جهان نیوز - دکتر عادل پیغامی: جامعه دانشجویی ما طبیعتاً باید بهطور ویژه در زمینه الگوی اسلامی، ایرانی پیشرفت، مورد توجه قرار گرفته و نقش او مورد قبول واقع شود؛ چراکه این جامعه کسانی هستند که در دورههای بعد و سالهای آتی وارد عرصه تصمیمسازی، تصمیمگیری و نهایتاً اجرای برنامههای اصلی و کلان کشور میشوند.
از این حیث همواره باید جوانان، دانشجویان، نخبگان جامعه در این قبیل سندنویسیها و برنامههای کلان کشوری، مشارکت داده شوند. برای مثال در فرآیند نگارش الگوی پایه پیشرفت نیز از همان ابتدا در کنار انواع جلسات نخبگانی و کارشناسی که شکل میگرفت، فعالیتهای متعددی بر محور دانشجویان انجام گرفت، از جمله کنگره پیشگامان پیشرفت که با مشارکت بدنه دانشجویی در سراسر کشور برگزار شد.
طبیعتاً نخستین گام تبدیل گفتمان پیشرفت بهعنوان یک مسأله در ذهن دانشجویان است، اینکه تصور و چشمانداز آتی دانشجویان ما این باشد که در مسیر پیشرفت و انتخابهای پیش رو، کشور به سمت یک ترقی رهنمون میشود و زمان حاضر مهمترین دستاورد و گردنهای است که باید از آن عبور کنیم، پس باید دغدغهمند باشیم.
اگر جامعه نخبگانی جوان را به این مسأله نرسانیم که پیشرفت ممکن است و برای رسیدن به آن الگویی داریم، طبیعتاً هر سند و نوشتهای هم باشد نتیجهای در پی نخواهد داشت. پس نخستین توصیه به دانشجویان این است که در هر رشتهای که تحصیل میکنند از منظر رشته خودشان به مقوله پیشرفت ایران بیاندیشند، ایران پیشرفته ۵۰سال آینده را از منظر رشته تخصصی خودشان تصور کرده و به تصویر بکشند و آن را به مباحثه جمعی میان خود بگذارند. اینجاست که دانشجو عملاً با مباحثی درگیر میشود که در افق سالهای تحصیل باید عهدهدار آن باشد، چه بهعنوان تصمیمساز، چه بهعنوان تصمیمگیر و چه بهعنوان کارشناس مدیری که میخواهد کشورش را بسازد.
اگر همه دانشجویان از منظر رشتههای خودشان، اعم از شیمی، باستانشناسی، جغرافیا، اقتصاد و ... چشماندازی از ایران پیشرفته پنجاه سال آینده و ملزومات رسیدن به آن را در ذهن داشته باشند و با جمعی از هم رشتهایهایشان آن را به بحث و یک خرد جمعی بگذارند، قطعاً شاهد نتایج درخشانی خواهیم بود.
مهمترین وظیفهای که یک دانشجو بعد از تبدیل شدن این قبیل مباحث به یک گفتمان عمومی بر عهده دارد، آن است که ذهنش را مسألهمحور کند، زمانی که استادان، نخبگان و مسوولان در اتاقهای فکر مشغول صحبت از چگونگی این الگو هستند، باید تمام مسیر مطالعاتی و آموزشی و پژوهشی دانشجو در این مسیر جهت داده شود. مشکل ما در آموزشهای رایج آن است که خیلی وقتها دانشجو سؤالمند و مسألهمند نیست.
آموزش و پژوهش باید از یک حالت منفعل به وضعیتی فعال درآِید. عموماً کلاسهای خوب کلاسهایی است که ذهن دانشجو را «حلِ مسأله کُن» بار میآورد. بنابراین با توجه به اینکه مسائل پیشرفت محورهای مختلفی دارد، شاید هزاران مسأله بشود از آن طرح کرد و در این میان درگیر شدن ذهن جوان به مسأله، بسیار حائز اهمیت است.
گاهی فرایند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت را صرفاً نوشتهای میدانیم که از سوی برخی نخبگان طراحی شده است. الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت صرفاً یک سند مکتوب نیست، کارکردهای آن نیز پشت درهای بسته نیست، با این وجود برخی چنین نگاهی دارند اما نگاه دوم که رقیب نگاه اول است میگوید وقتی صحبت از سند بالادستی و الگوی پیشرفت و قانون اساسی میکنیم، در واقع صحبت از یک گفتمان کردهایم. گفتمانی که جامعه نسبت به آن به نوعی از اجماع رسیده است و اصل اهمیت وجود آنها نیز همان کارکرد اجماع و گفتمانی است که ایجاد میشود.
منبع: شبستان