چرا تهران مناسب رکاب زدن نیست؟

به گزارش جهان نيوز، با اشاره به آغاز طرح دوچرخه اشتراکی در شهر تهران گفت: در تمامی شهرهای دنیا قبل از اجرا و راه‌اندازی طرح‌های جدید در هر زمینه‌ای مطالعات امکان‌سنجی و عارضه‌سنجی مربوط به آن به صورت دقیق توسط کارشناسان و متخصصان مربوطه انجام شده و سپس برای اجرای آن طرح تصمیم نهایی گرفته می شود، اجرای طرح های ترافیکی در شهرهای وسیع و پرجمعیت همچون کلان شهر تهران، موضوعی با حساست بالاست که نیازمند دقت نظر و انجام اقدامات کارشناسی است تا اختصاص بودجه به صورت هدفمند و کارآمد صورت پذیرد و از هرچه پیچیده تر شدن معضل ترافیک و صرف هزینه‌های بیهوده جلوگیری شود.

به گفته کرونی، در شهری مانند لندن، جهت بررسی و اجرای طرح استفاده از دوچرخه‌های کرایه‌ای که تحت عنوان برنامه “Boris’ Bikes”، شناخته می شود، خط مشی بلند مدت کاهش آلودگی هوا در نظر گرفته شد و پس از انجام بررسی های تخصصی توسط شرکت SERCO، در طی 6 سال و با نظارت عالیه دپارتمان ترافیک شهرداری لندن به انجام رسید .

دبیر کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران با اشاره به شاخصه‌های مورد بررسی در جهت اجرای طرح دوچرخه اشتراکی گفت: مشخص بودن الگوی سفرهای شهری تهران، میزان استفاده از دوچرخه در سفرهای شهری تهران به تفکیک گروه‌های استفاده‌کننده،قابلیت امکان‌پذیری استفاده از دوچرخه در سفرهای روزمره شهری با توجه به وضعیت توپوگرافی شهر، نقاط جاذب سفر، نوع سفرهای انجام شده و وجود زیرساخت‌های شهری متناسب با این هدف،بررسی نوع سفرهایی که در نظر است در آینده توسط دوچرخه اشتراکی انجام شودو زیرساخت‌های ویژه شبکه دوچرخه شامل مسیر دوچرخه یکپارچه و ایمن، ایستگاه‌های مناسب دوچرخه اشتراکی، روسازی مناسب مسیر و زیبایی و جذابیت مسیر برای استفاده دوچرخه‌سوارموضوعاتی است که در این طرح باید مورد توجه قرار گیرد .

کرونی با بیان این که مسائل و مشکلات پیش رو در استفاده از دوچرخه، به طور کلی به دو دسته طبیعی و غیر طبیعی تقسیم می شود گفت: از جمله موانع طبیعی می توان به حساسیت در مقابل شیب‌ها و از موانع غیرطبیعی می توان به موانع فرهنگی و اجتماعی، ضعف در شیوه ترکیب مدهای حمل‌ونقل عمومی، ایمنی و امنیت دوچرخه‌سواران و همچنین نبود پارکینگ در مکان‌های عمومی اشاره کرد؛ بنابراین می بایست با توجه به این موارد نسبت به انجام بررسی‌های بلند مدت و همچنین بازبینی طرح‌های مشابه اجرا شده در سال های گذشته در شهر تهران اقدام کرد.

به عنوان نمونه، طرح پایلوت دوچرخه‌سواری در منطقه 8 شهرداری تهران در سال‌های اخیر اجرایی شد که در عمل نتوانست موفقیت چندانی کسب کند و به همراه دیگر طرح‌های اجرا شده در مناطق شهرداری تهران همچون ایجاد داک های هوشمند و کیوسک‌های نگهداری و خریداری تعداد زیادی دوچرخه که با هدف گسترش دوچرخه‌سواری انجام گرفت، موجب اتلاف اعتبارات کلان حمل‌ونقلی شهرداری تهران شد، از جمله موارد بارز در این موضوع که اخیراً توسط معاونت حمل‌ونقل صورت گرفته است خط دوچرخه خیابان کریم‌خان است که به دلیل اجرای بدون مطالعه و ناصحیح عملاً به پارکینگ موتورسواران مبدل گشته است. ریشه‌یابی علل ایجاد این مسئله، نشان از عدم وجود برنامه و هدف مشخص و همچنین عدم انجام مطالعات صحیح در راستای اهداف بلند مدت حمل‌ونقل عمومی شهر تهران، داشت.

دبیر کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران اضافه کرد: ویژگی‌های فعلی این مسئله در تهران به همراه پیچیدگی‌های خاص معضل ترافیک، ما را به این نتیجه می رساند که پیش از اجرای طرح‌های جدید و تخصیص اعتبارات غیر هدفمند در حوزه‌های مرتبط با حمل‌ونقل، به بررسی کارشناسی پروژه‌ها پرداخته شود.

