«اوج»، بال پرواز سینمای دفاع مقدس
چهارشنبه ۴ بهمن ۱۳۹۶ ساعت ۱۳:۲۵
کد مطلب: 585234
ناگفته پیداست که هشت سال جنگ تاثیر خود را بر لایه‌های فرهنگی، هنری، اجتماعی و سیاسی جامعه برجای گذاشته است و بی اغراق باید گفت، هنر آن هم هنر سینما بیش از همه، وام دار سالیان جنگ است. البته نقد‌هایی هم به این مجموعه وارد است و مسائلی نظیر کمبود بودجه، توجه بیش از حد به آثار تجاری و یا به اصطلاح سینمای گیشه، اختصاص ندادن سالن‌های مناسب برای اکران، نگاه سلیقه‌ای مدیران، نبود استراتژی مدون و برنامه هدفمند نیز زنجیره‌ای است از مصائبی که جنگ و سینمایش با آن روبرو بوده است.
اما به رغم همه موارد یاد شده و انتقاد‌هایی که نسبت به آثار سینمای دفاع مقدس صورت می‌گیرد باید منصفانه گفت که در سال‌های اخیر آثار خوبی هم تولید شده، آثاری که روزنه‌های امید را به روی تماشاگران گشوده و با سرمایه گذاری سازمان اوج و اختصاص بودجه‌های مناسب به ثمر نشسته اند و توانسته اند مخاطبان را با خود همراه کنند، این تولیدات اغلب دارای فیلمنامه‌های قوی و ساختاری اصولی و منسجم بوده اند.
اگرچه نمی‌توانیم بر روی واقعیت‌ها چشم ببندیم و باید با صراحت تمام اعتراف کنیم که این سینما بعد از دهه ۶۰ و ۷۰ مسیر دیگری را پیمود و انگار برچسب «گذر زمان» مثل باد جنگ و سینمایش را از یاد‌ها برد، اما سازمان اوج توانست تا حدود زیادی در این سینما اثرگذار باشد، حداقل با ارزیابی سینمای دفاع مقدس در سال‌های گذشته و قضاوت آن روشن می‌شود که ضعف ساخت و ساز، تولید آثار شعاری و محتوازده و سپردن کار به کسانی که اشراف درستی به حوزه جنگ نداشته اند، این سینما را بیش از هر زمان دیگری دچار در جا زدن و حاشیه سازی کرده بود و در مقابل از تمایل مخاطب برای تماشا کاسته بود، اما سازمان «اوج» توانسته با نگاهی دغدغه‌مند به این عرصه ورود پیدا کند و موفقیت‌های بسیاری کسب کند.
این سازمان موسسه‌ای غیردولتی است که از سال ۱۳۹۰ فعالیت خودش را آغاز کرد و اهداف این سازمان شامل «ایجاد بستری برای شناسایی، آموزش و جهت‌دهی نیرو‌های مستعد انقلابی در عرصه‌های مختلف هنری و رسانه‌ای و نیز فراهم کردن زمینهٔ تولید و توزیع محصولات هم‌سو با انقلاب اسلامی است».
احسان محمدحسنی در قامت ریاست این سازمان مطرح کرده است که از سال ۹۰ تاکنون نزدیک به ۱۱ اثر باتوجه به محتوای خوب و رعایت زیبایی و جذابیت تولید شده و در تولید هریک از این آثار درست مثل یک آزمایشگاه عمل شده است. شناسایی استعداد‌ها و افراد مومن و انقلابی که دغدغه جنگ دارند سینمای دفاع مقدس را پربارتر کرده است. بی تردید تولید آثار موثر و مفید به همراه ایده‌های بکر و نو سبب شده تا فیلم‌هایی که با موضوع جنگ و دفاع از سرزمین مان ساخته شده اند حال و هوای بهتر و البته عمیق تری پیدا کنند، به عبارت دیگر سازمان اوج بال پرواز این سینما بوده است.
«تنگه ابوقریب» از جمله فیلم‌هایی است که این سازمان در سی و ششمین جشنواره فیلم فجر اکران می‌کند، فیلمی که دارای موضوع و محتوایی قوی است و مطابق پیش بینی‌ها ضمن جذب کردن مخاطب، جوایز خوبی کسب خواهد کرد.
«تنگه ابوقریب»؛ توسط بهرام توکلی نویسندگی و کارگردانی شده است. این فیلم دفاع جانانه و غیرتمندانه گردان عمار را روایت می‌کند و در واقع دلاوری‌ها و مظلومیت‌ها و محبوس شدن رزمندگان این گردان در منطقه‌ای مهم و استراتژیک به نام تنگه ابوقریب به تصویر کشیده شده است».
