جمعه ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ - 29 Mar 2024
 
۰
۲۳

روسیه در پسابرجام چه مسیری را در پیش می گیرد؟/ تل آویو - مسکو، دوستان دیرینه!

سه شنبه ۲۵ ارديبهشت ۱۳۹۷ ساعت ۰۹:۰۲
کد مطلب: 612083
ارتباطات نزدیک روسیه با رژیم صهیونیستی از دیگر عواملی است که بر نوع روابط این کشور با ایران اثرگذار است. به عنوان نمونه برخی تحرکات اخیر صهیونیست ها در سوریه علیه محور مقاومت را عده ای از تحلیل گران نتیجه مراودات مسکو-تل آویو می دانند. بخش عمده‌ای از جمعیت سرزمین های اشغالی، روس‌های یهودی هستند که به نوشته یورو نیوز روسیه کماکان از آن‌ها به‌عنوان «یهودیان دیاسپورا (پراکنده و مهاجر)» یاد می‌کند.
روسیه در پسابرجام چه مسیری را در پیش می گیرد؟/ تل آویو - مسکو، دوستان دیرینه!
گروه بین الملل جهان نيوز، امیرحسین یزدان‌پناه: روابط ایران و روسیه در دهه اخیر و به خصوص سال های گذشته بر سر موضوعات مختلف عرصه تحولات بسیار مهم و گاه نقطه عطف در تعاملات 2 کشور بوده است. از جمله بارزترین همکاری های تهران و مسکو، در بحران سوریه و مبارزه با تروریسم در این کشور است که در بالاترین سطح نظامی، امنیتی و سیاسی ایران و روسیه با یکدیگر در ارتباط بوده اند.

به گزارش جهان نيوز، در عرصه اقتصادی نیز روابط ایران و روسیه در حد مطلوبی بوده و تفاهمات و توافق نامه های اقتصادی میان دو کشور از جمله نقاط قوت حوزه تجارت ایران است، هرچند فضای اقتصادی و تجاری ایران به ویژه در زمینه های کشاورزی چندان که باید و شاید نتوانست از شرایطی که پس از برخی تحریم های اروپایی علیه روسیه ایجاد شد، استفاده کند اما این حوزه نقاط قابل اتکایی دارد. مبادلات تجاری دوکشور حدود یک میلیارد دلار در سال برآورد می شود اما سهم روسیه در صادرات به ایران حدود 1.5 برابر صادرات ایران به روسیه است.

همچنین از جمله توافقات اقتصادی مهم دو کشور می توان به قرارداد نفتی اشاره کرد که براساس آن ایران در ازای صدور نفت خام، از روسیه کالا وارد می کند. اواخر فروردین ماه امسال الکساندر نوواک وزیر انرژی روسیه اعلام کرده بود که «تحویل اولین محموله نفت خام ایران به این کشور ذیل قرار داد مبادله نفت با کالا به اتمام رسیده و طرفین قرارداد تصمیم دارند که این قرارداد را برای پنج سال دیگر تمدید کنند. با تمدید این توافق طرفین نیازی به استفاده از دلار در مبادلات خود نخواهند داشت.»

چرخش های سیاسی در روابط 2 کشور
با این حال همواره روابط ایران و روسیه در فضای داخلی دو کشور دارای برخی حواشی و مخالفت هایی بوده است، از جمله در داخل ایران، برخی جریان های سیاسی غربگرا اساسا مخالف روابط با روسیه هستند و توجیه این مخالفت را نیز نوع روابط دوپهلو و غیرقابل اعتماد روس ها در دوره قاجار بیان می کنند.

