به گزارش جهان به نقل از خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا)، نشست تخصصی قرآن و نهجالبلاغه در بخش دانشگاهی بیستوسومین نمایشگاه بینالمللی قرآن با قرائت آیاتی از کلام الله مجید توسط قاری ممتاز کشوری و دانشجوی مرکز محمد علی برخورداری و با سخنرانی دکتر حامد شریعتی نیاسر، عضو هیئت علمی گروه نهج البلاغه دانشگاه قرآن و حدیث برگزار شد.
شریعتی در ابتدای این نشست تخصصی اظهار کرد: اساساً نمیتوان از قرآن سخن گفت و از امام علی(ع) سخنی به میان نیاورد؛ همانطور که نمیشود از امام علی(ع) سخن گفت و از قرآن غافل بود.
وی در مورد رابطه بین قرآن و نهجالبلاغه گفت: این رابطه برمیگردد به شخصیت امام علی(ع) با قرآن و آورنده قرآن؛ یعنی پیامبری که جز حرف حق نمیزند و همانطور که در سوره نجم آمده است تجسم عینی و عملی قرآن کریم است.
شریعتی افزود: امام علی(ع) از طفولیت با پیامبر (ص) بوده و شاگرد خاص ایشان است و وحی را درک کرده است تا جایی که قرآن کریم میفرماید صدق نبوت پیامبر کسی است که علم کتاب نزد اوست که به استناد بسیاری از روایاتی که ذیل این آیه آمده، منظور از این آیه امام علی(ع) است؛ از چنین شخصیتی انتظار میرود که کلامش غیر از قرآن نباشد و سیره و سنتش تجسم عینی و عملی قرآن کریم باشد و ارتباط تنگاتنگی با قرآن داشته باشد.
این استاد دانشگاه با اشاره به ارتباط قرآن با نهجالبلاغه گفت: این کتاب شریف به قدری با قرآن قرابت دارد که مفسران آن را برادر قرآن نامیدهاند؛ هر چند قرآن کریم معجزه جاودان پیامبر است اما به تصریح دانشمندان اسلامی نهجالبلاغه کتابی بالاتر از کلام مخلوق و پایینتر از کلام خالق است.
وی به ارتباط محتوایی نهجالبلاغه با قرآن اشاره کرد و ادامه داد: امام علی(ع) در جایجای نهجالبلاغه مسلمانان را به توجه به قرآن دعوت کردهاند و از ما خواستهاند اگر به دنبال سعادت هستیم، به قرآن روی بیاوریم.
شریعتی ادامه داد: قرآن خود را شفا و رحمت برای مؤمنان دانسته است؛ امام علی(ع) نیز بهگونه دیگری به این نکته اشاره کردهاند و میفرمایند قرآن شفایی است که اگر کسی از آن بهره گرفت از هیچ بیماریای نمیهراسد؛ ایشان همچنین تأکید میکنند که به سراغ قرآن برویم چرا که بهار دلها و نیکوترین سخنهاست و در آن تفقه و تفکر کنید.
وی با اشاره به سخن امام علی(ع) در مورد بیماریهایی که انسان گرفتار آنهاست، اظهار کرد: ایشان در خطبه ۱۷۶ میفرمایند بزرگترین بیماریها عبارت است از کفر، نفاق، دورویی و گمراهی که جامعه بشریت را گرفتار کرده است که باید برای درمان آن سراغ قرآن برویم.
شریعتی در مورد استدلال قرآن برای اثبات یگانگی خداوند، گفت: در قرآن آمده است که اگر خدای دیگری بود دنیا به تباهی میرفت؛ امام علی(ع) نیز در نامه ۳۱ نهجالبلاغه به امام حسن(ع) میفرماید: ای فرزندم بدان که اگر شریکی برای پروردگار وجود داشت، پیامبران دیگری میآمدند و نشانههای او را میدیدی اما اینکه این عالم یکپارچه است نشان میدهد که خدا یکی است و همتا و شریکی ندارد.
وی ادامه داد: در سوره توحید به ویژگیهای خداوند اشاره شده است که امام علی(ع) نیز در این رابطه گفتهاند یکتایی خدا به این معنا نیست که یکی هست که «دو» ندارد، بلکه یکی است که همتا و شریکی ندارد؛ شهید مطهری در کتاب سیری در نهجالبلاغه در این رابطه میگوید این کلام امام علی(ع) در اوج معناست که فلاسفه اسلام بعد از گذشته هزار سال معنای آن را فهمیدهاند.
شریعتی در بخش دیگری از سخنان خود به دلایل بعثت انبیا از دیدگاه قرآن و نهجالبلاغه اشاره کرد و گفت: دلایل بعثت انبیا در سوره نحل آمده است که میفرماید ما رسولان را در هر امت و گروهی فرستادیم تا خدا را بپرستند و از طاغوتها دوری کنند؛ امام علی(ع) نیز در خطبه ۱۴۷ نهجالبلاغه میفرمایند پیامبر اسلام(ص) برانگیخته شدند تا دست مردم را بگیرند و از پرستش بتها نجات دهند.
وی با بیان اینکه یکی دیگر از دلایل بعثت پیامبران خارج کردن انسانها از پرستش بتهاست، گفت: تنها بتها ظاهری نیستند، بلکه هر آنچه ما را غیر از خدا به خود وابسته کند، بت است که ماه مبارک رمضان فرصت خوبی است تا از این بتها فاصله بگیریم.
شریعتی برقراری انس و الفت بین مردم را از دیگر دلایل بعثت از دیدگاه قرآن عنوان کرد و گفت: امام علی(ع) نیز در خطبه ۱۹۲ نهجالبلاغه این مطلب را متذکر میشود و میفرماید خداوند به این امت منت نهاد و انس و الفتی بین آنها برقرار کرد؛ این نعمتی است که قیمتی ندارد و باید قدر آن را بدانید و از کف ندهید.
این استاد دانشگاه در پایان خاطرنشان کرد: در قرآن کریم تأکید شده است که با دیگران مشورت کنید اما نحوه مشورت نیامده است؛ امام علی(ع) در نامه خود به مالک اشتر این توصیه را دارند که با سه گروه بخیل، ترسو و حریص مشورت نکن زیرا حرص و بخل و ترس سه خصلت ناپسندی است که ریشه تمام آنها بدگمانی به خداوند است.