مشاوره فرزندپروری یا همان مشاوره تربیت کودک، یک کمک حرفه ای در زمینه ارتباط شما با فرزندانتان است. مشاوره تربیت فرزند یک دوره مشاوره کوتاه مدت است که اثرات آن در آینده خود شما و به خصوص فرزندانتان بسیار تاثیر گذار است.

از آنجا که کودکان در سنین ابتدایی زندگی، برای یادگیری هرچیزی به والدین خود توجه می کنند، اطلاع از نحوه تربیت فرزند و چگونگی مقابله با مشکلات در این دوران بسیار حائز اهمیت است.

مشاوره فرزندپروری تلاش می کند تا به والدین، اصول صحیح برخورد با فرزندان را آموزش دهد و نواقص تربیتی آن ها را به والدین گوشزد کند.

مشاوره فرزندپروری برای چه کسانی لازم است؟
برخلاف تصور عامه مردم، تربیت فرزند امری غریزی نیست و والدین باید در زمینه کسب مهارت های فرزندپروری آموزش ببینند.

بچه دار شدن با تربیت کردن فرزند دو امر کاملا متفاوت هستند. این که شما بتوانید از پس هزینه های یک فرزند بر بیایید دلیل بر آن نیست والدین خوبی برای تربیت فرزند باشید. البته چیزی به عنوان والدین عالی یا والدین بی نقص وجود ندارد و همه در این زمینه اشتباهاتی انجام می دهند.

به همین دلیل است که مشاوره خانواده و مشاوره فرزند پروری به کمک همه والدین خواهد آمد. مشاوره فرزندپروری، از مراحل اولیه بارداری و زایمان تا نحوه تربیت فرزندان و مسائل و مشکلات والدین با کودک را دربر دارد.

نشانه های والدین خوب
تلاش برای پیدا کردن راه های تربیت فرزند و یافتن یک مشاوره فرزندپروری خوب، لزوما به این معنی نیست که شما والدین بدی هستید بلکه به معنی آن است که برای تربیت هرچه بهتر فرزندتان، درخواست کمک دارید و نیازمند استفاده از دانش و تجربه یک روانشناس کودک خوب دارید.

وظایف یک والدین خوب طبق اعلام انستیتو ملی بهداشت کودک موارد زیر است:

تامین نیازهای پزشکی فرزندان

محافظت از فرزندان در برابر آسیب

گذاشتن وقت یا کیفیت برای فرزند

گوش دادن به کودکان

تعیین محدودیت های لازم برای کودک

ایجاد ساختار در زندگی کودک

ایجاد ثبات و هماهنگی

نظارت بر روابط کودک با دوستان و آشنایان
 
انواع روش های فرزندپروری
روش فرزند پروری والدین، برروی جنبه های مختلفی از زندگی کودک تاثیرگذار است و زندگی حال و آینده او را جهت دهی می کند. معمولا در خانواده ها 4 مدل روش فرزندپروری رایج است که هر روش رویکرد متفاوتی دارد.

سبک فرزندپروری استبدادی
باید فرزندتان را کنترل کنید اما به حرف هایش گوش نمی دهید.

همیشه حرف حرف شماست.

احساسات فرزندتان در تصمیم گیری های شما بی تاثیر است.

اگر جملات بالا درمورد شما صدق می کند، سبک فرزندپروری شما سبک استبدادی است. والدینی که به این روش فرزندان خود را تربیت می کنند اجازه نمی دهند که کودک درگیر حل مسائل شود و خودشان سعی می کنند مشکلات را برای کودک حل کنند. قانون گذاری می کنند و درصورت سرپیچی از قانون کودک را تنبیه می‌کنند.

کودکانی که زیر دست والدین مستبد تربیت می شوند اطاعت پذیر هستند اما دچار مشکلات عزت نفس هم می شوند. احتمال پرخاشگری در آن ها بیشتر است و معمولا دروغگوهای بهتری خواهند شد.
 
سبک فرزند پروی مقتدرانه
برای ایجاد رابطه مثبت با فرزندتان تلاش زیادی می کنید.

قوانین و مقررات مخصوصی وضع کرده و دلایل آن را توضیح می دهید.

در صورت سرپیچی از قوانین مجازات می کنید اما با در نظر گرفتن احساسات فرزند.

