سردار میرحسین میرصالحی، فرمانده آموزش نظامی لشکر ۱۶ قدس گیلان در زمان عملیات کربلای ۵ از چگونگی و اهمیت اجرای این عملیات در دوران دفاع مقدس می‌گوید.

به گزارش جهان نیوز، سردار میرحسین میرصالحی، فرمانده آموزش‌ نظامی لشکر قدس گیلان در زمان عملیات کربلای 5 بود که در جریان این عملیات بزرگ و موفقیت‌آمیز حضور داشت.

عملیات کربلای 5 در حقیقت یک عملیات سرنوشت‌ساز در جریان جنگ ایران و عراق بوده که با 15 روز فاصله در پی عملیات کربلای 4 انجام شد و جزء پرهزینه‌ترین و پرتلفات‌ترین عملیات جنگ بود و از آن به عنوان آغازی بر پایان جنگ ایران و عراق یاد می‌کنند.

در همین راستا با فرمانده آموزش نظامی لشکر قدس گیلان در زمان این عملیات گفت‌وگو داشتیم که در ادامه می‌خوانید:

لطفاً پیرامون ابعاد، زوایا و اهداف عملیات کربلای 4 به‌عنوان مقدمه کربلای 5 توضیح دهید.
سردار میرصالحی: آمریکایی‌ها و کشورهای حمایت‌کننده رژیم بعث، اطلاعاتی در رابطه با عملیات کربلای 4 به حکومت عراق داده بودند و از سوی دیگر تنها برخی از یگان‌های خط‌شکن ایرانی برای مقابله با رژیم بعث وارد این عملیات شدند که ما با تلفات سنگینی در این عملیات مواجه شدیم و تلفات عراقی‌ها کمتر از ما بود.
فرماندهان عملیات کربلای 4 در پیرامون اتفاقات این عملیات در آن زمان حساس به این نتیجه رسیدند که عملیات کربلای 4 با عدم‌الفتح ایرانی‌ها مواجه شده و نیروها بازگردانده شوند و در راستای آن جلسات متعددی بین فرماندهان تشکیل شد و هریک از فرماندهان به بررسی مسائل و انتخاب یک منطقه خاص برای شروع عملیات کربلای 5 پرداختند.

در نهایت، منطقه شملچه توسط فرماندهان برای آغاز حرکت عملیات کربلای 5 انتخاب شد و یکی از دلایل انتخاب منطقه شملچه، نزدیکی این منطقه به منطقه عملیاتی کربلای 4 بود و از سوی دیگر ما عملیات‌های مختلفی نظیر عملیات رمضان در این منطقه انجام داده بودیم اما موفق نشده بودیم بنابراین عراقی‌ها انتظار و تصور انتخاب منطقه شلمچه توسط ایرانی‌ها برای آغاز عملیات کربلای 5 را نداشتند.

عراقی‌ها در محور عملیاتی شلمچه و مناطق مجاور آن را با استفاده از سیم‌های خاردار، میادین مین و موانع مختلف کاملا مسلح کرده بودند و در سمت دیگری از این منطقه یک کانال پرورش ماهی موجود بود که توسط کارشناسان روسی طرح‌ریزی شده بود و این کانال در حقیقت یک مانع دفاعی در مقابل نیروهای ناتو به شمار می‌رفت.

عراقی‌ها به دلیل موانع زیادی که در محور عملیاتی شلمچه و مناطق مجاور آن ایجاد کرده بودند هرگز تصور نمی‌کردند که فرماندهان ایرانی این منطقه را به عنوان محور و آغاز حرکت عملیات کربلای 5 انتخاب کنند اما فرماندهان ما قبل از آغاز عملیات معتقد بودند که عبور رزمندگان ایرانی از موانع این منطقه، دشمن را غافلگیر می‌کند.

از سوی دیگر عراقی‌ها با توجه به نتایجی که در عملیات‌های قبل کسب کرده بودند انتظار نداشتند که ایرانی‌ها در یک مدت زمان کوتاه بتوانند یک عملیات جدید را آغاز کنند و اطلاع نداشتند که یگان‌های عمده ایرانی در عملیات کربلای 4 ورود نکرده بودند بلکه تنها بخشی از این نیروها در عملیات کربلای 4 شرکت کرده بودند.

