گروه فرهنگی جهان نيوز: شب قدر، ابتدا باید از گناهانمان استغفار کنیم و تصمیم بر جبران بگیریم.
بعضی از گناهان مانع اجابت دعا میشود. اما نکته این است که به هرحال بسیاری از گناهان را انجام دادهایم و درحال حاضر نمیتوانیم جبران کنیم!
مثل اینکه الان برویم در فلان شهرستان و دلی را که قبلاً شکسته بودیم بدست آوریم یا بخواهیم دوسه سال نماز قضاء را به جا آوریم و یا حقالناسهایی که به گردن داریم را جبران کنیم. اینها را که فیالمجلس نمیتوانیم انجام دهیم.
پس چه باید کرد؟! در این شرایط به خدا عرض کنید:
خدایا من با تو عهد میبندم که از این مجلس که بیرون رفتم در اولین فرصت ممکن این قدمها را بردارم و جبران گذشته کنم و تو هم به لطف و کرم بیانتهایت لطفی کن تا این گناهان مانع اجابت دعای من نشود.
یقین بدانید این کار مؤثر است، خدا از دلها آگاه است، خدا کریمتر از آن است که بخواهد اینجا با من تسویه حساب کند!
وقتی میبیند بندهاش واقعاً پشیمان است و الان دستش به جایی نمیرسد، حتماً مهلت جبران میدهد. اصلاً اگر بنده چنین حالی داشته باشد و با تمام وجود از گذشتهاش ناراحت باشد، قطعاً خداوند کریم او را میبخشد.
خطبهای از امام علی(ع) که در نهجالبلاغه نیست/حجتالاسلام فاطمی نیا
آداب شب قدر در سیرۀ نبوی و فاطمی (س)
شب قدر از پر فضیلتترین ایام سال است که در دل بهترین ایام سال یعنی ماه مبارک رمضان قرار دارد. امام صادق علیه السلام فرمود «قَلبُ شَهرِ رَمَضانَ لَیلَةُ القَدرِ؛ قلب ماه رمضان، شب قدر است.» بر اساس سورۀ قدر و احادیث ذیل آن، خداوند در هر سال امور خلایق و امور عالم را از مجرای امام عصر (عج) و در راستای برنامۀ اصلی خویش که همان برپایی امر ظهور است، مقدر و به تَبع آن تحولاتی را در عالم ایجاد میکند. یعقوب بن یزید با اسنادی از ابن بن بکیر از امام صادق علیهالسلام نقل کرده است که فرمود «در شب قدر هر آنچه در آن سال تا مانند آن در سال آینده میخواهد بشود همچون شرّ یا خیر یا مرگ یا زندگی یا باران مقدر میشود؛ إِنَّ لَیْلَةَ الْقَدْرِ یُکْتَبُ مَا یَکُونُ مِنْهَا فِی السَّنَةِ إِلَى مِثْلِهَا مِنْ خَیْرٍ أَوْ شَرٍّ أَوْ مَوْتٍ أَوْ حَیَاةٍ أَوْ مَطَرٍ وَ یُکْتَبُ فِیهَا». از این جهت احیای این شب از مهمترین تأکیدات معصومین علیهمالسلام است.
رسول خدا صلی الله علیه و آله دربارۀ اهمیت احیای این شب فرمود «مَنْ اَحْیا لَیْلَةَ الْقَدْرِ حُوِّلَ عَنْهُ الْعَذابُ اِلَى السَّنَةِ الْقابِلَةِ؛ هرکه شب قدر را زنده بدارد، عذاب تا سال آینده از او روى میگرداند»و نیز میفرمود «مَن قامَ لَیلَةَ القَدرِ إیماناً وَ احتِساباً ، غُفِرلَهُ ما تَقَدَّمَ مِن ذَنبِهِ؛ هرکه از روی ایمان و برای رسیدن به ثواب الهی، شب قدر را به عبادت بگذراند، گناهان گذشتهاش آمرزیده میشود.»
خود آن حضرت اهتمامی جدی در پاسداشت شبهای قدر داشتند. امیرالمؤمنین علیهالسلام دربارۀ سلوک رفتاری رسول الله (ص) در این شبها فرمود «أنَّ رَسُولَ اللّهِ کانَ یَطْوى فِراشَهُ وَ یَشُدُّ مِئْزَرَهُ فِى الْعَشْرِ الاْءَواخِرِ مِنْ شَهْرِ رَمَضانَ وَ کانَ یُوقِظُ أَهْلَهُ لَیْلَةَ ثَلاثٍ وَ عِشْرینَ وَ کانَ یَرُشُّ وُجُوهَ النِّیامِ بِالْماءِ فى تِلْکَ اللَّیْلَةِ؛ [این چنین] بود که رختخواب خویش را جمع میکرد و کمر [همّت براى عبادت] را در دهه آخر از ماه رمضان محکم میبست و همیشه این گونه بود که اهل و عیالش را در شب بیست و سوم بیدار نگه میداشت و روى خواب رفتگان در آن شب آب میپاشید تا از درک شب قدر، و درک شب زندهدارى محروم نشوند.»
