جنگ جمل چگونه اتفاق افتاد؟
دوشنبه ۹ بهمن ۱۳۹۶ ساعت ۱۵:۲۲
کد مطلب: 586696
در اين گير و دار «طلحه» و «زبير» به بهانه سفر عمره، راهى «مكّه» شدند و در «مكّه»، «عايشه» را كه از بيعت با آن حضرت ناراضى بود با خويش همراه كردند و به عنوان هوادارى از خون عثمان به سمت «بصره» حركت نمودند.
قراين به خوبى گواهى مى داد كه آنها نه در فكر خوانخواهى «عثمان» بودند و نه دلسوزى براى اسلام، زيرا قاتلان «عثمان» در «بصره» نبودند; بعلاوه لازمه هوادارى از «عثمان» مخالفت با اميرمؤمنان(عليه السلام) نبود، علاوه بر اين «طلحه» خود از سران مبارزان بر ضدّ «عثمان» بود.
روشن است كه هدف آنها از پيمان شكنى (عليرغم بيعت با على(عليه السلام))، رسيدن به جاه و مقام بود.
سرانجام اين دو، همراه با «عايشه» در ماه ربيع الثّانى سال 36، شهر «بصره» را با نيرنگ تصرف كرده و با گمراه ساختن مردم «بصره» براى خود بيعت گرفتند و شكاف ديگرى در پيكر جامعه اسلامى وارد ساختند.
اميرمؤمنان(عليه السلام) كه از اين امر به خوبى آگاه بود، با همان لشكرى كه براى دفع توطئه شاميان آمده كرده بود به سوى «بصره» حركت كرد و نامه اى به فرماندار «كوفه» «ابو موسى اشعرى» براى تقويت اين سپاه نوشت ـ گرچه ابوموسى به نداى امام پاسخ مثبت نداد ولى در نهايت حدود نه هزار نفر از «كوفه» به سوى امام حركت كردند ـ و در ماه «جمادى الاخرى» دو لشكر با هم روبه رو شدند و به نقل «تاريخ يعقوبى» اين جنگ تنها چهار ساعت طول كشيد كه لشكر «طلحه» و «زبير» در هم شكست و از آن جا كه براى تحريك مردم بصره، «عايشه» همسر پيامبر(ص) را بر شترى سوار كرده بودند، اين جنگ «جنگ جمل» ناميده شد; مقاومت لشكر مخالف، در اطراف شتر «عايشه» بسيار سرسختانه بود. امام(عليه السلام) فرمود: «تا شتر سرپاست جنگ ادامه خواهد يافت، شتر را پى كنيد» چنين كردند و شتر از پا درآمد و جنگ به پايان رسيد، «طلحه» و «زبير» هر دو به قتل رسيدند (طلحه در ميدان جنگ به وسيله يكى از همرزمانش يعنى مروان، و زبير در بيرون صحنه) و روز اوّل «ماه رجب» بود كه اميرمؤمنان على(عليه السلام) «عايشه» را به خاطر احترام پيامبر(صلى الله عليه وآله وسلم) محترمانه به مدينه فرستاد.
در اين جنگ به گفته بعضى ده هزار نفر و به روايتى هفده هزار نفر از طرفين كشته شدند و با اين ضايعه عظيم نخستين مخالفت جدّى، درهم شكسته شد و مسئوليّت آن برگردن آتش افروزان جنگ قرار گرفت.(1)(2)
منبع:
(1) . آنچه در بالا آمد عمدتاً از تاريخ كامل ابن اثير، ج 3، تلخيص و اقتباس شد.
(2) . پيام امام علي(ع)، جلد1، ص 389.
{ADVERTISE_GENERAL_LOCATION_22_BLOCK}{ADVERTISE_GENERAL_LOCATION_23_BLOCK}
