سنگ بزرگ قطر جلوی شروط سیزده‌گانه سعودی

منابع دیپلماتیک دیروز پاسخ 10 بندی دولت قطر به شروط سیزده‌گانه چهار کشور عربستان، امارات، بحرین و مصر را فاش کردند. منابع آگاه به روزنامه رأی الیوم گفته‌اند پاسخ قطر به درخواست‌های کشورهای عربی که تسلیم کویت شده شاهد انعطاف‌پذیری‌هایی است. دوحه در پاسخ خود، هرچند به هیچ کدام از شروط کشورهای عربی «نه» نگفته ولی در مقابل هر کدام از این شرط‌ها، شرط و شروطی را پیش کشیده که همانند شروط کشورهای عربی اجرای آنها ناممکن به نظر می‌رسد. دوحه در پاسخ به این شرط چهار کشور عربی که خواستار بستن پایگاه نظامی ترکیه در خاک خود شده‌‌اند، گفته که آماده است چنین شرطی را اجرا کند، ولی گفته به این شرط خواسته کشورهای عربی را می‌پذیرد که متقابلاً آنها نیز «پایگاه‌های نظامی خارجی» در کشورهای خودشان را تعطیل کنند. ابراهیم کالین، سخنگوی دفتر ریاست جمهوری ترکیه نیز گفته که پایگاه نظامی ترکیه در قطر براساس توافق انجام شده در سال ۲۰۱۴ تأسیس شده است و تهدیدی برای کشورهای دیگر در منطقه محسوب نمی‌شود.

دوحه همچنین درخواست کشورهای عربی برای بستن رسانه‌های وابسته را پذیرفته و ‌گفته که متقابلاً آنها نیز «شبکه‌های العربیه، اسکای نیوز عربی، الحدث، ام‌بی‌سی و شبکه‌های مصری» را تعطیل کنند. قطر همچنین گفته که برای کاهش سطح روابط دیپلماتیک با ایران آمادگی دارد به این شرط که دیگر کشورهای حاشیه خلیج فارس نیز رویه مشابهی در پیش بگیرند. دوحه گفته که حاضر است اتباع ایران را اخراج و روابط خود از جمله روابط اقتصادی خود با ایران را کاهش دهد به این شرط که سایر کشورهای عربی، به خصوص امارات نیز روش مشابهی به کار بگیرند. دوحه در پاسخ 10 بندی خود هر نوع ارتباط با گروه‌های تروریستی را بر اساس فهرست سازمان ملل، تکذیب و تأکید کرده است نام گروه اخوان‌المسلمین در این فهرست قرار ندارد. قطر اتهام تأمین مالی تروریسم را بدون ارائه مدرک رد و تأکید کرده که به فهرست گروه‌های تحریم‌کننده دوحه از گروه‌های تروریستی پایبند نیست.

 

دولت قطر همچنین استرداد کسانی را که پناهندگان سیاسی یا مسلمانان سنی مظلوم مقیم قطر خوانده، رد کرده است. قطر در این پیش‌نویس غیررسمی تأکید می‌کند در امور داخلی کشورهای حاشیه خلیج فارس دخالت نمی‌کند. دوحه در پاسخ خود، امارات را به دخالت در امور داخلی کویت و قطر و تلاش اطلاعاتی برای کودتا در پادشاهی عمان متهم کرده است. قطر با اشاره به اینکه با هیچ یک از مخالفان در کشورهای حاشیه خلیج فارس ارتباط ندارد، تأکید می‌کند اعطای تابعیت به اتباع دیگر کشورها، مسئله‌ای مربوط به حاکمیت ملی قطر است. قطر در این پیش‌نویس غیررسمی، پرداخت غرامت به کشورهای تحریم‌کننده را رد و خواستار دریافت غرامت به علت «حماقتی» شد که در حق دوحه مرتکب شده‌اند.

 

روز گذشته امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه در اقدامی معنادار با امیر قطر تماس گرفته و دفتر  ماکرون نیز از سفر شیخ تمیم بن حمدبن خلیفه‌ آل‌ثانی در اواخر تابستان به کشور فرانسه خبر داد. قرار است وزیران خارجه مصر، امارات، بحرین و عربستان امروز در قاهره به ارزیابی و تصمیم‌گیری در زمینه ‌گام‌های یکجانبه‌شان علیه قطر بپردازند. عادل الجبیر، وزیر خارجه عربستان گفته که پاسخ قطر «به دقت بررسی خواهد شد» و ابراز امیدواری کرده پاسخ قطر به درخواست‌های همسایگانش مثبت باشد. الجبیر دیروز بعد از ملاقات با زیگما گابریل، وزیر خارجه آلمان گفته که کشورش از تلاش‌های میانجیگری کویت و وزارت خارجه امریکا در بحران شورای همکاری خلیج فارس حمایت می‌کند و تأکید کرد آلمان به وحدت شورای همکاری خلیج فارس توجه دارد و شورا را عامل ثبات در منطقه می‌داند. این شورا باید منسجم باشد. بیو جی، نماینده دائم چین در سازمان ملل نیز تأکید کرد باید بحران کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس از راه گفت‌وگو حل شود. همچنین شورای امنیت با اشاره ضمنی به اینکه قصد مداخله در بحران قطر را ندارد، اعلام کرد حل این بحران نیازمند مذاکره کشورهای ذی‌ربط است.