غفلت مدیران نفتی از پالایش در عراق
شنبه ۲۵ بهمن ۱۳۹۳ ساعت ۱۸:۱۵
کد مطلب: 407326
در حال حاضر، کل ظرفیت پالایشگاههای فعال در عراق مطابق گزارش شرکت بی پی، حدود یک میلیون بشکه در روز است. در این میان، سه پالایشگاه بایجی در شمال، دوره در بخش مرکزی و بصره در جنوب عراق، به ترتیب، با ظرفیت‌های ۳۱۰، ۲۱۰ و ۱۴۰ هزار بشکه در روز جزو پالایشگاههای بزرگ و سایر پالایشگاهها با ظرفیت هایی کمتر از ۴۰ هزار بشکه هستند. جزئیات بیشتر این پالایشگاهها و محدوده جغرافیایی آنها در جدول ۱ و شکل ۱ نشان داده شده است. به جز پالایشگاه اربیل، این پالایشگاهها در اختیار دولت عراق هستند.
پالایشگاه عراق
دولت عراق طی سالهای اخیر به منظور تأمین کمبود منابع سوختی و افزایش ظرفیت پالایشگاه های خود، سرمایه گذاری های بیشتری را با اعمال شرایطی مناسب برای فعالیت شرکت های بین المللی فعال در حوزه پالایشگاهی، برنامه ریزی کرده است. عراق در نظر دارد ظرفیت پالایش نفت خود را به ١,٥ میلیون بشکه در روز افزایش دهد.
پالایشگاه عراق
شکل۱- پالایشگاه های عراق [۱]
در سال ٢٠٠٩، دولت عراق قراردادهایی را به منظور طراحی ٤ پالایشگاه جدید با سرمایه گذاری ٢٤,٥ میلیارد دلار را به عنوان بخشی از برنامه دولت برای جبران کمبود مواد سوختی و افزایش ظرفیت پالایشی به امضا رساند که بر اساس پیش بینی ها، این ٤ پالایشگاه تا ٧٤٠ هزار بشکه در روز به ظرفیت پالایشی عراق خواهند افزود. به علاوه، این کشور دارای مجموعه ای از پالایشگاه ها است که دولت عراق درصدد توسعه و تقویت توان پالایشی آنها است.
بر اساس اطلاعات فوق می‌توان محاسبه کرد که سرمایه گذاری عراق برای پالایش هر بشکه نفت خام چیزی در حدود ۳۲۵۰۰ دلار است. این رقم نشان می‌دهد که عراق به دنبال سرمایه گذاری برای توسعه پالایشگاههای بسیار پیچیده است که اولا سهم فراورده های سنگین‌تر را به حداقل ممکن برساند و ثانیا در آینده نیز بتواند از همین پالایشگاهها برای فراورش نفت سنگین‌تر استفاده کند. جزئیات پالایشگاههای برنامه ریزی شده در جدول ۲ نشان داده شده است.
جدول۲- پالایشگاه های برنامه ریزی شده در عراق [۲]
پالایشگاه عراق
عراق برای تامین سوخت مورد نیاز خود به دنبال افزایش ظرفیت پالایشی است تا این کشور را از واردات فراورده های نفتی بی‌نیاز کند، این درحالیست که در ایران ظرفیت پالایشی حدود ۱۳۵۰ هزار بشکه در روز است و ایران بخشی از نیازهای خود را به سوخت‌های فسیلی از طریق واردات تامین می‌کند. شرکت ملی پالایش و پخش از سال ۱۳۸۵ برای ساخت هفت پالایشگاه برنامه‌ریزی کرده است اما تاکنون و پس از گذشت ۸ سال، هیچکدام از این پالایشگاهها به نتیجه نرسیده است و به جز پالایشگاه ستاره خلیج فارس که با روندی بسیار کند در حال پیشرفت است، بقیه آنها در حد طرح روی کاغذ باقی مانده است.
با ادامه این روند ممکن است در آینده نزدیک ظرفیت پالایشی عراق با ظرفیت پالایشگاههای ایران برابر شده و یا از ایران سبقت بگیرد.
از طرف دیگر، افزایش ظرفیت پالایشی عراق به معنای از بین رفتن یکی از مهمترین بازارهای صادراتی ایران است و در صورت وقوع، ایران باید به دنبال بازارهای جدید دیگری باشد. طبق گفته مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش «با توجه به برنامه ریزیهای انجام شده برای افزایش تولید نفت گاز (گازوییل) در پالایشگاههای کشور، همچنین مطالعات بازاریابی فروش آن، صادرات نفت گاز از ایران به مقصد بازارهای بین المللی، از اسفند ماه امسال افزایش می یابد. پیش بینی ما برای سال آینده ٢٠ میلیون لیتر مازاد گازوئیل علاوه بر مصرف داخلی است و با توجه به این ظرفیت می‌توانیم صادرات زمینی این فرآورده نفتی را به کشورهای عراق و افغانستان و از راه دریا نیز افزایش دهیم.»
