به دلیل افزایش تنش‌ها میان آمریکا و روسیه بر سر مساله اوکراین، هرگونه همکاری هسته‌ای بین این دو کشور متوقف شده است.

به گزارش جهان، ایسنا به نقل از نیویورک تایمز، با افزایش اختلاف‌های مسکو و واشنگتن بر سر مساله اوکراین و نیز پس از این که آمریکا دولت پوتین را متهم به تحریک روس‌گرایان اوکراین به شورش علیه دولت مرکزی این کشور کرد، تفاهم‌نامه هسته‌ای که به تازگی میان دو کشور منعقد شده بود، لغو شد.

این تفاهم‌نامه یکی از پرهزینه‌ترین قراردادهای همکاری میان دو کشور در زمینه تولید انرژی هسته‌ای است که شامل تبادل تکنولوژی دو کشور با یکدیگر و اجازه بازدید از تأسیسات هسته‌ای را برای دانشمندان هسته‌ای آمریکا و روسیه فراهم می‌کند.

ارنست مونیز، وزیر انرژی دولت اوباما و یکی از پروفسورهای دانشگاه ام آی تی، از افرادی که در طول جنگ سرد خواستار ایجاد روابط دوستانه میان آمریکا و روسیه بود حدود ۱۱ ماه پیش برای امضای تفاهم‌نامه همکاری‌های هسته‌ای با روسیه به وین سفر کرد.

کارشناسان معتقدند که این مساله نشان‌دهنده تمایل دولت اوباما برای افزایش روابط دوستانه میان دو کشور بوده است. تفاهم‌نامه‌ای که به امضای وزیر انرژی آمریکا با همتای روسی‌اش سرگئی کرینیکو رسید به دانشمندان روسی اجازه می‌داد از بزرگ‌ترین مرکز هسته‌ای آمریکا و آزمایشگاه لوس آلموس که در ایالت نیومکزیکو واقع است مکانی که هفتاد سال پیش نخستین بمب اتمی در آن ساخته شد، بازدید و بررسی به عمل آورد. درعوض این تفاهم‌نامه به دانشمندان هسته‌ای ایالات متحده نیز اجازه ورود به همه تأسیسات زیرزمینی و مخفی هسته‌ای روسی را می‌دهد.

در حال حاضر سازمان انرژی آمریکا نشست‌های مقامات هسته‌ای خود با روسیه و هم‌چنین اجازه بازدید از آزمایشگاه های هسته‌ای‌اش را به دلیل اختلاف دو کشور در مساله اوکراین لغو کرده است.

دنیل پونمن، سخنگوی وزیر انرژی آمریکا در همین رابطه اظهار کرد: به دلیل تصمیم غیرمنطقی مسکو در زمینه اضافه شدن شبه جزیره کریمه به خاک روسیه هر گونه همکاری هسته‌ای با روسیه متوقف شده است. در حال حاضر دلیل مناسبی برای ادامه همکاری با روسیه در چارچوب تفاهم‌نامه هسته‌ای که سال گذشته به امضای وزیران انرژی دو کشور رسید وجود ندارد.

برخی از کارشناسان معتقدند که آمریکا با قطع همکاری هسته‌ای‌اش با روسیه فرصت طلایی که پس از حدود نیم قرن در زمینه شناخت تأسیسات هسته‌ای یکدیگر و پایان‌ یافتن رقابت نظامی دو کشور به وجود آمده بود را از دست داد. هم اکنون به دلیل کاهش همکاری‌های دو کشور در سطح گسترده به نظر می‌رسد دو کشور به دوران جنگ سرد بازگشته‌اند.

عکس‌های ماهواره‌ای که توسط سرویس‌های جاسوسی آمریکا گرفته شده است نشان‌دهنده تحرکات سنگین نظامی روسیه در نزدیکی مرز اوکراین است. این مساله که باراک اوباما، رییس‌جمهور آمریکا پس از آن که دو کشور در سال گذشته مشغول منعقد کردن قراردادهای مختلف همکاری میان دو کشور در زمینه‌های تجاری و علمی بودند پس از بروز اختلاف بین دو کشور در مساله اوکراین به‌سرعت تغییر رویه داده است نشان‌دهنده پی بردن اوباما به این مساله است که اجازه دادن به دانشمندان هسته‌ای روسیه برای بازدید از آزمایشگاه هسته‌ای لوس آلموس غیرمنطقی است.

به گفته رییس پیشین آزمایشگاه هسته‌ای لوس آلموس که سابقه همکاری نزدیکی با دانشمندان هسته‌ای روسیه را دارا است به نظر می‌رسد تلاش بیست ساله ایالات متحده آمریکا در جهت پی‌بردن به ابعاد نظامی روسیه و اطمینان از ایجاد نشدن خطر سلاح‌های هسته‌ای روسیه علیه آمریکا با لغو تفاهم‌نامه همکاری‌های هسته‌ای بی‌ثمر خواهد ماند.

هم‌چنین اختلافات عمیق دیگری نیز از قبیل مساله هسته‌ای ایران، رقابت نظامی دو کشور با یکدیگر و فعالیت‌های فضایی در ایستگاه بین‌المللی نیز وجود دارد.

با وجود آن که کاخ سفید در تلاش برای صدور تحریم‌های بیش‌تری علیه روسیه است تبادل تکنولوژی و دانشمندان هسته‌ای میان دو کشور منطقی به نظر نمی‌رسد. این در حالی است که گراهام آلیسون، پروفسور دانشگاه هاروارد و یکی از مقامات پیشین مذاکره کننده با روسیه در زمینه افزایش همکاری‌های هسته‌ای میان دو کشور در دولت کلینتون در این زمینه اظهار کرد: به وجود آمدن روابط نزدیک و سازنده میان دانشمندان هسته‌ای ایده خوبی است. مردم و دانشمندان دو کشور بهتر است یکدیگر را بشناسند و در پروژه‌های هسته‌ای و علمی گوناگون با یکدیگر همکاری سازنده‌ای داشته باشند.