در آن سوی آب های دریای خزر، در روسیه نیز برخی فعالان و تصمیم گیران سیاسی معتقدند که جریان هایی در ایران هستند که مخالف قرابت ایران و روسیه اند و به محض آن که از غرب چراغ سبز ببینند به سمت غرب و کشورهای غربی اروپا چرخش پیدا می کنند. یورو نیوز به تازگی در گزارشی با اشاره به این موضوع نوشته است: «واقعیت این است که نخبگان سیاسی روسیه این موضوع را درک کرده‌اند که جریان اصلاحات و روشنفکری در ایران نه تنها بر بهبود و گسترش مناسبات خود با غرب و آمریکا تمرکز دارد، بلکه همواره به روسیه نوعی بدبینی دارد و این کشور را شریک قابل اعتمادی برای منافع خود نمی‌داند... از این رو روس‌ها هیچ‌گاه ایران را به عنوان شریکی پایدار برای خود قلمداد نکرده اند و سیاست خارجی تهران را راهبردی نمی‌دانند؛ چرا که هرگاه چراغ سبز باشد برخی در ایران به سوی غرب حرکت می‌کنند و اگر با چراغ قرمز مواجه شدند، شتابان به سمت روسیه دور می‌زنند.»

هرچند برخی در ایران معتقدند که دولت پس از برجام آن طور که باید و شاید در روابط تجاری و اقتصادی و سیاسی نگاه به شرق نداشته است اما در مقابل برخی هم معتقدند که روس ها همواره شرکای قابل اعتمادی نبوده اند و صرفا در بزنگاه ها از کارت ایران استفاده می کنند.

تابناک در این زمینه این طور آورده است: «روس ها در دوران پیشابرجام همواره از کارت ایران به نفع خود استفاده می کردند و در بزنگاه های حساس ـ که ایران نیاز مبرم به حمایت آن ها داشت ـ امتیازاتی از ایران می گرفتند! با این حال، پس از امضای توافق هسته ای، روس ها که دایره بازیگری و روابط جهانی ایران را گستره تر می دیدند و نظاره گر گسترش روابط ایران با بازیگران رقیب خود بودند، خواهان گسترش روابط خود با ایران شدند.»

تابناک دربخش دیگری از تحلیل خود آورده است:«به نظر می رسد، هر زمانی که ایران وارد تنگناها و شرایط حساس بین المللی می شود، روس ها فاصله خود در همکاری های استراتژیک با ایران را بیشتر می کنند و در مقابل در وضعیت های نرمال آن ها تلاش می کنند، گوی سبقت در روابط خود با تهران را از دیگران و به ویژه اروپایی ها بربایند!...اکنون که ایران نیاز به حمایت گسترده دیپلماتیک در سطح جهانی برای مقابله با سیاست های یک جانبه ترامپ دارد، روس ها قرار است همان سیاست بازی با کارت ایران را در پیش بگیرند؟ یا این که آن ها قاطعانه از ایران حمایت خواهند کرد؟ این پرسشی است مهم که هرگونه پاسخ قطعی به آن نمی تواند دقیق باشد.»

البته در نوع روابط روسیه با ایران عوامل دیگری هم اثرگذار است. اکنون روابط روسیه با اروپا و آمریکا در مسائل مختلف نظیر موضوع جزیره کریمه، اوکراین، انتخابات آمریکا، سپر دفاع موشکی اروپا، ناتو و ... در شرایط مناسبی قرار ندارد و حتی آمریکا و اروپا علیه روسیه تحریم هایی وضع کرده اند که حتی شامل مواد غذایی، میوه و ... نیز می شود. روابط میان این دوطرف در حدی است که هر موضوعی می تواند تبدیل به بحران شود، جایی که ماجرای سرگئی اسکریپال جاسوس دوجانبه روسیه در انگلیس تبدیل به یک بحران جهانی شد. بنابراین برخی در روسیه حتی معتقدند که خروج آمریکا از برجام می تواند فشار به روسیه را کم کند. فئودور لوکیانوف، رئیس شورای سیاست خارجی و دفاعی روسیه از جمله کسانی است که در مسکو چنین دیدگاهی دارد: « خروج آمریکا از برجام نه تنها به روسیه لطمه‌ای وارد نمی‌کند، بلکه حتی می‌تواند اعمال فشار واشنگتن بر روسیه را تضعیف می‌کند.» (یورونیوز؛ 12 می 2018)

