رویکرد ثابت عربستان قبل و بعد از برجام/ آیا ترکی فیصل اینبار با پشتوانه اسراییل، ایران را تهدید کرد؟

گروه بین الملل جهان نيوز ـ رئیس پیشین سازمان اطلاعات عربستان می‌گوید که اگر ایران توافق هسته‌ای را نقض و به سوی سلاح هسته‌ای گامی بردارد، عربستان نیز گزینه کسب سلاح هسته‌ای را در پیش خواهد گرفت.

بر پایه گزارش سی‌ان‌ان، شاهزاده ترکی الفیصل، رئیس پیشین سازمان اطلاعات عربستان که این روزها رسما با مقامات اسراییل دیدار میکند، طی نشستی در شهر واشنگتن گفت اگر ایران به سوی بمب (هسته‌ای) گام بردارد «تمام گزینه‌ها» روز میز خواهد بود، «از جمله در اختیار گرفتن سلاح‌های هسته‌ای، برای مقابله با هر آنچه نهایتا از جانب ایران برخیزد».

این در حالیست که پیش از این نیز مقامات عربستان در طول مذاکرات هسته ای نیز با تهدید وفشار سعی داشتند از به نتیجه رسیدن مذاکرات هسته ای جلوگیری نمایند .

این در حالیست که چندی قبل به دنبال تهدید اخیر یکی از مقامات عربستان سعودی مبنی بر این‌که اگر توافق هسته‌ای با ایران، رضایت‌بخش نباشد ریاض همه گزینه‌ها را روی میز دارد و ممکن است به سمت سلاح اتمی برود.

فرید زکریا، روزنامه‌نگار و تحلیلگر برجسته مسائل بین‌الملل، چنین تهدیداتی را توخالی دانست و تاکید کرد: عربستان حتی یک اتومبیل نیز نساخته است بنابراین ریاض قرار نیست بمب اتم بسازد.

زکریا با اشاره به این‌‌که عربستان اساسا کشوری تک‌محصولی است و سررشته‌ای از صنایع دیگر ندارد، افزود: «عربستان می‌تواند زمین را سوراخ کرده و از آن نفت بیرون آورد، اما کمتر کار دیگری است که قادر باشد انجام دهد. درآمدهای نفتی ۴۵ درصد از تولید ناخالص این کشور را تشکیل می‌دهد، رقم استراتژیکی که بالاست، بسیار بیشتر از دولت‌های نفتی چون نیجریه و ونزوئلا. نفت تقریبا ۹۰ درصد از درآمدهای دولت سعودی را تشکیل می‌دهد. با وجود چند دهه سرمایه‌گذاری گسترده دولتی،‌ یارانه‌های هنگفت و انرژی ارزان، تولید تنها ۱۰ درصد از تولید ناخالص عربستان را تشکیل می‌دهد.»

زکریا در ادامه می‌نویسد که سیستم آموزشی عقب‌مانده عربستان توان پرورش دانشمندان هسته‌ای را ندارد و منابع انسانی این کشور نیز با توجه به این‌که بخش اعظم کارها را در این کشور خارجی‌ها اداره می‌کنند نمی‌تواند یک برنامه هسته‌ای محرمانه را تأمین کند.

فرید زکریا با اشاره به اینکه ساخت سلاح هسته ای نیازمند داشتن بسترهایی از جمله علم و دانشمند است می پرسد:عربستان کجا می خواهد دانشمندان خود را برای کار بر روی برنامه مخفی خود آموزش بدهد؟ سیستم آموزشی این کشور عقب مانده و ناکارآمد است و در اختیار نهاد مذهبی ارتجاعی و خشکه مقدس آن قرار دارد. بر اساس گزارش مجمع جهانی اقتصاد، عربستان ار نظر آموزش علوم و ریاضی در رده هفتاد و سوم جهان قرار دارد که برای کشور ثروتمندی مانند عربستان، بسیار مفتضحانه است. اما ایران با وجود ۳۶ سال تحریم و سرانه تولید ناخالص داخلی بسیار کمتر از عربستان، در ردیف چهل و چهارم قرار دارد.

زکریا با استناد به گزارش یک روزنامه نگار سابق وال استریت ژورنال در کتابی در مورد بازار کار در عربستان نوشت: «از هر سه نفر در عربستان، یک نفر خارجی است. از هر سه نفر که در این کشور مشغول کار هستند، دو نفر خارجی هستند. در بخش خصوصی عربستان نیز از هر ده نفر نه نفر اهل عربستان نیستند. به طور کلی باید گفت عربستان کشوری است که در آن بسیاری از شهروندان آن نمی خواهند در مشاغلی که صلاحیت انجام آن را دارند کار کنند، زنان اجازه کار ندارند و در نتیجه بسیاری از کارها را خارجیان انجام می دهند.
زکریا در مقاله خود جسارت روز افزون عربستان در مورد داشتن سلاح هسته ای را تنها واکنشی احساسی و حاکی از ترس این کشور در قبال ایران است.