کرونی با بیان این که باید قبل از اجرای این طرح به عواملی برای به سرانجام رسیدن این طرح توجه کرد گفت: شیب طولی راه در راحتی و ایمنی دوچرخه‌سواران اهمیت بسزایی دارد. اگر شیب طولی مداوم راه از دو درصد بیشتر باشد، دوچرخه‌سواری در آن راحت نبوده و دوچرخه‌سواران نمی‌توانند در سربالایی‌های تند، حداقل سرعت لازم برای پایدار ماندن دوچرخه را حفظ کند.

در سرپایینی‌های تند نیز دوچرخه سرعت می‌گیرد و تعداد قابل‌توجهی از دوچرخه‌سواران مهارت لازم برای راندن دوچرخه در سرعت‌های زیاد را ندارند. این مسئله از آن‌جایی اهمیت پیدا می‌کند که اولاً مسیرهای شمالی- جنوبی تهران دارای شیب‌های تند و بعضاً بسیار شدید هستند که عبور از آن‌ها با دوچرخه میسر نیست و غالباً شهرهای هموار هستند که قابلیت استفاده گسترده از مزایای دوچرخه را دارا هستند. در مجموع استفاده گسترده از دوچرخه با شرایط اقلیمی پایتخت به هیچ روی همخوانی ندارد. ثانیاً متوسط مسافت سفرهای روزانه در تهران بیش از حد متوسط انجام سفر با دوچرخه است.

 او ادامه داد: دوچرخه‌سوار در هوای آلوده دچار کمبود انرژی و اختلالات تنفسی و خستگی روحی می شود و درنهایت تأثیر منفی بر آن می‌گذارد. بررسی‌های پزشکی نشان می‌دهد که دوچرخه‌سوارانی که از نزدیکی یک محل پرترافیک عبور می‌کنند ده برابر بیشتر آلودگی را وارد بدن خود می‌کنند تا افراد پیاده‌ای که در آن محل توقف کرده‌اند؛ بنابراین در وضعیت نامناسب هوای تهران از نظر آلودگی و وجود ازدحام ترافیکی در گره های بیشمار ترافیکی در سطح پایتخت، در شرایط فعلی استفاده از دوچرخه به زیان سلامتی شهروندان می انجامد.

 به گفته کرونی بررسی مسیرهای موجود دوچرخه در شهر تهران نشان دهنده تعارض بسیار زیاد آن ها با استانداردهای این نوع مسیرها  است . به عنوان مثال: عدم ایزوله سازی مسیر، عبور و مرور بسیار خطرزای موتورسیکلت‌ها و عدم وجود عزمی مبنی بر ساماندهی وضعیت موتورسیکلت‌ها، عدم آرام سازی در محل‌های لازم، وضعیت نامناسب روسازی راه‌ها و پیاده روها در اثر وجود ناهمواری‌های متعدد و خطر آفرین و همچنین نبود سیستم هدایت آب های سطحی از معابر. مجموع موارد مذکور در نهایت به عدم وجود ایمنی برای دوچرخه‌سواران منجر شده است.

دبیر کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران با تاکید بر این که عدم وجود شبکه یکپارچه دوچرخه‌سواری و همچنین نبود زیرساخت ها و تجهیزات لازم، از مطلوبیت سفر با دوچرخه خواهد کاست گفت: در پژوهشی که از بخشی از ساکنین مناطق یک، چهار، شش، بیست و بیست و دو صورت گرفت، مشخص شد دو عامل عدم رضایت از زیرساخت‌ها (مسیر ویژه و پارکینگ مخصوص) 25.8 درصد و زمان زیاد سفر با 15.3 در صد بیشترین سهم را در عدم تمایل افراد به استفاده از شیوه سفر دوچرخه دارا هستند.همچنین مسئله فرهنگی مورد مواجه در این امر، دوچرخه‌سواری بانوان است که در عمل موجب عدم بهره‌مندی نیمی از جمعیت کشور در استفاده از دوچرخه شده است. همچنین منع دوچرخه‌سواری خانم ها در سفرهایی که به همراه همسر انجام می شود موجب عدم استفاده همسران آن ها نیز می شود.

کرونی تاکید کرد: با شرایط فعلی پایتخت از نظر تراکم پیچیده ترافیک، وضعیت آلودگی هوا و نبود زیرساخت‌های مناسب و همچنین مشکلات اقتصادی ارگان‌ها، نمی بایست با عدم تشخیص صحیح اولویت‌ها در حوزه حمل‌ونقل، موجبات اتلاف منابع را فراهم کرد و در مقابل با هدف قرار دادن پروژه‌های مهم و تأثیرگذار همچون توسعه خطوط مترو و اصلاح سیستم بی آر تی، نسبت به کاهش مشکلات ترافیکی و آلودگی‌های پایتخت اقدام کرد. همچنین انجام مطالعات لازم پیش از اجرای طرح‌ها و بررسی نمونه‌های ناموفق اجرا شده نیز می تواند در موفقیت پروژه‌های ترافیکی تأثیرگذار باشد.

منبع: مهر