تل آویو - مسکو، دوستان دیرینه
البته این همه ماجرا نیست. ارتباطات نزدیک روسیه با رژیم صهیونیستی از دیگر عواملی است که بر نوع روابط این کشور با ایران اثرگذار است. به عنوان نمونه برخی تحرکات اخیر صهیونیست ها در سوریه علیه محور مقاومت را عده ای از تحلیل گران نتیجه مراودات مسکو-تل آویو می دانند. بخش عمده‌ای از جمعیت سرزمین های اشغالی، روس‌های یهودی هستند که به نوشته یورو نیوز روسیه کماکان از آن‌ها به‌عنوان «یهودیان دیاسپورا (پراکنده و مهاجر)» یاد می‌کند. حتی زبان روسی پس از زبان عبری و زبان عربی، سومین زبان پراستفاده در ساکنان سرزمین های اشغالی است، از این رو این وابستگی و پراکندگی جمعیتی در سیاست مسکو در قبال اسرائیل تاثیر چشمگیری دارد.

رویکرد روسیه در قبال برجام
با این حال درباره برجام، مواضع روسیه، بسیار نزدیک به ایران و در نقطه مقابل اسرائیل و آمریکاست. مسکودر بند ۹۴ سند راهبردی سیاست خارجی سال 2018 خود تاکید کرده است که در خصوص ایران بر اجرای مداوم برجام متناسب با تصمیمات شورای حکام آژانس انرژی اتمی پافشاری می‌کند. برهمین اساس در همان ساعات اولیه که دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا خبر از خروج این کشور از توافق بین المللی هسته ای 1+5 با ایران را داد، «ولادیمیر چیژوف» نماینده دایم روسیه در اتحادیه اروپا اعلام کرد: تلاش ها برای حفظ برجام پس از خروج آمریکا از توافق هسته ای با ایران نیز ادامه خواهد داشت. براساس گزارش ایرنا، بامداد چهارشنبه گذشته نیز وزارت خارجه روسیه در بیانیه ای با اشاره به این که ایران به تمامی تعهدات خود در چارچوب برجام پایبند بوده است، اعلام کرد که آمریکا بار دیگر برخلاف خواست اکثریت کشورها و صرفا در جهت منافع کوته بینانه و سودجویانه خود اقدام می‌کند و معیارهای بین المللی را نادیده می گیرد. روسیه در ادامه این بیانیه افزود که این کشور به طور همه جانبه از برجام حمایت می کند و با ابراز تاسف شدید، اعلام می کند که اقدامات واشنگتن به اعتماد بین المللی به آژانس بین المللی انرژی اتمی که در جریان اجرای برجام دایم مهارت عالی خود را به اثبات رساند، ضربه می زند.سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه نیز یک روز پس از اعلام تصمیم ترامپ، در جمع خبرنگاران گفت که روسیه به طرح اقدامات مشترک و جامع درباره برنامه هسته ای ایران پایبند خواهد ماند.

همزمان ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه نیز جمعه گذشته در تماس های جداگانه با آنگلا مرکل صدر اعظم آلمان و رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه درباره اقدام اخیر آمریکا گفت وگو کرد و آندره کلیشاس رئیس کمیسیون قانون گذاری شورای فدراسیون (مجلس سنای روسیه) هم اعلام کرد: موضع کشورهای اروپایی در مقابل فشار آمریکا برای خروج از برجام، آزمونی برای نشان دادن حق حاکمیت اروپاست.

هرچند تابناک در تحلیلی نوشته است که «نخستین نشانه از چرخش سیاست روس ها در قبال ایران، هنگامی ظاهر شد که به رغم اینکه ایران بارها اعلام کرد با هرگونه توافق الحاقی در برجام مخالف است، الجزیره از قول معاون وزیر خارجه روسیه اعلام کرد که مسکو برای بررسی توافقی الحاقی در ساختار توافق هسته‌ای آمادگی دارد» اما ظاهرا مقامات دیگر روسیه چنین موضعی ندارند. براساس گزارش رادیوفردا، دو روز پس از اعلام آمریکا برای خروج از برجام ولادیمیر یرماکوف، دبیرکل اداره منع گسترش سلاح‌‌های اتمی در وزارت خارجه روسیه روز جمعه گفت:‌ «ما فکر نمی‌کنیم خروج آمریکا از برجام پایان این توافق باشد.