اگر جملات بالا درمورد شما صدق می کند، سبک فرزندپروری شما سبک مقتدرانه است. اگرچه این سبک تربیتی بسیار به سبک استبدادی شباهت دارد اما تفاوت هایی هم دارد که همین تفاوت ها باعث می شود این سبک، یک رویکرد مثبت در تربیت فرزندان محسوب شود.

والدین مقتدر قوانین وضع می کنند، مجازات می کنند، نظر فرزندشان را دخیل می کنند اما در نهایت اقتدار عمل را در دست خودشان نگه می دارند. این والدین همچنین برای رفتارهای خوب، سیستم های تحسین و پاداش درنظر می گیرند.

کودکانی که زیر دست والدین مقتدر تربیت می شوند بزرگسالانی شاد، مسئول و موفق خواهند شد که در تصمیم گیری ها بهتر از دیگران عمل می کنند.

سبک فرزندپروری سهل گیرانه
قانون وضع می کنید اما در انجام آنها جدیت به خرج نمی دهید.

معمولا مجازاتی برای رفتار کودکان درنظر نمی گیرید.

تصور دارید که کودک بدون دخالت شما بهتر یاد می گیرد.

اگر جملات بالا درمورد شما صدق می کند، سبک فرزندپروری شما سبک سهل گیرانه است. والدین سهل گیر، بسیار ملایم رفتار می کنند و تنها زمانی وارد عمل می شوند که مشکل بزرگی به وجود آمده باشد.

این والدین، اشتباهات و خطاهای کودکان را به سادگی می بخشند و درصورت درنظر گرفتن تنبیه، با التماس های کودک تنبیه را متوقف می کنند.

کودکانی که زیر دست والدین سهل گیرانه تربیت می شوند به لحاظ درسی دچار مشکل شده، مشکلات رفتاری بیشتری نشان می دهند، عزت نفس کمتری دارند و احتمال افسردگی در آنها بالاتر است.

سبک تربیتی طرد کننده
درمورد مسائل مربوط به درس و مدرسه از کودک سوال نمی کنید.

از رفت و آمد و کارهای فرزندتان بی اطلاعید.

زمان کمی را به معاشرت با او اختصاص می دهید.

اگر جملات بالا در مورد شما صدق می کند، سبک فرزندپروری شما سبک طرد کننده است. والدین طرد کننده، از کارها و اعمال کودک اطلاع زیادی ندارند، قوانین خاصی وضع نمی کنند و جهت دهی خاصی به زندگی کودک انجام نمی دهند.

والدینی که این روش تربیتی را استفاده می کنند تصور می کنند که فرزندشان با گذر زمان بزرگ خواهد شد و نیازی به توجه و درگیر شدن در مسائل تربیتی کودک نمی‌بینند.

کودکانی که زیر دست والدین طرد کننده تربیت می شوند دچار مشکلات عزت نفس شده، در مدرسه دچار مشکل می شوند، مشکلات رفتاری زیادتری دارند و نمی توانند به اندازه سایر کودکان شاد باشند.

بهترین سبک فرزندپروری
اگر چند پاراگراف بالا را مطالعه کرده باشید، متوجه شده اید که خصوصیات مربوط به کودکانی که زیر دست والدین مقتدر تربیت شده اند بسیار بهتر از دیگر سبک های تربیتی است. سبک فرزندپروری مقتدرانه، معمولا نتایج تربیتی و اخلاقی بهتری دارد و در مشاوره های آموزش والدین در مرکز مشاوره بیشتر روی این سبک فرزندپروری تاکید می شوند.

به این دلیل که والدین مقتدر، عاقلانه و عادلانه رفتار می کنند و در عین حالی که بر اجرای قوانین اصرار دارند، علت وضع آن ها را نیز برای کودک توضیح می دهند.

کودکانی که به روش مقتدرانه تربیت شده‌اند:

مسئولیت پذیر تر هستند.

احترام بیشتری به بزرگسالان می گذارند.

مهربان و همدل هستند.

اضطراب و نگرانی کمتری دارند.

محبوبیت بیشتری بین همسن و سالان دارند.

روابط خوبی با والدین دارند.

در مقابل مشکلات بهتر عمل می کنند.
 
اهمیت مشاوره فرزندپروری
مهمترین فایده جلسات مشاوره فرزندپروری در مرکز روانشناسی، یادگیری تربیت فرزند، بر اساس اصول روانشناسی است که در این جلسات به شما آموزش داده می شوند. روش هایی که روانشناس کودک در جلسات آموزش والدین به شما یاد می‌دهد، اصول و راهکارهایی است که بر اساس تحقیقات علمی روانشناسی کودک و ثابت شده هستند.

