حلقه‌ای مفقوده در کنفرانس مرکل و یلدریم

هم اکنون مقامات آلمانی و ترکیه ای در صددند مناسبات خود را تلطیف کنند. علی رغم اینکه  صدر اعظم آلمان در  جریان برگزرای کنفرانس مشترک خود با نخست وزیر ترکیه در برلین روش و رویکرد دولت ترکیه در قبال مخالفان بعد از کودتای نظامی نافرجام جولای 2016 در این کشور را مورد انتقاد قرار داد، به  همکاری ها و اشتراکات طرفین نیز اشاره کرد:
" آلمان و ترکیه همچنین در دوران پیچیده، علایق و منافع مشترکی از جمله در زمینه مهاجرت، ناتو، مبارزه با ترور و مسائل اقتصادی دارند.امیدوارم  بعد از تشکیل دولتی پایداردر آلمان، مناسبات فشرده تری را در سطوح مختلف و همچنین با رئیس جمهور ترکیه داشته باشیم. "

نکته جالب توجه اینکه در این کنفرانس، صدر اعظم آلمان همچنین بار دیگر بر لزوم تعهد به توافق پناهندگان با ترکیه تاکید کرد، بدون آنکه اساسا سخنی از تعهدات متقابل اتحادیه اروپا به آنکارا به میان آورد! لازم به ذکر است که مقامات ترکیه از کشورهای اروپایی و به خصوص آلمان بابت عدم عمل به تعهداتشان در قبال کشور ترکیه به شدت عصبانی هستند. منتقدان اردوغان در داخل ترکیه نیز معتقدند که وی در عین صرف هزینه های هنگفت، فایده ای در این معامله به دست نیاورده است.

در هر حال، شاید به نظر برسد که کنفرانس خبری اخیر مرکل و یلدریم بستری برای تعدیل مناسبات آلمان وترکیه و متعاقبا آنکارا و اروپا بوده باشد، اما در این میان حلقه های مفقودهای وجود دارد که نمی توان به سادگی از کنار آنها عبور کرد. یکی از این موارد، "عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا" است. بدون شک، بررسی مناسبات گذشته، حال و آینده ترکیه و اتحادیه اروپا بدون در نظر گرفتن این موضوع امکانپذیر نیست. صورت مسئله این است که بسیاری از کشورهای اروپایی در سایه این تحولات خواستار پایان مذاکرات عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا و کاهش کمک‌های مالی بروکسل به این کشور نامزد عضویت در اتحادیه اروپا شده‌اند.

حتی مقامات ذی ربط در اتحادیه اروپا بارها عنوان کرده اند که ترکیه بهتر است گزینه عضویت در اتحادیه اروپا را به طور کامل فراموش کند و به مثابه "شریکی با اولویت" وارد مذاکراتی جدید با اروپای واحد شود. حتی کشورهایی مانند اتریش تاکید دارند که اساسا عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا، حتی در صورت رعایت همه شروط اروپای واحد ، امکانپذیر نخواهد بود. به عبارت بهتر، در این میان برخی کشورهای اروپایی معتقدند به لحاظ ماهوی و به دلیل بافت اجتماعی و سیاسی موجود در ترکیه، اساسا امکان عضویت آن در اروپای واحد وجود ندارد.

بر همین اساس، گرچه می توان از دیدار اخیر صدر اعظم آلمان و نخست وزیر ترکیه به عنوان گامی مثبت برای تقویت مناسبات آنکارا و اروپا یاد کرد، اما نمی توان این دیدار را مقدمه ای برای تسهیل مذاکرات ترکیه و اروپا بر سر عضویت این کشور در قاره سبز دانست. این موضوعی است که مقامات آلمانی بارها در خفا و آشکار نسبت به آن تاکید کرده اند. موضوعی که قطعا در آینده نیز نارضایتی های آنکارا از اتحادیه اروپا را تشدید خواهد کرد.