پنجشنبه ۹ فروردين ۱۴۰۳ - 28 Mar 2024
 
۰
۱۵

ترمز سیالیت روشنفکران و بوروکرات‌ها

حامد حاجی‌حیدری
پنجشنبه ۲۷ تير ۱۳۹۸ ساعت ۰۰:۴۸
کد مطلب: 694791
باید ببینیم که چرا روشنفکران و نخبگان این جامعه به این وضع و حال گرفتار آمده‌اند که به جای مطالبه قاطع حقوق ملت به اتکای عبرت‌های متعدد معاصر از 1299 شمسی گرفته تا شهریور 1320 و مرداد 1332 و بهمن 1357 و... تا همین حالا، به انعطاف سیال در مقابل آن زنگی مستی که در معبد سیاه واشنگتن نشسته است، تن داده‌اند.
جهان نيوز - دکتر حامد حاجی‌حیدری: سخنان رهبر عالی جمهوری اسلامی در دیدار با امامان جمعه پس از مذاکره مبهوت‌کننده با نخست‌وزیر ژاپن، مجدداً ارزش رکن «صائنا لنفسه، حافظا لدینه، مخالفا لهواه، مطیعا لامر مولاه» را گوشزد کرد. رویترز و بلومبرگ به سرعت تیتر «دزدی دریایی انگلیس را بی‌جواب نمی‌گذاریم» را مخابره کردند، و خبرگزاری فرانسه، دیلی‌استار، و هاآرتص «ایران قطعاً به کاهش تعهدات خود در توافقنامه هسته‌ای ادامه می‌دهد» را عنوان خط خبری خود قرار دادند. شماری از خبرگزاری‌های دیگر نیز هر دو عنوان خبری را با هم منتشر کردند.
در شرایطی که مع‌الاسف، سیاست اعلام‌شده دولت به سمت «تحریم‌ها را بردارید، مذاکره می‌کنیم» پیش می‌رود، و مطلقاً اثری از عزت نفس ملی و عقیدتی در آن ملحوظ نیست، یک قاعده رفتاری چهار پایه «صائنا لنفسه، حافظا لدینه، مخالفا لهواه، مطیعا لامر مولاه»، ارزش عملیاتی خود را برای چندمین بار در تاریخ معاصر ما گوشزد می‌کند؛ اینکه در زندگی سیال و بی‌شکل مدرن که گرایش بی‌پایانی به عقب‌نشینی در قبال «قدرت» دارد، ریشه‌ها در کجا پای هویت را مستحکم می‌کنند، و باعث می‌شوند تا دیگر عقب‌نشینی نکند و برای آتیه امت نیز چیزی به جای بگذارد. این، نقطه‌ای است که به داد هویت ملی و عقیدتی تضعیف‌شده در اثر سیالیت و شل‌ و ولی روشنفکران و بوروکرات‌ها می‌رسد تا بتواند مستحکم بایستد و حق ملت را استیفا کند: نقطه «صائنا لنفسه، حافظا لدینه، مخالفا لهواه، مطیعا لامر مولاه».
و یک سطح عمیق‌تر؛ باید ببینیم که چرا روشنفکران و نخبگان این جامعه به این وضع و حال گرفتار آمده‌اند که به جای مطالبه قاطع حقوق ملت به اتکای عبرت‌های متعدد معاصر از 1299 شمسی گرفته تا شهریور 1320 و مرداد 1332 و بهمن 1357 و... تا همین حالا، به انعطاف سیال در مقابل آن زنگی مستی که در معبد سیاه واشنگتن نشسته است، تن داده‌اند. برای مدتی گمان می‌شد که روشنفکری این کشور با تجربه‌های امام و امت همراه شده‌اند و نوای «ایران ای سرای امید»، سر می‌دهند، ولی رفته‌رفته، از بی‌بی‌سی سر درآوردند یا به کانادا رسیدند و رنگ رخسارشان به کانادادرای گرایید یا ازدیاد فراش کردند یا به معامله و مذاکره با کدخدا تن دادند و چیزی از میراث ظاهراً انقلابی چپ و راست‌شان باقی نماند. این سیالیت از کجا می‌آید و گریبان روشنفکران و بوروکرات‌های ما را می‌چسبد؟
برای ما که در متن علوم اجتماعی، روزمره، با این جماعت روشنفکر و فراموشی‌هایشان مواجه هستیم، مدام این سؤال مطرح می‌شود که ریشه این سیالیت و شل ‌و ولی روشنفکری چیست؟ پیوسته از خود می‌پرسیم که این جماعت اسیر سنت‌ها و دگم‌های تمجید و وادادگی نسبت به غرب را چه شده است که حتی نهیب عظمت اقتصادی شرق هم نمی‌تواند آن‌ها را از دگم‌هایشان جابه‌جا کند تا قدری مستقل فکر کنند؟ چرا روشنفکری ما در قبال عبرت‌های متعدد معاصر، این‌قدر فراموشکار است؟ همیشه نهیب امام خمینی رحمت الله علیه در ذهن ما سوسو می‌زند که خطاب به روشنفکران می‌فرمودند: «آخر چه بدی دیدید از اسلام؟» مگر نه این است که در تاریخ 200سال اخیر این کشور، هر گاه اسلام و علمای «صائنا لنفسه، حافظا لدینه، مخالفا لهواه، مطیعا لامر مولاه»، پا به میدان اصلاح اجتماعی گذاشتند، امت را چند گام به جلو رساندند؟ مگر نه این است که تاریخ هزاران ساله تمدن نشان می‌دهد که پیامبران توحیدی پرنفوذترین برنامه‌های پیشبرد زندگی فردی و اجتماعی را ارائه داده‌اند و هیچ فیلسوف و هنرمند و دانشمندی را یارای رقابت با تأثیرگذاری صادقانه و صمیمی آن‌ها نبوده است؟ پس، «چه بدی دیدید از توحید؟» «چه بدی دیدید از ایمان؟» «چه بدی دیدید از اسلام؟»
موجب بی‌ریشگی و وادادگی روشنفکری، یک چیز مشخص است: دنیاطلبی و عافیت‌جویی و مادی‌گری. رفتارشناسی روشنفکری به این ترتیب بوده است که زمانی با امواج و تب و تاب انقلابی مردم همراه می‌شود، اما پس از مدتی که مشغول آکادمی و مدرک و ریاست و شغل و ... می‌شود، دوباره به دگم‌های خویش بازمی‌گردد و به تعریف و تمجید از زورمداران غرب می‌پردازد. این، قدری به اقتصاد سیاسی روشنفکری در سفارتخانه‌ها هم بازمی‌گردد که تاریخ این کشور از آن خلاصی ندارد و هر از گاهی در می‌یابیم که جماعتی از بوروکرات‌ها و روشنفکران و سرمایه‌داران در سفارت بریتانیا و فرانسه و روسیه و ... پلو خورده‌اند، با نوشابه!
ما نیاز به اعمال تغییرات ریشه‌ای در روشنفکری و آکادمی و بوروکراسی خود داریم. خدا رهبر عالی این کشور را حفظ کند، ولی مطلقاً برازنده نیست که روشنفکران و بوروکرات‌های ما که طور دیگری تربیت شده‌اند، مسیر دیگری را آن‌قدر بروند تا کسی ترمز وادادگی آن‌ها را بکشد. دانشگاه و دم و دستگاه بوروکراتیک ما باید «صائنا لنفسه، حافظا لدینه، مخالفا لهواه، مطیعا لامر مولاه» تربیت کنند. نظام اجتماعی ما باید به این دست نخبگان پر و بال دهد. و سیاستمداران کشور باید با تابعیت این ارزش‌ها، مسیر تاریخی امت را به پیش برند. تکلیف سیاستمدار مؤثر، اعمال قاطع تغییرات سیاسی برای رساندن امت به شرایط مطلوب‌تر است و این با سیالیت و عافیت‌جویی نمی‌سازد. آنچه سیاستمداران مؤثر تاریخ را از سایر سیاستمداران متمایز کرده است، دقیقاً همین است؛ ریشه داشتن در اصولی که به او استحکام اعمال قاطع تغییرات سیاسی برای رساندن امت به شرایط مطلوب‌تر را ببخشد. این، همان فرمول «صائنا لنفسه، حافظا لدینه، مخالفا لهواه، مطیعا لامر مولاه» است.
منبع:صبح نو
نام شما

