دام مجرمان سایبری برای مسافران نوروزی

برخی مجرمان نیز پس از دریافت پول از مسافران، سایت را از دسترس خارج کرده و متواری می‌شوند. چندی قبل پلیس فتا یکی از این مجرمان را شناسایی و دستگیر کرد. بر اساس محتویات پرونده، تعدادی از شهروندان با مراجعه به پلیس اعلام کردند از فردی بلیت‌هایی به مقاصد مشهد و کیش را خریداری کرده، اما پس از واریز مبلغ یا فرد فروشنده از دسترس خارج شده یا بلیت جعلی بوده است. شاکیان در اظهاراتی مشابه به ماموران اعلام کردند در سایت‌های اینترنتی یا شبکه‌های اجتماعی با فردی به نام «هشوتن» آشنا شده و این فرد ادعا کرده به دلیل ارتباطی که با آژانس‌های مسافرتی و دفاتر هواپیمایی دارد، می‌تواند تورهای دقیقه نودی و لحظه‌ آخری را با نصف قیمت برایشان خریداری کند. این فرد برای برخی از شاکیان بلیتی جعلی را از طریق ایمیل ارسال کرده و برخی دیگر از آنها نیز پس از واریز پول به حساب این فرد دیگر موفق به صحبت با وی نشده‌اند.

با دریافت این اطلاعات تیمی از کارآگاهان پلیس فتا رسیدگی به موضوع را در دستور کار خود قرار داده و با استفاده از شیوه مهندسی معکوس و دیگر شیوه‌های پلیسی متهم را دستگیر و به مقر پلیس منتقل کردند. در بررسی سوابق این فرد که خود را هشوتن می‌نامید، مشخص شد وی سابقه‌دار بوده و پیش از این نیز به اتهام کلاهبرداری مدتی را در زندان سپری کرده است. این فرد در اعترافات خود به 9 فقره کلاهبرداری از شهروندان تهرانی به بهانه فروش بلیت یا تورهای کیش یا مشهد مقدس اعتراف کرد، اما در بررسی از سیستم‌های نرم‌افرازی وی مشخص شد این فرد با همین عنوان از ساکنان زنجان، قم، مشهد و... نیز کلاهبرداری کرده است .

در پرونده‌ای دیگر هم مردی به بهانه پیش‌فروش بلیت‌های نوروزی، تبلیغاتی انجام داده بود. او زمانی که اغلب بلیت‌ها پیش‌فروش شده بود ادعا کرد، تعداد محدودی بلیت دارد. او پس از فریب طعمه‌ها آنها را به درگاه بانک هدایت می‌کرد اما خریداران هر کاری می‌کردند، نمی‌توانستند پول را واریز کنند و سرانجام هم به تصور خرابی سایت منصرف می‌شدند.
اما چند ساعت بعد پیامک‌های بانک شروع می‌شد و از حسابشان اینترنتی برداشت می‌شد و تا روز بعد که به بانک رفتند، حسابشان خالی شده بود.

بررسی این سایت نشان داد، درگاه بانک جعلی است و طعمه‌ها در دام گرفتار شده بودند. این در حالی بود که هیچ نشانی یا شماره تماسی در سایت درج نشده بود و مالباختگان براحتی اعتماد کرده بودند.رئیس اداره پیشگیری از جرایم سایبری پلیس فتای ناجا در این باره می‌گوید: در روزهای پایانی سال و نوروز به علت افزایش مسافرت‌های نوروزی، تهیه بلیت، رزرو تورهای نوروزی یا هتل از مهم‌ترین مشغله‌های فکری هموطنان است و گاهی اوقات مسافران مجبورند با مبالغی بالاتر از نرخ معمول آنها را تهیه کنند.سرهنگ مهدی شکیب گفت: از آنجا‌که پیش‌فروش بلیت‌های نوروزی آغازشده لذا پیش‌بینی می‌شود پای افراد سودجو و کلاهبردار به فضای مجازی نیز باز شود.

وی یکی از نارضایتی‌های عمده شهروندان را در طول سال‌های اخیر نحوه تهیه و رزرو بلیت اینترنتی عنوان کرد و گفت: متأسفانه برخی از سودجویان سایبری با بهره بردن از مطالب جذاب و اغواکننده و گاهی اوقات با تخصیص جوایز متنوع به مسافران یا تهیه بلیت با قیمت‌هایی کمتر از حالت متعارف، می‌کوشند متقاضیان را به سمت سایت‌های جعلی هدایت کنند.

سرهنگ شکیب ادامه داد: طراحی سایت‌های جعلی یکی از روش‌های رایج برای سوءاستفاده و کلاهبرداری از مسافران نوروزی است که از این طریق می‌توانند تعداد بسیار زیادی از هموطنان را درگیر کرده و مبالغ هنگفتی را کلاهبرداری کنند.در اصطلاح سایبری به این شگرد مجرمانه فیشینگ گفته می‌شود و مجرمان سایبری به دنبال سرقت اطلاعات بانکی کاربران هستند. طبیعی است با در اختیار داشتن شماره کارت، رمز دوم، cvv2 و تاریخ انقضای کارت، به‌آسانی می‌توان برداشت غیرمجاز از حساب قربانیان داشت.