حتی ممکن است به لحاظ اقتصادی کار را راحت‌تر کند چرا که ما هیچ‌گونه محدودیتی در همکاری و معامله اقتصادی و تجاری با ایران نداریم... ما دیگر در همه زمینه‌ها همکاری دوجانبه خواهیم داشت. از جمله: انرژی، حمل‌ونقل، فناوری‌های نوین و داروسازی.»او افزود:‌«اگر آمریکا توافقی را نقض کند که حمایت قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل پشت آن است، این آمریکاست که باید عواقب ناشی از آن را شاهد باشد. نه ایران، نه چین، نه روسیه و نه کشورهای اروپایی نباید خسارتی ببینند.»

ظریف: اختلاف نظرها، مانع روابط راهبردی با روسیه نیست
وزیر خارجه کشورمان دیروز در مسکو بود. محمدجواد ظریف دو روز پیش قبل از ورود به مسکو گفته بود: «با روس‌ها همواره درباره مسائل منطقه‌ای رایزنی داریم و با دیگران هم داریم؛ کما این که ممکن است اختلاف نظرهایی هم باشد اما مانع روابط راهبردی ما با روسیه نیست.» نتایج مذاکرات او با طرف های روس پس از مذاکراتش با مقامات پکن، می تواند راهگشای مذاکراتی باشد که امروز در بروکسل و میان ایران و تروئیکای اروپایی برگزار می شود، هر اندازه که چین و به خصوص روسیه که قرابت بیشتری با ایران دارد، در حمایت از ایران در مقابل اروپایی ها صراحت و قاطعیت به خرج دهد، به همان اندازه می توان به وفاداری این کشورها اطمینان داشت.باید منتظر ماند و دید.(1)


پی نوشت:
1)http://khorasannews.com/newspaper/page/19819/9/613578/0
نام شما

آدرس ايميل شما
برای ارتقای فرهنگ نقد و انتقاد و کمک به پیشرفت فرهنگ و اخلاق جامعه، تلاش کنیم به جای توهین و تمسخر دیگران، نظرات و استدلال هایمان را در رد یا قبول مطالب عنوان کنیم.
نظر شما *