به عنوان مثال زمانی که قرار بود یگان‌ها از یک رودخانه عبور کنند در حالی که در سمت دیگر این رودخانه دشمن در حال تهدید کردن است، در ابتدا چندین نفر برای مقابله با دشمن از رودخانه عبور کرده که در اصطلاح به این حرکت، گرفتن "سر پل" می‌گفتیم و اگر این افراد در مقابله با دشمن موفق نمی‌شدند بقیه یگان نیز باید وارد عمل می‌شدند یا حتی برای عبور از رودخانه باید تغییر نظر می‌دادیم.

لطفاً پیرامون ابعاد، زوایا و اهداف عملیات کربلای 5 که با نتیجه بسیار خوبی برای ایران همراه شد و در فاصله زمانی کوتاه نسبت به عملیات کربلای 4 اجرا و عملی شد، توضیح دهید.
سردار میرصالحی: بنده به‌خاطر دارم که با وجود عدم تصوری که دشمن از آغاز حرکت ایرانی‌ها در جهت اجرای عملیات کربلای 5 داشت و حتی بسیاری از فرماندهان و نیروهای دشمن به مرخصی رفته بودند و شخص صدام نیز به سفر حج رفته بود و در آنجا در حال انجام مصاحبه‌های پیروزمندانه خود بود بنابراین در اوج غفلت دشمن، نیروهای ما در راستای آغاز عملیات پیروزمندانه کربلای 5 گام برداشتند.

بنده در آن زمان وظیفه داشتم که به نوعی یگان‌ و نیروهای خود را در آستانه عملیات کربلای 5 سازمان‌دهی کرده و از خط عبور دهم بنابراین یگان ما جزء یگان‌های سالم و آسیب‌ندیده به‌شمار می‌رفت و برخی از یگان‌هایی که در عملیات کربلای 4 ورود کرده و تا حدی نیز آسیب‌دیده بودند عمل بازسازی انجام دادند و به همراه دیگر یگان‌های سالم برای شرکت در عملیات کربلای 5 آماده شدند که سبب افزایش روحیه رزمندگان ایرانی شد.

در آن زمان با توجه به شرایط موجود، برخی از فرماندهان با نحوه عملیات کربلای 5 مخالفت کردند و در نهایت فرماندهان جنگ با آقای هاشمی که در آن زمان نماینده امام(ره) در مسائل جنگی بود، مشورت کرده و ایشان نیز پیرامون این مساله با امام(ره) گفت‌وگو کرد و در نهایت امام راحل در جواب فرماندهان اشاره کردند که بروید و عملیات را آغاز کنید.

فرماندهان، زمانی که پیام امام(ره) را دریافت کردند به نوعی این پیام را یک فرمان مهم از سوی امام(ره) و اطاعت از این فرمان را واجب دانستند و اعتقاد داشتند که در فرمان امام(ره) حکمتی نهفته است و این مسئله موجب افزایش انگیزه و تقویت روحی در بین رزمندگان و فرماندهان ایرانی شد.

بنابراین طرح‌‌ریزی عملیات کربلای 5 سریع انجام شده بود و در راستای آن کارهای مقدماتی نظیر انتخاب منطقه و زمین محور حرکت یگان‌ها و طراحی‌ها و شناسایی‌ها پیگیری شد و در آن زمان در فاصله 300 تا 400 متری سه راهه مرگ، مقر تاکتیکی فرماندهی لشکر قرار داشت.

و در آن زمان، سه راهه مرگ مسیری بود که عراقی‌ها آن منطقه را پوشش داده و نقطه دید مناسبی نسبت به ما داشتند و به محض عبور خودرو یا نیروهای ایرانی از آن مسیر، تلفات سنگینی به ما وارد می‌کردند به همین دلیل آن جاده به سه راهه مرگ معروف شد.

نقش لشکر 16 قدس گیلان در عملیات کربلای 5 را تشریح بفرمایید.
سردار میرصالحی: به‌خاطر دارم که شهید سردار همدانی در آن زمان فرمانده لشکر 16 قدس بود و شهید بامروت نیز فرمانده گردان بود و همچنین سردار آقازاده و سردار کاظمی‌پور نیز هر کدام فرماندهی یک گردان را بر عهده داشتند و سردار عبدالله‌پور که اکنون فرمانده سپاه قدس گیلان است نیز جانشین گردان بود.
در آن زمان عراقی‌ها در جزیره کوچک بوارین که وسط اروندرود بود، 2 پل احداث کرده بودند که منطقه عملیاتی ما روبه‌روی یکی از این پل‌ها قرار داشت و در زمان آغاز عملیات کربلای 5 و به دلیل حساسیت بالای این عملیات، یگان‌های ما شب حمله می‌کردند و بر منطقه مسلط می‌شدند اما صبح عراقی‌ها با فشار بسیار زیاد منطقه را پس می‌گرفتند.