وی ادامه داد: سایت‌های جعلی، بسیار شبیه سایت اصلی بوده و ازنظر ظاهری تفاوت چندانی با یکدیگر ندارند، بنابراین در نگاه اول جای شک و تردیدی برای کاربران وجود ندارد.
این مقام مسئول در توصیه به کاربران گفت: کاربران عزیز سعی کنند همیشه نشانی سایت‌های بانکی و سایر سایت‌های مهم را خود، تایپ کرده و از رفتن به لینک‌هایی که در سایت‌های مختلف یا در شبکه‌های اجتماعی ارائه‌شده، خودداری کنند. همچنین نسبت به استفاده از پروتکلhttps دقت و حساسیت بیشتری داشته باشند.

این مقام مسئول در توصیه به مسافران نوروزی گفت: هموطنان عزیز دقت داشته باشند برای تهیه بلیت به مراکز و سایت‌های مجاز که در پرتال رسمی هر یک از ارگان‌های حمل‌ونقل عمومی مثل هواپیمایی کشوری (http://www.cao.ir)، حمل‌ونقل ریلی(https://www.raja.ir) و حمل‌ونقل جاده‌ای (سایت تعاونی‌های مجاز) آمده، مراجعه کرده و خرید بلیت را از سایت‌های واسط که به‌صورت غیرمجاز اقدام به فروش و بعضا گران‌تر از قیمت مصوب می‌کنند، خودداری کنند.

وی ادامه داد: یکی دیگر از اقدامات مجرمانه‌ای که در این زمینه می‌تواند موجبات سوءاستفاده از هموطنان را فراهم کند، رزرو هتل و تورهای مسافرتی و گردشگری است. برخی از تورهای گردشگری که مجوز لازم را ندارند با وعده‌ها و تبلیغات آنچنانی علاقه‌مندان و مسافران را ترغیب به ثبت‌نام کرده و با شعار اقامت در بهترین هتل‌ها و گشت‌وگذار در شهر، سعی دارند اهداف خود را عملی کنند. حجم زیادی از این تبلیغات در فضای سایبر و بخصوص شبکه‌های اجتماعی خودنمایی می‌کند و برخی نیز پا را فراتر گذاشته و با ارسال پیامک و ایمیل، علاقه‌مندان را تشویق به ثبت‌نام در این تورها می‌کنند. تورهایی که در پشت آنها مجرمان و کلاهبرداران سایبری قرار دارند که بعد از ثبت‌نام دیگر پاسخگوی شما نیستند.

سرهنگ شکیب در توصیه به کاربران تاکید کرد: هموطنان عزیز قبل از هراقدامی نسبت به مجاز بودن فعالیت این‌گونه سایت‌ها اطمینان حاصل کنند‌ و همچنین نسبت به افراد آنلاین در فضای مجازی کمی حساسیت و دقت بیشتری داشته باشند و این نکته را در نظر بگیرند که این افراد همان افراد غریبه در فضای واقعی هستند.

فریب تورهای ارزان‌قیمت را نخورید

سرهنگ محمد‌مهدی کاکوان

رئیس پلیس سابق فتای تهران

گاهی دیده می‌شود در تعطیلات نوروزی و تابستان، تورهای گردشگری متعددی به برگزاری سفرهای ارزان‌قیمت اقدام می‌کنند. بررسی‌ها نشان داده این تورها در محل اقامت به تعهدات خود عمل نمی‌کنند. همچنین دیده می‌شود شهروندان عزیز فریب این تورهای ارزان قیمت را خورده و اقدام به سفر به کشورهای دیگر می‌کنند، این در حالی است که تور موردنظر به تعهدات خود عمل نکرده و به سودجویی و کلاهبرداری از مسافران اقدام می‌کند. لازم است شهروندان هنگام خرید بلیت سفر به مدارک قانونی تورها توجه کنند. گاهی این تورها پس از فریب افراد و اخذ هزینه‌، دیگر پاسخگوی آنها نیستند و متواری می‌شوند.

از سوی دیگر برخی شهروندان در این ایام برای تهیه بلیت هواپیما و قطار به اینترنت مراجعه می‌کنند که در این‌گونه موارد باید مراقب کلاهبرداران و افراد سودجو باشند. شهروندان باید به این نکته توجه کنند،مرکز توسعه تجارت الکترونیکی وزارت بازرگانی با همکاری ناجا در جهت افزایش امنیت خدمات تجارت الکترونیک، اعطای نماد اعتماد الکترونیکی به فروشگاه‌های الکترونیک را آغاز کرده است تا خریداران براحتی و با آسودگی خاطر خرید خود را انجام دهند، لذا ترجیحا از فروشگاهایی که دارای این نماد هستند،خرید کنید.همچنین در خریدهای اینترنتی برای وارد کردن اطلاعات حساب خود از کیبورد مجازی استفاده کنند.

در مورد استفاده از دستگاه‌های عابر بانک هم دقت کنید، هر چیز غیر عادی و مشکوک در مورد خودپرداز، می‌تواند نشان‌دهنده‌ این باشد که خودپرداز دستکاری شده است، اگر به نظر می‌رسد چیزی به محل قرار دادن کارت یا صفحه کلید اضافه شده یا دستورالعمل‌های غیر معمول در صفحه‌ نمایش ظاهر می‌شود، از آن دستگاه استفاده نکنید. شهروندان در صورت مراجعه به فروشگاه‌ها و هنگام استفاده از دستگاه pos تاجای ممکن شخصا نسبت به وارد کردن رمز عابر بانک خود اقدام و وضعیت حساب و صورتحساب‌های بانکی خود را به طور منظم بررسی کنند و هرگونه اشتباه احتمالی را سریع به بانک مربوط گزارش دهند.