آرامکوی عربستان چقدر می‌ارزد؟
يکشنبه ۲۰ دی ۱۳۹۴ ساعت ۱۵:۳۷
کد مطلب: 466758
به همین دلیل است که اعلام خبر عرضه سهام این شرکت دولتی در بازار بورس اینچنین عجیب و غریب به نظر می رسد. آیا واقعا عربستان قصد دارد تاج جواهرنشان خود را در اختیار سرمایه گذاران دمدمی مزاج بگذارد؟
پاسخ این است که شاید. روز جمعه، شرکت سعودی آرامکو تایید کرد که در حال بررسی گزینه ها برای «مشارکت عموم در سهام این شرکت از طریق عرضه سهام آن در بازارهای بورس» است که به صورت عرضه کل گروه یا عرضه یکی از شرکت های تابعه آن انجام خواهد شد.
این بیانیه یک روز پس از آن منتشر شد که محمد بن سلمان، جانشین ولیعهد عربستان در مصاحبه با یک روزنامه گفت که شرکت آرامکو، یکی از وزنه های سنگین بازار نفت جهان، در حال بررسی عرضه سهام خود در بازار بورس است. این اقدام در شرایطی صورت می گیرد که ریاض با واقعیت های دشوار اقتصادی و ژئوپلتیک ناشی از ارزان شدن قیمت نفت دست و پنجه نرم می کند.
اغراق گویی در مورد میزان قدرت آرامکو در عربستان و بازار جهانی نفت غیرممکن است. سابقه تاسیس این شرکت به کمبود نفت در دوره جنگ جهانی اول بر می گردد و سرنوشتش با داستان ظهور یکی از قدرتمندترین دولت های نفتی نیم قرن اخیر گره خورده است.
اما این شرکت چقدر ارزش دارد؟ بر اساس براورد ایندیپندنت که اولین بار اظهارات شاهزاده محمد بن سلمان را منتشر کرد، «تریلیون ها دلار.» این رقم موجب می شود تا آرامکوی عربستان همردیف باارزش ترین شرکت های جهان و حتی بالاتر از شرکت اپل با ۶۰۰ میلیارد دلار ارزش قرار بگیرد. بر اساس میزان ذخایر نفتی این شرکت و با استفاده از یک روش ارزش گذاری محافظه کارانه (احتساب قیمت ۱۰ دلار برای هر بشکه نفت) ارزش آرامکو به بیش از ۲.۵ تریلیون دلار می رسد. اما اگر سهام شرکت آرامکو در بورس عرضه شود، بر اساس ارزش گذاری هایی که روی شرکت های دولتی مشابه اعمال شده، احتمالا ارزش آن تنها حدود ۱۰۰ میلیارد دلار برآورد خواهد شد.
شرکت رزنفت روسیه یک نمونه مشابه است. این شرکت روسی بزرگترین تولید کننده نفت در سوریه و یکی از بزرگترین شرکت های نفتی در جهان است. تولید روزانه نفت رزنفت به ۵ میلیوین بشکه می رسد که بسیار بالاتر از تولید شرکت شورون است. با این حال این شرکت در بازار بورس تنها ۳۵ میلیارد دلار ارزش گذاری شده که بسیار کمتر از ارزش ۱۶۰ میلیارد دلاری شرکت شورون است.
ارزش شرکت پترولیو برازیلیرو حتی کمتر است و به ۲۳ میلیارد دلار می رسد. این در حالی است که این شرکت تقریبا تمامی جنبه های صنعت نفت برزیل را در کنترل خود دارد. در بین تمامی شرکت های بزرگ نفتی وابسته دولت ها، تنها شرکت های چینی ای نظیر پتروچاینا ارزش بازاری بالایی دارند و ارزش آنها به صدها میلیارد دلار می رسد.
اما دلیل این ارزش گذاری پایین چیست؟ یک دلیل ریسک سیاسی است. سرمایه گذاران همیشه نگران هستند که دولت ها منافع خود را به منافع سهامداران این شرکت ها ترجیح دهند. دلیل دیگر عدم وجود شفافیت و در برخی موارد فساد است.
در مورد شرکت آرامکو، به عقیده جیسون بوردوف، رئیس مرکز سیاست های جهانی انرژی در دانشگاه کلمبیا، برخی ها «سوالاتی را در مورد حجم واقعی» ذخایر نفتی شرکت آرامکو مطرح کرده اند. عربستان هرگز به صورت رسمی میزان ذخایر نفتی این شرکت را اعلام نکرده است. بیشتر جزئیات مربوط به ذخایر نفتی آرامکو سری هستند.
حتی دوبی که خیلی بازتر است زیرساخت مناسبت قانونی ندارد و در نتیجه خارجی های مانند ژاپن و امریکا و اروپای غربی سرمایه گذاری بزرگی در آنجا انجام نداده اند.