ظهور و سقوط كاسبان تحريم/ برجام چه کاسبی جدیدی ایجاد کرده است؟
پنجشنبه ۸ تير ۱۳۹۶ ساعت ۱۱:۱۳
کد مطلب: 529970
رد اين حقيقت را مي شود از افتضاح مجوز فروشي در محاصره اقتصادي انگلستان توسط ناپلئون گرفت تا همين تحريم هاي عمومي ايران. فساد مولود بلافصل تحريم است، چه انگليس ١٨١٠ باشد،چه آلمان ١٩١٥، چه ايران ٢٠١٢.
گزاره اي رسانه اي وجود دارد كه قبل از برجام كساني به نام كاسبان تحريم وجود داشته اند كه با برجام كاسبي شان تعطيل شده و حالا همه ارزويشان بازگشت به شرايط قبل از برجام است. اين گزاره ها با واقعيات دو سال گذشته هم خوان نيست.
دستكم در بعد مالي برجام منجر به رفع تحريم به معناي مورد انتظار دولت يازدهم رخ نداد. بهترين واژه براي توصيف وضعيت ايران بعد از برجام همان واژه اي است كه اوباما به كار برد: Relief.
در اين چارچوب به ازاي تخريب بخشي از كانال هاي انتقال پول، كانال هاي رسمي تر و قابل پايش تري توسط طرف هاي برجام تعيين شد. اين كانال هاي تازه، فرصت هاي آربيتراژي و كإسبان ويژه خود را دارد.
اكنون با دو دسته كاسب مواجه هستيم:
الف- كإسبان تحريم: در واقع روش انتقال پول از چين و تركيه و تا حدي دبي همچنان همان روش دوره تحريم هاست. ذينفعان اين روش ها به تناسب خواست مقامات اجرايي البته عوض شده اند ولي هزينه هاي مربوطه همان است كه بود.
ب- كإسبان برجام: كساني كه بر سر راه كانال هاي تازه تاسيس برجامي نشسته اند. ذينفعان شرايط جديد كه به خلاف تصور عموم ابدا در مقابل تلاش مقامات ناظر اقتصادي براي نظارت حاضر به همكاري نيستند ولي با شفافيت براي طرف خارجي مشكلي ندارند چون فكر مي كنند كانال تحت نظارت خودشان به صلاحديد طرف خارجي فراخ تر خواهد شد. همچنين شديدا مخالف تاسيس يا ايجاد هر كانال ديگري و اضافه شدن راه حل هاي رقيب هستند و بخشي از بي عملي مقامات براي تغيير چارچوب انتقال پول از يك سو و ضربه زدن به روش هاي غير رسمي تر از سوي ديگر را بايد از دريچه منافع انها ديد.
در واقع برجام نه تنها كاسبان تحريم را نخشكانده بلكه يك نوع جديد از كاسبي را فراهم اورده كه از قبلي چغرتر و مدعي تر است.
چارچوب راه حل:
الف- وضعيت واقعي فرايندهاي فروش نفت و انتقال پول براي مردم توضيح داده شود تا فشار افكار عمومي امكان نظارت بر اين كانال هاي تازه را فراهم كند.
ب- دست برداشتن نزديكان دولت از حمايت كاسبان جديد و سپردن نظارت كلان بر ان ها به وزير محترم اقتصاد.
ج- تلاش براي ايجاد كانال هاي بيشتر خارج از حيطه نفوذ كاسبان برجام تا باعث افزايش رقابت و كاهش هزينه ها براي اقتصاد ايران شود.
منبع: کانال اقتصاد سیاسی
