کشور در شرایط فعلی، تنش‌های مشترک و عمیقی را با ایالات متحده آمریکا تجربه می‌کنند.

ناظران و تحلیلگران بر این باورند که درکِ سیاستگذاران ایرانی از تغییر در موازنه قدرت جهانی موجب شده تا آنها نسبت به امضای توافق مشارکت راهبردی 25 ساله با جمهوری خلق چین، مصمم‌تر شوند. ایران با درکِ رقابت‌های جاری میان قدرت‌های بزرگ، سعی دارد از فرصت استفاده کند و منافع ملی خود را در بهترین شکل آن تامین کند. این مسئله می‌تواند چالشی اساسی برای رویکرد سختگیرانه دولت آمریکا در قبال دو کشورِ ایران و چین باشد. بدون تردید امضای توافق مشارکت راهبردی 25 ساله ایران و چین، موقعیت تهران به عنوان تنها قدرت منطقه‌ایِ حاضر در خاورمیانه که مخالف با آمریکا و سیاست‌های بین‌المللی آن است را تقویت و در نقطه مقابل، جایگاه آمریکا و متحدانش را تضعیف می‌کند.

بدون شک محرک‌های توسعه روابط دوجانبه ایران و چین، متعدد هستند و نباید آنها را صرفا در تقابل دو کشور با آمریکا خلاصه کرد. دو کشورِ ایران و چین در حوزه‌های موضوعی مختلفی، منافع مشترک دارند. به عنوان مثال در عرصه تجارت و بازرگانی، توافق مشارکت راهبردی 25 ساله ایران و چین، برای تهران یک فرصت طلایی را ایجاد خواهد کرد.

ایران از طریق انعقاد توافق مذکور می‌تواند بازاری با ثبات جهت صادرات انرژی خود داشته باشد و عملا تحریم‌های آمریکا در بخش انرژی را تا حد زیادی بی‌اثر کند. در این میان نباید فراموش کرد که تهران با انعقاد این توافق، عملا خود را تا حد زیادی از دایره انزوای تحمیلی آمریکا نیز خارج خواهد کرد.

«ژاکوب سیتا» کارشناس مسائل بین‌المللی از «دانشگاه دورهام انگلیس» می‌گوید که امضای توافق مشارکت راهبردی 25 ساله ایران و چین، عملا به تهران یک فضای تنفس تازه می‌دهد و ایران می‌تواند از این طریق، موقعیت خود را در رقابت‌های راهبردی‌اش با آمریکا، تقویت کند.

به‌طور کلی به نظر می‌رسد امضای توافق مشارکت راهبردی 25 ساله میان ایران و چین، نمودی از فعال شدنِ ظرفیت‌های عملگرایانه در روابط دوجانبه تهران و پکن است که در نوع خود، عملا ایالات متحده را پریشان کرده است.