گفت و گو با آیت الله سیدمحمد قائم مقامی:
ریشه سکوت امیر مومنان (ع) و افشاگری حضرت فاطمه (س) در غصب ولایت چه بود؟
شنبه ۲۲ اسفند ۱۳۹۴ ساعت ۱۲:۳۱
کد مطلب: 479427
حیات طبیه و نورانی حضرت فاطمه زهرا (س) در عین کوتاهی اما بسیار پربار بوده است و اگر با ذهنی معنوی و روحانی به این حیات نگاه کنیم، همچنان می توان گوهرهای فراوانی از این بحر الهی صید کرد. گفتگوی گروه قرآن و معارف خبرگزاری شبستان با آیت الله سید محمد قائم مقامی به تبیین یکی از ظریفت ترین لایه های زندگی حضرت فاطمه(س) و امام علی (ع) می پردازد. بخش اول این گفتگو را در ادامه می خوانید.
جناب قائم مقامی! گاهی در این سو و آن سو شبهاتی درباره تبعیت از شخصیت حضرت فاطمه زهرا (س) مطرح می شود. می دانید که ما سال هاست بحث تبعیت از حیات طیبه این بانوی بی نظیر خلقت را داریم. اما در این میان برخی بیان می کنند که منابع تاریخی درباره جزئیات زندگی حضرت در شئون مختلف اندک است، بنابراین نمی توان آن حالت الگوگیری را پیاده کرد. دیدگاه تان درباره این موضع گیری ها چیست؟
این که ما بگوییم به علت کمبود منابع و متون نمی توان الگوگیری کرد این حرف قابل دفاع و قابل قبولی نیست. اولا این حرف به این معنا نیست که راه تحقیق و پژوهش در این باره بسته باشد، به خاطر این که همیشه جای تحقیق و بررسی بیشتر وجود دارد. نکته دیگر این که الگوگیری از شخصیت یک انسان بزرگوار این طور نیست که صرفا یک بُعد و وجه داشته باشد بلکه ظرافت های بسیاری در این باره وجود دارد.
فکر می کنید آن چیزی که در حیات حضرت فاطمه (س) کم تر مورد توجه قرار گرفته چه زاویه ای است؟
آنچه در سیره حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها بسیار مهم است و در این باره کم کاری شده توجه به دوگانگی و تفاوت رویکرد دو حجت خداوند در یک زمان در برابر یک حادثه واحد است. منظور از حادثه واحد موضوع واقعه بعد از رحلت حضرت رسول (ص) و ماجرای تحریف رهبری و ولایت و اسلام است. سنگ بنای انحرافی است که بعد از رحلت پیامبر (ص) گذاشته می شود و قرن ها جلو می آید. حال به این امر توجه کنید که در برابر این امر واقع ما شاهد دو واکنش و دو برخورد هستیم که از جانب حضرت امیرالمومنین علی علیه السلام و حضرت فاطمه سلام الله علیها صورت می گیرد در حالی که هر دو آن بزرگواران حجت خداوند بودند به این معنا که عمل و رفتار هر دو این بزرگواران قابل تأسی و تبعیت بود اما این دو بزرگوار در برابر یک حادثه دو نوع رفتار و واکنش نشان می دهند.
این نکته ای که اشاره کردید این شائبه را به وجود نمی آورد که چرا امیرالمومنین (ع) و حضرت فاطمه (س) با این که هر دو معصوم و حجت خداوند بودند اما در برابر وقایع بعد از حضرت رسول (ص) دو رویکرد را اتخاذ می کنند در حالی که از حجت خداوند، وحدت رویه انتظار می رود؟
پاسخ این شبهه آن است که اگر اختلافی در این دو رویکرد دیده می شود اختلاف در ظاهر و رویه است در حالی که این دو نوع واکنش در باطن با هم یکی هستند. وجود امیرالمومنین (ع) به دستور پیامبر اکرم (ص) مأمور به سکوت و تأمل هستند و بر همین مبنا که فرمان خداوند است تأمل و صبر می کنند در این واقعه اما حضرت فاطمه (س) هم بر مبنای فرمان خدا مأمور به سکوت و تأمل نیستند. خب البته این جا جای بحث فراوانی وجود دارد که چرا این گونه است و چرا این دو موضع با هم متفاوت است. بررسی ابعاد مختلف این موضوع در این محال و فرصت نمی گنجد اما آنچه در این جا می توان گفت این است که واقعه ای روی داده است و می خواهد این پیام را بدهد که این دو واکنش توأمان باید کنار هم وجود داشته باشد و اتفاقا آن چیزی که ما امروز بسیار به آن نیاز داریم، این است که ما در برابر غصب ولایت و وجود انحراف در سپردن رهبری اسلام چه باید بکنیم؟ آیا تماما باید سکوت کنیم و به خاطر این که کلیت موضوع وحدت از بین نرود چیزی درباره حقایق این واقعه بر زبان نیاوریم و از حق ولایت صرف نظر کنیم؟ یعنی همان کاری که امیرالمومنین (ع) انجام دادند و از کسوت سکوت بیرون نیامدند یا این که مثل وجود مقدس حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها حالت افشاگری و ایستادگی داشته باشیم.
در واقع شما می خواهید بگویید ما نیز همچون حضرت علی علیه السلام و حضرت فاطمه سلام الله علیها که رفتار توأمانی داشتند و هر دو این بزرگواران یک سر این تدبیر را به دست گرفتند امروز هم نیاز به رفتار توأمانی داریم؟
دقیقا همین طور است. رفتار و سلوک این دو بزرگوار این پیام را به شیعه می دهد که ما نیز در همین عصر و در همین زمان باید سیاست و رفتار توأمان داشته باشیم. اگر بخواهیم مثالی در این رابطه بزنیم آنچه که تاکنون در نظام جمهوری اسلامی در برابر این امر یعنی غصب حق ولایت و تحریف اسلام بعد از رحلت وجود مقدس حضرت رسول (ص) اتفاق افتاده مصداقی از رفتار توأمانی بوده است. یعنی هم این که به خاطر مصالحی که در دنیای اسلام وجود دارد و ما نمی خواهیم که به اختلافات دامن بزنیم با تأمل و سکوت رفتار می کنیم یعنی همان رفتاری که امیر مؤمنان (ع) انجام می دهند و هم این که نمی خواهیم که حقایق در پس پرده بماند و به نام این که می خواهیم حفظ وحدت کنیم چنان کنیم که ریشه حقایق خشکانده شود و نسل های بعد در جریان حقایق تحریف و غصب حق ولایت قرار نگیرند. این هم رفتار درستی است . پس آنچه مبنای عمل در جمهوری اسلامی قرار گرفته به لطف خداوند و با هشیاری حضرت امام و مقام معظم رهبری ترکیب و آمیزه ای از هر دو سیره بوده یعنی این که ما علی وار به سمت تأمل و سکوت می رویم و زهرا وار هم می خواهیم حقیقت ها را هم بیان کنیم و این انحراف را قبول نکنیم و از متن مکتب دفاع کنیم.
منبع: تسنیم