به علاوه، در جلسات فرزندپروری و آموزش والدین، شما یاد می گیرید که کنترل بیشتری روی رفتار خودتان داشته باشید تا به عنوان یک الگو، در رفتارهای آتی کودک خود تاثیر بهتری بگذارید.

والدین باید بتوانند محیط خانه را به یک محیط امن و آرام برای کودک تبدیل کنند تا بتواند احساسات خود را به سادگی بیان کند و از بیان کردن آن هراس نداشته باشند.

فرزندان باید احساس کنند که توسط والدین درک می شوند و هنگامی که قانون و مقرراتی برای آن ها وضع می شود، باید به آن ها توضیح داده شود که این قوانین برای صلاح آن ها و با توجه به نیازهای کودک طراحی و تعیین شده‌اند.

مشاوره فرزندپروری به شما کمک می کند تا سبک تربیت فرزند را مرور کنید و روش های مناسب تری برای برخورد با کودک استفاده کنید.
 
هدف مشاوره فرزندپروی برای کودک

ایجاد روابط سالم با والدین

اصلاح رفتارهای اشتباه کودک

متعادل کردن دیدگاه نسبت به والدین

بهبود مهارت تفکر انتقادی

رفع ناسازگاری ها
 
هدف مشاوره فرزندپروری برای والد مطرود

رفع سوء تفاهم های به وجود آمده بین کودک و والد

پیشگیری از اقدام مقابله ای از طرف والد

هدف مشاوره فرزندپروری برای والد محبوب

یادآوری نقش والد و فرزند

اصلاح سبک وابستگی

پیشگیری از باج دهی به کودک

پیشگیری از روش فرزندپروری سهل گیرانه
 
چه زمانی به مشاور فرزندپروری مراجعه کنیم؟
اگر در حرفها و معاشرت های خود با کودک از جملاتی استفاده می کنید که باعث کاهش عزت نفس و تخریب شخصیت او می شود نیاز به مشاوره فرزندپروری دارید. جملاتی مثل:

تو آدم نمی شی!

تو هیچی نمی شی!

دیگه دوست ندارم!

رفتیم خونه من می دونم با تو!

تو دیوونه ای !

هیچ کاری رو نمی تونی درست انجام بدی!

فرزندپروری کار بسیار سختی است و چالش های بسیار زیادی در این مسیر وجود دارد که باعث ایجاد استرس، تنش، فشار و دیگر مشکلات زندگی می شود که والدین را به سمت تربیت اشتباه سوق می‌دهند.

یک مشاوره روانشناسی خوب به شما در تقویت مهارت های کنترل خشم، کاهش اضطراب و استرس و بهبود افسردگی کمک می کند. همچنین اگر مشکلاتی از قبیل اضطراب مزمن، حالت روحی پریشان و یا استرس پس از سانحه دارید، بهتر است برای درمان آن ها اقدام کنید تا بتوانید یک والد بهتر برای فرزند خود باشید.

رایج ترین مشکلات در جلسات مشاوره آموزش والدین
جلسات آموزش والدین و فرزندپروری، بسته به هر خانواده متفاوت است اما برخی از رایج‌ترین مشکلاتی که در این جلسات به آن پرداخته می‌شود را در زیر معرفی می‌کنیم:

مشکلات مالی

مراقبت از کودک

مشکلات زناشویی و مشکلات جنسی

مرگ عزیزان

مشکلات کودک در مدرسه

نقل مکان به جای جدید

مشکلات کاری والدین

مشکلات سلامتی اعضای خانواده

مشکلات فرزندخواندگی

بیماری های روانی اعضای خانواده

اعتیاد یکی از والدین

شما می‌توانید با یادگیری اصول روانشناسی کودک، کنترل احساست خود و شناخت روش‌های تربیتی مناسب، فرزندتان را برای حضور مفید در جامعه آماده کنید و روابط بهتری را با او تجربه کنید.

تجربه ثابت کرده است که کلید موفقیت در تربیت کودکان، بهبود رفتار والدین است که با مراجعه به کلینیک روانشناسی و شروع جلسات آموزش والدین قدم مثبتی در این راه بر خواهید داشت.

کافی است با صبر و حوصله روش های درست فرزندپروری را آموزش ببینید و با آرامش این تکنیک ها را انجام دهید.