همچنین نقل است حضرت زهرا (س) به دلیل اهمیت این شب، در روز بچهها را میخوابانید تا کاملاً استراحت کنند و غذای کمتری به آنان میداد تا بدین گونه زمینه و موقعیت بهتر و مطلوبتری از نظر جسمی و روحی برای شب زندهداری داشته باشند. ایشان به حدی در این کار جدی و قاطع بود که امیرالمؤمنین(ع) در این باره میفرمود: «فاطمه (س) نمىگذاشت کسى از اهل خانه در شبهاى قدر به خواب رود به آنان غذاى کم مىداد و از روز قبل براى احیاى شب قدر آماده مىشد و مىفرمود: محروم کسى است که از برکات این شب محروم باشد؛ وَ کَانَتْ فَاطِمَةُ ع لَا تَدَعُ أَحَداً مِنْ أَهْلِهَا یَنَامُ تِلْکَ اللَّیْلَةَ وَ تُدَاوِیهِمْ بِقِلَّةِ الطَّعَامِ وَ تَتَأَهَّبُ لَهَا مِنَ النَّهَارِ وَ تَقُولُ مَحْرُومٌ مَنْ حُرِمَ خَیْرَهَا.» (مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ج7، ص470)
چرا باید در شب قدر بیدار بمانیم؟/ حجت الاسلام و المسلمین حائری زاده
دستورالعمل علامه سیدعلی آقا قاضی برای شب قدر
به احتمال بسیار زیاد، شب بیست و سوم ماه مبارک رمضان، شب قدر است. در این شب مبارک که بهتر از هزار ماه است باید تلاش کنیم بیدار شویم و تغییرات مهمی در خود ایجاد نمائیم. اعمال گذشته خود را محاسبه کنیم و تصمیم بگیریم خطاهای گذشته را تکرار نکنیم. امشب میتواند مبدأ تحول در بسیاری از امور باشد. این شب را قدر بدانیم و تا میتوانیم با حقیقت و پروردگار هستی ارتباط بگیریم و به سمت او حرکت کنیم.
یکی از بهترین راهها برای ارتباط با حقیقت عالم، دعاها و اعمالی است که از امامان علیهم السلام برای این شبها نقل شده است. مراسم (بک یا الله) تنها یکی از آن اعمال است که در کمتر از ۱۵ دقیقه انجام میشود. متأسفانه برخی مجالس، بیشتر وقت مؤمنان را با همین یک عمل پر میکنند. از این رو ببینید در خلوت بیشتر انس میگیرید یا در جلوت و جمع. مهم انس با محبوب و معشوق است. هر کدام برایتان اثرش بیشتر است همان را انتخاب کنید. خود را گرفتار برخی مجالس نکنید.
اعمالی که در کتب دعا مطرح است، خیلی خوب و مفیدند و انسان هر چه میتواند خوب است آنها را انجام دهد. یک شب هزار شب نمیشود اما این شب، هزار ماه میشود. از این رو، میارزد انسان یک شب، ریاضت و سختی بکشد، اگر لذتی نمیبرد.
همچنین دستورالعملی از بزرگان عرفان مانند علامه سید علی آقا قاضی (رضوان الله علیه) و علامه حسن زاده آملی (دامت برکاته) رسیده که خوب است اگر کسی بتواند آن را انجام دهد؛
به قصد پاکی و رشد معنوی و تقرب به خداوند متعال، شب ۲۳ ماه مبارک رمضان، نیمی از شب که گذشت با وضو و رو به قبله، سر بر سجده گذاشته و ۲۲۵ بار بگویید: «یا طُهرُ یا طاهِرُ یا طَهورُ یا طَیهورُ یا طَیهار».
هر کس این را بگوید ملائکه بر او نازل شده و پاک و مطهرش میکنند ان شاء الله. (چه بفهمد و چه نفهمد؛ اولیای الهی چه بسا متوجه شوند.)
اگر همه ۲۲۵ مرتبه را در سجده نمیتوانید، مقداری که میتوانید در سجده انجام دهید و بقیه را به حالت نشسته به نیت سجده، مهر را بر پیشانی گذاشته، ذکر را به اتمام برسانید.
لازم است توجه شود که برخی از علما و نیز مخالفان عرفان قبلاً اشکال کرده بودند که این ذکر، سند ندارد! پاسخ این است که چه سندی ندارد؟ مگر کسی ادعا کرده که این ذکر از معصوم است تا شما دنبال سند باشید؟ این ذکر از مشایخ عرفان سینه به سینه نقل شده و آنها به تجربه یافته اند که اگر کسی چنین بگوید، چنان میشود.
معانی طهر، طاهر و طهور روشن است و دو لفظ طیهور و طیهار بر وزن فیعول و فیعال، صیغه مبالغه از ریشه طهارت و به معنای بسیار بسیار پاک و پاک کننده است و اطلاق آن دو، بر خداوند متعال به عنوان وصف، نیاز به سند ندارد.
استاد پناهیان شب های قدر
دعای جوشن کبیر با نوای حاج میثم مطیعی
گلچین مداحی به مناسبت شب نوزدهم ماه رمضان
حیدر حیدر اول و آخر حیدر (ع)/محمود کریمی
سرشکسته اومدم یارب/محمود کریمی
میری مسجد امشب/سید مهدی بنی فاطمه
بیشتر بخوانید:
چرا باید شب قدر دعا کنیم؟
آیا زمان دقیق شب قدر مشخص است؟
چه گناهانی در شب قدر بخشیده نمیشود؟
پنج حدیث مهم در ارزش شناخت و احیاء شب قدر
گفتاری خواندنی از استاد میرباقری درباره شب های قدر
گردآوری:حسام زبیراوی