آدرس ايميل شما
برای ارتقای فرهنگ نقد و انتقاد و کمک به پیشرفت فرهنگ و اخلاق جامعه، تلاش کنیم به جای توهین و تمسخر دیگران، نظرات و استدلال هایمان را در رد یا قبول مطالب عنوان کنیم.
نظر شما *


Iran, Islamic Republic of
...
محسن
Iran, Islamic Republic of
آقای علی مطهری نماینده مجلس در راستای شفافیت دارایی می خواهد در اعلام دارایی هایش پیش قدم شود.
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
به کوری چشم شما آقای مطهری همانطور که در همه جبهه عزمی راسخ و پیش گام است در اعلام دارایی هایش پیش قدم می شود.
حسن
Iran, Islamic Republic of
جناب ناشناس، فکر می کنی با این حرفا آقای مطهری دارایی هایش را اعلام می کند، چقدر ساده لوح تشریف دارید. دلم برایت می سوزد.
بی نام
Iran, Islamic Republic of
بنظر من هم آقای مطهری در اعلام دارایی هایش از بین نماینده های جزو اولین هاست، همین روزا خبرش هم بیرو نمی اید.
سیروس
Iran, Islamic Republic of
آقای مطهری نماینده مجلس ثابت کرده با مردم است، آقای مطهری دارایی هاتونو اعلام کنید، تا بدخواهان ناامید و دوست داران شما خوشحال شوند. که چقدر روراست و مردمی هستید.
محمد
Iran, Islamic Republic of
خنده ام می گیرد ...!!!!
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
من هم شنیدم که دارایی هاشو اعلام کرده.
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
چی شد قرار بود آقای مطهری دارایی هاشو اعلام کند؟
سیروس
Iran, Islamic Republic of
جناب ناشناس شما که خبر دادی در طرح شفافیت دارایی آقای مطهری دارای هایش را اعلام کرده چه شد؟ چقدر منتظر باشیم؟
مهدی
Iran, Islamic Republic of
جناب ناشناس نکنه آقای مطهری و آقای دکتر صادقی نمایندگان مجلس با هم همزمان می خواهند دارایی هاشونو اعلام کنند. درست گفتم، یک جوابی بده بدانیم هستی.
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
در برنامه های آقای مطهری هست که دارایی هایش را به ملت اعلام کند.
مهدی
Iran, Islamic Republic of
,.....
مهدی
Iran, Islamic Republic of
...
مهدی
Iran, Islamic Republic of
به انتخابات نزدیک می شویم باز هم نمی خواهد دارایی اش را اعلام که به ملت، حداقل به ملتی که بهش رای داده است.