همیشه خیانت کرده، بازم می کنه
این وسط سر کی بی کلاه می مونه؟ مثل همیشه ملت مستضعف
هادی
Iran, Islamic Republic of
مثل خیار مارو میفروشه...
نافذ
Germany
روسها از امریکایی ها بدترند. این را حضرت امام ده ها سال قبل فرمودند و شک نکنید که بدترند. چون اینها همسایه اند و بخواهند ضربه بزنند قطعا بدتر خواهد بود. اما چه کنیم که ساده لوحی بعد از امام(ره) در این مملکت بیداد میکند
Iran, Islamic Republic of
البته کدخداتون به واسطه نوچه های منطقه ایش وپایگاههای نظامیش در همه منطقه خیلی بیشتر میتونه به ما ضربه بزنه وبه اطلاعتون میرسونم که این کدخداتونه که فرت وفرت برای ما مشکل درست میکنه از تحریمها گرفته تا بودجه تعیین کردن برای تغییر نظام ماواستخدام نوچه های داخلی.
روسیه تاجره وهر قوت منافعش اقتضامیکنه ،میچرخه .ولی امریکا گرگیست که خون ریزی کردن و دریدن همه وجودشه/
Iran, Islamic Republic of
امام فرمودن امریکا از شوری بدتر وشوروی از امریکا بدتر.البته در ان زمان شوروی بود نه روسیه .در ضمن فرمودند که کمونیست به تاریخ میپیوندد ونظام سرمایه داری امریکا هم همین مسیر را در پیش دارد.
Iran, Islamic Republic of
فعلا که یک کمونیست دو آتشه که می گوید بزرگترین غم زندگی اش فروپاشی شوریوی بوده ، به شما اجازه مسجد ساختن میده و قرآن میاره و به ریش ما میخنده ! فکر کردید این سگ کاگب ارزشی برای شماها قائله ... با اسرائیل معامله رو کرد که هواشونو داشته باشه و اونور هم یودی ها تو کنگره برای تحریم های روسیه لابی کنن ... آره داداش دنیا این شکلیه نه اونطور انقلابی که بریزین تو خیابون و شعار بدید
ماه عسل با حاج پوتین تموم شد
آجرلو
Iran, Islamic Republic of
حضرت امام فرمودند، شوروی از آمریکا بدتر و... نه روسیه از آمریکا....
عرصة سیاست وضعیت ثابتی ندارد؛ فرمایش امام در مورد شوری کمونیست کاملا صادق است ولی امروزه روسیه دیگر شوروی نیست. شرایط جهانی هم تغییر کرده است. روسیه همانند ایران تحت شرایط تحریم و فشار غرب قرار دارد، روسیه در تعقیب منافعش چاره‌ای جز همکاری با ایران مستقل ندارد، در غیر این صورت شکستش حتمی خواهد بود.
در عرصة سیاست سکولار، منافع است که تعیین کنندة جهت‌گیری‌ها و استراتژی دولتها است و روسیه نه از روی ایثار و خیرخواهی، بلکه از روی ناچاری باید با ایران همکاری کند. و البته ایران هم بر اساس خرد سیاسی باید از این فرصت به خوبی استفاده کند، در حالی که دولت روحانی همچنان چشمش به غرب دوخته شده و کار مناسبی در این زمینه انجام نداده است.
نه شرقی نه غربی
Netherlands
خوش بود گر محک تجربه آید به میان
ان شاءالله که روسیه سیاستهای بلند مدتش را زیر پای کوتاه مدت قربانی نکند. اما در مورد اس سیصد و چهار صد در سوریه مظلوم و مرکز اتمی جنوب ... تا بحال کامل عمل نکرده. البته ما هم چیزی از دست نداده ایم.
نهایتا باید دست بر زائوی خود زده و بلند شد: نه شرقی نه غربی
Iran, Islamic Republic of
منظور از شوروی همان روس ها هستند بقیه جمهوری ها باقالی هستند همه هم می دانند !
Iran, Islamic Republic of
بیخود حرف امام را تحریف نکن!
Iran, Islamic Republic of
1-واقعیت این است که ترامپ دستاوردهایی در زمینه اقتصادی در داخل آمریکا دارد. حال تمرکز خود را روی دو پرونده مهم خارجی گذاشته تا بتواند موقعیت خود را در انتخابات آتی تحکیم بخشد
2-اولین مورد پرونده کره شمالی است.رهبر کره بطرز شگفت انگیزی در حال امتیاز دهی پی در پی است بدون هیچ دستاوردی
در این مورد ترامپ سیاست خودرا موفق ارزیابی میکند
3 دومین پرونده موضوع اسراییل است که روز گذشته با انتقال سفارت آمریکا عملا گشوده شد.مخالفت اعراب توسط بن سلمان کنترل خواهد شد و اروپاییها و روسیه نیز چون منافعشان توسط بن سلمان تضمین شده عملا دلیلی برای واکنش ندارند.