هدف و انگیزه نیروهای ایرانی در راستای حرکت از محور شلمچه و عبور از موانع این منطقه و مناطق مجاور در حقیقت تهدید دشمن و حرکت نیروهای ایرانی به سمت بصره عراق بود و به همین دلیل عراقی‌ها با فشارهای بسیار زیاد سعی در جلوگیری از پیش‌روی نیروهای ایرانی و حفظ این منطقه داشتند.

بعد از درگیری‌های فراوان و طی یک جلساتی که در همان منطقه عملیاتی تشکیل شد و سردار شهید همدانی و فرمانده گردان‌ها نیز حضور داشتند، قرار شد تا برای پس گرفتن کامل منطقه خودی چاره‌اندیشی شود و شهید بامروت در این جلسه با شجاعت اعلام کرد که بنده می‌روم و منطقه را پس گرفته و جهت حفظ آن به عقب باز نمی‌گردم.

شهید بامروت جهت حفظ منطقه خودی بسیار مقاومت و ایستادگی کرد و تلفات زیادی داد و به شهادت رسید و باز جلسات برگزار شد و فرماندهان با وجود ناراحتی زیاد، هم‌ قسم شدند که منطقه را از دشمن پس گرفته و از دست نمی‌دهند و به‌خاطر دارم که دوباره، شب حمله کردیم و عراقی‌ها با فشار بسیار زیاد سعی در پس گرفتن منطقه داشتند اما با سرشکستگی مجبور به عقب‌نشینی شدند.

بنده در آن زمان به‌عنوان فرمانده آموزش نظامی لشکر 16 قدس گیلان برخی از نیروهای جدید و ذخیره سالم را در بین فرماندهان گردان‌ها تقسیم کردم در حالی که اجرای عملیات‌ها برای ما تلفات زخمی و شهید بسیاری داشت و منظور ما از تلفات فقط نیروهای زخمی و شهید نبودند بلکه نیروهای به عقب بازگردانده شده نیز جزء تلفات عملیات به شمار می‌رفتند.

بعد از حفظ و پس گرفتن منطقه خودی در راستای حرکت به سمت بصره عراق در طی این مسیر و عبور از یک جاده که خاکریزهای متناسب 1.5 تا 2 متری ایجاد کرده بودیم، حرکت کردیم ولی به دلیل حساسیت بالای منطقه برای عراقی‌ها که از پیش‌روی نیروهای ایرانی به سمت بصره عراق و خاک خودشان ترس داشتند، نیروهای ما همچنان در مقابل فشار زیاد آنان مقاومت کردند و منطقه را حفظ کردند.

فرمانده عملیات‌ها به قرارگاه فرماندهی لشکر موفقیت عملیات کربلای 5 و حفظ منطقه را اعلام کرده بودند ولی کسی باور نمی‌کرد و در ادامه به همه نیروها ابلاغ شد که همچنان جهت حفظ منطقه خودی ایستادگی کنند تا فشار پاتک‌های عراقی کاهش یابد که در نتیجه موجب شد تا عراقی‌ها در تنگنا باشند.

با تلاش نیروهای ایرانی، عملیات کربلای 5 برای ما موفقیت‌آمیز بود و لشکر قدس 16 گیلان نیز در کنار یگان‌های دیگر که خیلی زحمت کشیدند، مقاومت و ایستادگی کردند بنابراین عملیات کربلای 5 دارای تأثیرات مثبت بسیار زیادی بود و موجب نا امیدی عراقی‌ها نیز شد و البته تعداد زیادی از آنان اسیر شدند و حتی بسیاری از سربازان عراقی که از فشار عملیات و پاتک‌ها خسته شده بودند در پشت خاکریزهای نیروهای ما به حالت تسلیم‌ نشسته بودند.