زکریا در ادامه می نویسد: اما آیا عربستان سعودی نمی‌تواند یک بمب هسته‌ای بخرد؟ این نیز بسیار نامحتمل است. چنین تلاشی باید به صورت محرمانه و تحت تهدید تحریم‌ها، تلافی‌جویی غربی و شناسایی انجام شود. عربستان سعودی در صنعت انرژی، احداث زیرساخت‌ها، صادرات نفت و خرید کالا و خدمات بشدت به خارجی‌ها و شرکت‌های آنها وابسته است. اگر مانند ایران و کره‌شمالی تحت‌فشار قرار گیرد، سیستم اقتصادی آن از هم خواهد پاشید.» این تحلیلگر مسائل بین‌الملل افزوده است: اغلب ادعا می‌شود پاکستان سلاح هسته‌ای به عربستان خواهد فروخت که این نامحتمل است.

زکریا در انتها می‌نویسد: «پیش‌بینی من این است، هر آنچه درباره برنامه هسته‌ای ایران رخ دهد، عربستان از اکنون تا ده سال بعد بمب هسته‌ای نخواهد داشت؛ چون نمی‌تواند.

اما حدود یک سال قبل روزنامه صهیونیستی «هاآرتص» پیشنهاد داد که اسرائیل می‌تواند در برابر ایران، به عربستان کمک هسته ای کند.

«امیر اورن» نویسنده این یادداشت با متهم کردن تهران به تلاش برای ساخت بمب اتم، نوشته است که نشانه‌هایی وجود دارد مبنی بر اینکه ممکن است عربستان تلاش کند که به بمب اتم دست یابد.

هاآرتص سپس با این فرض که ایران به دنبال بمب است، نوشته است که تلاش ریاض برای رسیدن به توان اتمی، فوایدی برای اسرائیل دارد.

اورن نوشته است: «اسرائیل به عنوان عضو ناظر کنفرانسه بازنگری پیمان منع اشاعه (NPT) در نیویورک، می‌تواند اعلام کند که اجازه نمی‌دهد یک تک قطبی (یا آنطور که محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران آن را توصیف خواهد کرد، دوقطبی) هسته‌ای شکل بگیرد، بلکه می‌تواند به رسیدن عربستان به توازن، کمک کند.»

هاآرتص در پایان مدعی شده است که این امر موجب تجدید نظر تهران در محاسباتش شده و موجب می‌شود ایران به نتیجه برسد که نمی‌تواند تنها عضو باشگاه هسته‌ای در منطقه باشد.

در همین حال برخی منابع گزارش داده اند که در سالهای اخیر عربستانی ها بی تمایل برای خرید تکنولوزی های نظامی پیشرفته از اسراییل نبوده اند.حتی اخیرا اخباری نیز از خرید برخی تجهیزات نظامی یشرفته توسط عربستان به صورت واسطه ای از اسراییل منتشر شده است.

اما با توجه به روند آشکار شدن بیش از پیش روابط عربستان و اسراییل به نظر می رسد که مقامات آل سعود حتی به همکاری اتمی با اسراییل برای مقابله با ایران نیز فکر کنند.

تهدید هسته ای ترکی فیصل که همزمان در دیدار با صهیونیست ها بیان شده این گمانه را بیشتر تقویت کرده است. همچنانکه کارشناسان بین الملل نیز تایید می کند روند نزدیکی عربستان و اسراییل برای مقابله با ایران و همکاری در برخی پرونده های منطقه ای روند شتابانی گرفته و در آینده نزدیک به سمت همکاری های خاص نظامی نیز خواهد کشاند. همکاری اتمی اسراییل با عربستان با توجه به اینکه پاکستان برای همکاری های هسته ای با آل سعود درباره ایران محدودیت های جدی دارد، بیشتر محتمل به نظر می رسد. ضمن اینکه صهیونست ها برای مقابله با ایران تاکنون استفاده های زیادی از آل سعود برده اند. چنانچه برخی گروه های ضد ایرانی تروریستی همزمان هم توسط سرویس اطلاعاتی اسراییل و هم توسط نیروهای امنیتی عربستان حمایت می شود.