نقش جمعيت مجازی در وزن ژئوپليتيكی
پنجشنبه ۳ دی ۱۳۹۴ ساعت ۱۶:۴۱
کد مطلب: 463359
امروزه بكارگيري واژگاني مانند دولت مجازي، آموزش مجازي، سرگرمي هاي مجازي، بانكداري مجازي و اين قبيل فعاليت ها از دوفضايي شدن فعاليت هاي بشري حكايت مي كند. به دليل دوفضايي شدن فعاليت هاي بشري هر روز به جمعيت مجازي جهان افزوده شده است. به طوري كه ميزان رشد جمعيت مجازي جهان از سال ۲۰۰۰ تاكنون حدود ۸۰۱% بوده است وهم اكنون نيمي از جمعيت جهان از فضاي مجازي استفاده مي نمايند.
ضريب نفوذ اينترنت دركشورها درصد جمعيت مجازي اين واحدهاي سياسي را تعيين مي نمايد. حال مي توان اين پرسش را مطرح كرد كه تاثير جمعيت مجازي جهان بر وزن ژئوپليتيكي كشور ها چگونه خواهد بود؟
وزن ژئوپليتيكي كشورها در حقيقت منزلت سياسي كشورها در نظام بين الملل بوده و منعكس كننده ميزان تاثيرگذاري آنها بر رفتار بازيگران عرصه بين المللي است.
در واقع وزن ژئوپليتيكي كشورها ميزان قدرت كشورها را در سطح نظام بين الملل مشخص مي كند و از حاصل جمع جبري عوامل مثبت و منفي تاثيرگذار بر قدرت ملي كشورها استخراج مي گردد و هر چه اين جمع جبري به سمت مثبت گرايش يابد به اين معني است كه وزن ژئوپليتيكي كشورها در نظام بين الملل بيشتر شده است.
در واقع وزن ژئوپليتيكي كشورها رابطه نزديكي با ساخت دروني قدرت ملي دارد. رابطه بين جمعيت مجازي يعني ضريب نفوذ اينترنت و وزن ژئوپليتيكي كشورها را مي توان با اين گزاره پاسخ گفت اگرچه افزايش جمعيت مجازي كشورها مي تواند با افزايش وزن ژئوپليتيكي آنها رابطه مثبت برقرار نمايد ولي اين رابطه داراي شروطي است.
بدين معني كه هرچقدر جمعيت مجازي كشورها بيشتر شده و از فضاي مجازي در جهت افزايش ساخت دروني قدرت استفاده شود وزن ژئوپليتيكي كشور هم در فضاي مجازي و هم در فضاي فيزيكي افزايش مي يابد. ولي اگر استفاده از فضاي مجازي به تخريب عوامل قدرت ملي منجر گردد گسترش استفاده از اين فضا بر وزن ژئوپليتيكي كشورها اثر منفي خواهد داشت.
در حقيقت براي استفاده از فضاي مجازي درجهت افزايش قدرت ملي و وزن ژئوپليتيكي كشورها بايد متغيرهاي تاثيرگذار بر فضاي مجازي و عوامل تاثيرگذار فضاي فيزيكي بر فضاي مجازي را در جهت افزايش قدرت ملي هدايت كرد. براي تحليل اين پديده مي توان از سه سطح فردي، مياني و ملي استفاده نمود.
به عنوان مثال در سطح فردي هر چه سواد اينترنتي جمعيت مجازي كشورها بيشتر باشد ميزان آسيب هاي افراد در فضاي مجازي و فيزيكي كمتر خواهد شد و هر چه افراد از اين فضا براي افزايش توانمندي هاي فردي و كسب علم و فناوري استفاده نمايند به طور طبيعي قدرت ملي كشورشان افزايش خواهد يافت.
در سطح مياني و يا نهادهاي مدني نيز اين نكته صادق است. بدين معني كه هر چه فعاليت هاي مجازي نهادهاي اقتصادي، فرهنگي و اجتماعي مانند بنگاه هاي اقتصادي و مراكز فرهنگي در جهت تقويت سرمايه هاي اجتماعي و مادي جامعه استفاده شود بر ميزان قدرت ملي كشور افزوده مي گردد ولي اگرفعاليت هاي مجازي اين نهادها در جهت تخريب سرمايه هاي مادي و معنوي جوامع بكار رود به طور طبيعي بر قدرت ملي كشورها و وزن ژئوپليتيكي كشورها اثر منفي خواهد گذاشت.
در سطح ملي نيز اگر نهادهاي حكومتي برنامه مشخصي براي استفاده از جمعيت اين فضا براي توليد قدرت ملي داشته باشند به طور طبيعي قدرت ملي كشور و وزن ژئوپليتيكي كشور را افزايش خواهند داد.
با توجه به اينكه فضاي مجازي يك فضاي مشاع بين المللي است برنامه ريزي دولت ها و نهادهاي ملي براي استفاده از جمعيت مجازي براي افزايش قدرت ملي در برابر بازيگران رقيب از اهميت زيادي برخوردار است.
به عنوان مثال ايجاد خدمات ملي مانند دولت مجازي و پيامدهاي مثبت آن مانند كاهش فساد، افزايش بهره وري، افزايش مشاركت شهروندان در تصميم گيري به افزايش ساخت دروني قدرت و افزايش وزن ژئوپليتيكي كشور منجر مي گردد.
در واقع اگر برآيند مثبت و منفي افزايش ضريب نفوذ اينترنت و افزايش جمعيت مجازي كشورها در جهت افزايش قدرت ملي درسطوح فردي، مياني و ملي باشد به افزايش وزن ژئوپليتيكي كشورها منجر خواهد شد.