شما به عنوان کسی که در آن زمان در لشکر قدس 16 گیلان حضور داشته و در عملیات کربلای 5 نیز شرکت داشتید لطفا اهداف اصلی اجرای عملیات کربلای 5 را ذکر کنید؟
سردار میرصالحی: در جریان یک عملیات، حرکت در راستای رسیدن به یک هدف مشخصی انجام می‌شود و هدف نهایی عملیات کربلای 5 نیز حرکت به سمت بصره عراق بود و در آن زمان، عراقی‌ها با استفاده از عوامل مختلف و فشار‌های زیاد سعی داشتند تا نیروهای ایرانی وارد خاک آنان نشوند.

عملیات کربلای 5 به حدی دارای اهمیت و تأثیرگذار بود که رژیم بعثی عراق و کشورهای حمایت کننده صدام به این نتیجه رسیدند که مقاومت و ایستادگی ایرانیان برای دفاع و حفظ خاک خود بسیار زیاد است.

بنابراین شما موافق این مسئله که موفقیت عملیات کربلای 5 در سرنوشت جنگ تحمیلی بسیار تأثیرگذار بوده است هستید؟
سردار میرصالحی: بله همین طور است. نیروهای عراقی نیز در عملیات کربلای 5 غافلگیر شدند و در شرایطی که فشار‌های زمینی و هوایی عراقی‌ها بسیار زیاد بود، یگان‌هایی ایرانی که تلفاف داده بودند با توجه به فرمان امام(ره) انگیزه و روحیه گرفتند و کشورهای حامی صدام نیز به این نتیجه رسیدند که عراق مقابل ایران دیگر نمی‌تواند کاری از پیش ببرد و باید آماده پذیرفتن شرایط ایران و صلح باشد.

با توجه به تلفات و پیشروی نیروهای ایرانی چه مسائلی سبب شد تا این اتفاقات شامل حال عراقی‌ها شود و ناچار به پذیرفتن شرایط ایران برای قطعنامه شوند؟
سردار میرصالحی: زمانی که دو نفر با هم درگیر می‌شوند و یک نفر ضربات متعددی به طرف مقابل وارد می‌کند و طرف مقابل نیز نقاط شخص حمله‌کننده را شناسایی و با یک ضربه کلی وی را با شکست روبه‌رو می‌کند بنابراین عراقی‌ها تصور عبور نیروهای ایرانی از محور مسلح و سخت شملچه به سمت جاده اصلی بصره عراق را نداشتند و در راستای آن حاضر بودند کل ارتش عراق را برای ایستادگی در مقابل ایران مجهز کنند.
در آن زمان آقای هاشمی رفسنجانی معتقد بود که در جریان عملیات کربلای 5 نزدیک به 70 تا 80 درصد از یگان‌های دشمن از بین رفت بنابراین این فشار‌ها موجب شد تا عراق احساس ضعف کرده و کم کم شاهد هدر رفتن پول‌ها و هزینه‌های خود در این جنگ باشد البته در همان زمان بین صدام و کشورهای حامی وی اختلاف افتاد و آن کشورها در ازای حمایت‌های خود از صدام، انتظارات زیادی از وی داشتند.

صدام فریب حمایت کشورهای استکباری را خورده بود و تصور خود را بر این مسئله که بتواند در مدت کوتاهی به تهران برسد قرار داده بود و با این تفکر که حداقل بتواند خوزستان را از ایران جدا کند، به ایران حمله کرد ولی به هیچ یک از اهداف شوم خود نرسید و در راستای آن نزدیک بود که بصره را از دست بدهد.

شهرهای اصلی عراق نیز در معرض خطر قرار گرفته بودند و در نهایت طی عملیات‌های دیگری که آغاز کردیم، تیرهای خلاص به عراق و رژیم بعثی زده شد و مجبور به عقب‌نشینی شدند بنابراین ما اگر بخواهیم یک نمودار در این راستا ترسیم کنیم و با این تصور که عملیات کربلای 5 نیز یک نقطه در این نمودار است باید بگوییم که این عملیات به طور کامل به نفع ما بود.

پیرامون شهدای شاخص گیلانی در عملیات کربلای 5 توضیح دهید.
سردار میرصالحی: از بین شهدای گیلانی شهید بامروت که در آن عملیات شهید شد و دیگر شهدا نقش ویژه‌ای داشتند و افرادی نظیر حاج قاسم شافعی، سیاوش نیکزاد و میثم رضوی و دیگر اشخاص نیز زحمات بسیاری کشیدند.

منبع:تسنیم