اما آخرین مانع موضع ایران است. برجام هرچه بود بستر مناسبی برای افزایش فشار بر ایران در اختیار ترامپ قرار نمیداد. حتی در خود کنگره با موضوع افزایش فشار بر ایران به خاطر حفظ برجام و گلایه متحدین، با احتیاط برخورد میشد.
ترامپ بروش خودش این عامل محدودیت زا را از سر راه برداشت و طی هفته ای آتی شاهد افزایش فشارها بر ایران از سوی آمریکا خواهیم بود
4-معلوم است که پیشبردن سیاستها توسط ترامپ بدون توجه به نظر و منافع سایر بازیگران به خودی خود مخالفتهای گسترده ای از اروپا و روسیه گرفته تا جوامع اسلامی را بر خواهد انگیخت.
سیاست راهبردی ایران در این مرحله دوری از افزایش تنش و ایفای نقش در درون طیفهای گسترده مخالف ترامپ خواهد بود.
گذشت زمان در کنار تندرویهای ترامپ و معدود متحدینش ، به نفع ما خواهد بود اگر در زمین ترامپ بازی نکنیم
چنین باد
Iran, Islamic Republic of
روسیه فاسد
کشوری ضعیف که در دنیا به حسابش نمیارن
اما ما بهش تکیه کردیم
Iran, Islamic Republic of
مطمئنی روسیه رو در دنیا حساب نمی آورند بچه فردی در محضر حضرت امام فرمودند دو ابر قدرت دنیا آمریکا و روسیه حضرت امام فرمودند یکی را جا انداختی از ایشان پرسیدند چه کسی حضرت امام فرمودند ایران. به قول نادر ابوطالبی به نقل از آمریکایی مستند ساز یهودی ایران قلب قدرت دنیا است و آمریکا کشور زامبی ها است موید باشی خود را به خواب زده من
آدمیزاد
Colombia
پوتین در روسیه قدرت کامل ندارد بلکه بر روسیه کارتل الیگارشها حکومت میکنند که بیشترشان یهودی اند ، پوتین تا اندازه ایی مجبور است تا به این الیگارشها باج بدهد وگرنه اورا از میان خواهند برد ،
Netherlands
جنبش عدالت‌خواه دانشجویی(!) اعلام کرده به کسی که سفارت_آمریکا در قدس رو منفجر کنه صدهزار دلار!! جایزه میده!
از کجا؟ با چه مجوزی؟
آخه خیانت به این مملکت و شهروندانش تا کجا؟
محمد
United States
شما به اميد روسيه و چين هستيد؟
كاش منطق به جاي احساسات و توهم مبناي تصميم گيري سياست ايران مي بود !
Iran, Islamic Republic of
منطق اقتضا میکند به امریکا اعتماد نشه. فعلا در زمان کنونی صرذ امریکا بیشتر بود
رر
Germany
در صبح بازگشت نتانياهو از روسيه ٢٨ هواپيماي اسراييلي به مواضع ايران در سوريه حمله كردند كشته هاي ايران در سوريه پلي است براي عبور روسها و در جهت منافع ملي انها!؟
Iran, Islamic Republic of
قابل توجه برادران دلواپس که کشور را به روسیه فروختند
رر
United States
روسها در روسيه مختصات نيروهاي ايراني را به اسراييل مي دهد تا حمله كنند همان كاري را مي كند كه در ترور دانشمندان هسته اي ايران در داخل كشور اطلاعات را به موساد مي داد و دانشمندان ما ترور مي شدند!؟
Iran, Islamic Republic of
معاون وزیر امور خارجه روسیه : حفظ برجام بدون دادن امتیازات بیشتر از سوی ایران غیرممکن است .
ایرانی را تو سوریه قصابی کردید که پوتین خوشش بیاد و ازتون حمایت کنه اینم از این ! میدونم خیلی درد وسوزش داره اما اولشه تحمل کنید ... چین هم پشتش میاد
United States
مساله اینجاست اینا کلا منکر تلفات و خساران سنگین حمله اخیر اسرائیل به سوریه ان
وحید
Iran, Islamic Republic of
هر کشوری در عرصه روابط بین المللش اولویت بندی خاص خودشو داره. اما این اولویتها هرچی باشن منافع مادی در اولویت های اول هستن. روسیه هم این وسط دنبال منافع خودشه که البته صبغه مادی هم داره. همین کالاش برابز نفت ما یا ماجرای اس سیصد و اس چهارصد نمونشه. همچنین ثروت روس های یهودی و لابی اوناهم اثر گذاره. ما از بس رفاه و آسایش مردم رو به ایدئولوژی بازی بین المللی فروختیم که برامون عجبیه ی کشور دنبال منافعش باشه.