جواد عزتی، امیر جدیدی، حمیدرضا آذرنگ، علی سلیمانی و مهدی قربانی از بازیگرانی هستند که در این فیلم نقش آفرینی کرده اند. گفته می‌شود صحنه‌های پرهیجان و جنگی این فیلم آنقدر زیاد است که مخاطب تا آخرین لحظه با این اثر همراه خواهد بود و البته انفجاری که در تنگه ابوقریب اتفاق می‌افتد مخاطب را دچار حیرت و شوک می‌سازد.
از سوی دیگر جلوه‌های ویژه با کیفیت از دیگر ویژگی بارز این اثر سینمایی به شمار رفته و پیش بینی می‌شود هیئت داوران و منتقدان، این فیلم را اثری مانا و استاندارد بنامند.
تولیدات سینمای دفاع مقدس در سال‌های اخیر متعدد است که در اینجا به برخی از بهترین این آثار پرداخته شده است.
ایستاده در غبار؛ فیلمی است که توسط محمدحسین مهدویان کارگردانی و به نگارش درآمده است و سازمان اوج روی این فیلم سرمایه گذاری کرده بود. براین اساس می‌توان به جرئت گفت: این اثر به لحاظ ساختاری با آن فضایی که همیشه در سینمای دفاع مقدس شاهدش بودیم متفاوت است و در آن به خوبی به زندگی احمد متوسلیان و دلاوری‌های او پرداخته شده است. در این فیلم احمد متوسلیان که در کودکی پسر بچه گوشه گیری است به فرمانده مشهور سال هاى جنگ تبدیل مى شود و در واقع زندگی این فرد از کودکی تا آخرین لحظه گم شدن او در بیروت توسط اعضای خانواده و همرزمانش روایت می‌شود. این فیلم به علت خلاقیت‌های پرشمار توانست مورد اقبال منقدین و مخاطبان قرار گیرد و سیمرغ بلورین بهترین فیلم جشنواره فیلم فجر را هم از آن خود کرد
شیار ۱۴۳ از دیگر تولیدات خوب سال‌های اخیر است که نرگس آبیار آن را کارگردانی کرده است و از همان آغاز اکران توانست جای خود را در میان مخاطبان خاص و عام باز کند. اگر بخواهیم منصفانه سخن بگوییم باید بر این مسئله تاکید کنیم که حال و هوای شیار ۱۴۳ با تمام آثار به جای مانده از سینمای دفاع مقدس دارای تفاوتی آشکار است. فیلمی که در آن از اغراق و شعار خبری نیست. این فیلم مادری به نام الفت را به تصویر می‌کشد که پسرش یک روز بی خبر به جنگ می‌رود؛ بنابراین آنچه در این فیلم محوریت دارد، درد دوری مادر از فرزند است.
منتقدان این فیلم را یکدست نمی‌دانند، اما به خاطر نگاه تازه به جنگ و سختی‌هایی که مادران متحمل می‌شوند، می‌توان آن را اثری پیشرو دانست.
فیلم «چ» هم جزء آثار ماندگار سینماست. این اثر توسط ابراهیم حاتمی کیا کارگردانی شده و درباره شهید چمران است و برخلاف روال همیشگی این گونه آثار، حاتمی کیا به دنبال اسطوره سازی و یا دادن بیانیه سیاسی نیست و چمران را شخصیتی نشان می‌دهد که از قوه عقل خود بهره می‌گیرد. این فیلم به لحاظ فن فیلم سازی و جلوه‌های ویژه در نوع خود بی نظیر است. نقادان این اثر را درباره جنگ و صلح و عقل و احساس می‌دانند. حاتمی کیا به جای بیان حرف و سخن‌های عارفانه، واقعیت انسان¬ها را به نمایش گذاشته و چمران را فرشته و یا یک چریک عارف نشان نداده است.
از چ. که بگذریم به ویلایی‌ها می‌رسیم، این اثر ساخته منیره قیدی است و دارای سوژه‌ای دست نخورده و در عین حال جذاب برای مخاطب است. در این فیلم زنانی به تصویر کشیده شده اند که همسرانشان به عنوان فرمانده در جبهه به سرمی برند و برای اینکه از مردان خود دور نباشند در شهرکی اطراف جبهه سکونت دارند. این فیلم هم نظیر شیار ۱۴۳ به زنان و مادرانی پرداخته که چشم به راه هستند. اگرچه فضاسازی ویلایی‌ها خوب است، اما ضعف فیلم سازی و بی توجهی به منطق روایی تا حدودی از کیفیت این اثر کاسته است.
بی تردید تمامی آثاری که در اینجا مورد بررسی قرارگرفت، از جمله تولیداتی به شمار می‌روند که توانسته اند ضمن همراه کردن مخاطب با خود، دارای کیفیتی بالا باشند و شاید با تداوم این راه و حمایت سازمان اوج بتوان بیش از این‌ها به سینمای دفاع مقدس امیدوار بود.
منبع:خبرگزاری دانشجو
