پنجشنبه ۹ فروردين ۱۴۰۳ - 28 Mar 2024
 
۱

بندری‌مغفول‌مانده دراستراتژی‌اقتصادی کشور

جمعه ۱۲ ارديبهشت ۱۳۹۳ ساعت ۱۵:۱۳
کد مطلب: 358187
در اهمیت این بندر همین بس که ایده تبدیل بندر چابهار به یکی از ده مگاپورت( کلان بندر) جهان ، اولین بار در سال ۱۳۵۰ توسط آمریکائیان مطرح شد
به گزارش جهان به نقل از مسیرآنلاین، بندر چابهار به عنوان استراتژیک ترین بندر اقیانوسی کشور همچنان علیرغم تلاشهای صورت گرفته همچنان یکی از مغفول مانده ترین بنادر ایران است؛ در اهمیت این بندر همین بس که ایده تبدیل بندر چابهار به یکی از ده مگاپورت( کلان بندر) جهان ، اولین بار در سال ۱۳۵۰ توسط آمریکائیان مطرح شد؛ طرح امایش سرزمین ایران که در آن زمان توسط آمریکایی ها مورد بررسی قرار گرفته بود و تاکنون نیز مبنای عملکرد آمایشی مسوولان قرار دارد، بندر چابهار را در زمره استراتژیک ترین بنادر ایران معرفی کرده است.

موقعیت منحصربفرد جغرافیایی چابهار به عنوان نزدیک ترین بندر اقیانوس هند در مسیر های منتهی به کشور های آسیای میانه ، افغانستان و جنوب شرقی اروپا اهمیت این بندر را در معادلات بین المللی حمل و نقل جهانی بویژه کریدورهای محور شرق و شمال – جنوب دو چندان ساخته است.

بندر چابهار با فاصله مناسب از خلیج فارس محیطی امن و دور از تنش را فراهم کرده بطوریکه در طول جنگ تحمیلی نیز به عنوان تنها بندر امن ایران در جنوب کشور نقش مهمی در تبادل کالا ومواد اولیه مورد نیاز کشور ایفا نموده است. تأسیس منطقه آزاد چابهار با هدف توسعه محور شرق کشور و به عهده گرفتن نقش پررنگ در ترانزیت کالا مزیت فوق العاده دیگری است که به نوعی می توان گفت موقعیت بندر چابهار را در کشور منحصر بفرد می کند.

حتی زمانی که اوراق کردن کشتی های فرسوده به دلیل ایرادات زیست محیطی از بندر چابهار به بندری در پاکستان منتقل شد و سود سرشار و اشتغالزایی آن نصیب کشور همسایه شد بازهم مسوولان آمایشی کشور به ظرفیت استراتژیک امنیتی اقتصادی این بندر مهم پی نبردند.

سایت اداره کل بنادر و دریانوردی استان سیستان و بلوچستان دلایل اهمیت این بندر را این چنین بیان می کند:

۱- در ورودی خلیج فارس و مدخل اقیانوس هند از موقعیت جغرافیایی حساس و مناسبی برخوردار است .

۲- تنها بندر اقیانوسی ایران است .

۳- بیش از ۳۰۰ کیلومتر مرز دریایی دارد .

۴- نزدیکترین فاصله زمینی تا کشورهای افغانستان ، پاکستان و آسیای میانه را داشته و ترانزیت کالا از طریق این بندر به مثابه اقتصادی ترین بندر برای انجام مبادلات بازرگانی با کمترین هزینه حمل به شمار می رود.

۵-بهترین راه ترانشیب کالا به بنادر دیگر خلیج فارس می باشد .

۶- تنها کلید توسعه شرق کشور است

از طرفی دیگر بنابر گفته شهباز یزدانی مدیرعامل سابق منطقه آزاد چابهار در این خصوص می گوید: منطقه آزاد چابهار نقش تعیین کننده ای در تجارت کریدور شمال – جنوب ایفا می کند.دارای کوتاه ترین، اقتصادی ترین و امن ترین مسیر جاده ای ترانزیت کالا به داخل کشور و کشورهای افغانستان و CIS با بیش از ۳۰۰ میلیون نفر جمعیت است. منطقه آزاد چابهار می تواند پل ارتباطی کشورهای عضو ECO و ASEAN باشد. محل تلاقی تجارت شرق (آسیا و اقیانوسیه) با غرب (اروپا و آفریقا) است. مدیرعامل سابق منطقه ازاد
وی همچنین به پتانسیل های بنادر منطقه آزاد چابهار اشاره کرد و گفت: بنادر چابهار ۳۳۰ مایل دریایی نزدیکتر از دبی و دیگر بنادر واقع در خلیج فارس است که باعث صرفه جویی ۴۸ ساعته در رسیدن کالا به بازارهای هدف می شود.

با این اوصاف باید پرسید چرا تاکنون این بندر هنوز به جایگاه اصلی خود بعد ۴۰ سال از طرح آمایش سرزمین انجام شده نرسیده است.

سوالی که تنها پاسخ آن را می توان در عدم اهتمام در اتصال شبکه ی حمل و نقل ریلی جنوب شرق کشور به این بندر جستجو کرد

دلیل اصلی عدم توسعه یافتگی تنها بندر اقیانوسی و استراتژیک کشور

عباس آخوندی در حالی صحبت از صحبت از افزایش توجیه اقتصادی شبکه حمل و نقل ریلی و بالارفتن سهم توسعه ترانزیت کالا و افزایش جابجایی مسافر در ابعاد فرامنطقه ای می کند که تا کنون طرح مشخصی از سوی وزارت راه و شهرسازی در اینخصوص توسط وزارت راه و شهرسازی ارائه نشده است

سایت عیارآنلاین نیز در این زمینه می نویسد:

امید به افزایش عملکرد راه آهن جنوب شرق و ارتقای جایگاه آن در ترانزیت بار و مسافر در حالی است که علیرغم اتصال این محور ریلی به شبکه ریلی پاکستان از طریق مرز میرجاوه به دلیل قدمت راه آهن پاکستان در غرب این کشور عملا امکان استفاده از این مسیر ریلی برای ترانزیت بار و مسافر وجود ندارد. همچنین تفاوت در استانداردهای ناوگان ریلی پاکستان علاوه بر تفاوت در استاندارد عرض ریل این کشور باعث می شود تا هزینه های ترانزیت بار در این مسیر به دلیل ضرورت تخلیه و بارگیری مجدد کالا افزایش یابد. علاوه بر مسایل فوق ضروری است به این نکته توجه شود که هرچند محور ریلی زاهدان ـ بم در امتداد شبکه ریلی آسیا برای اتصال جنوب شرق این قاره به اروپا قرار دارد اما مشکلات سیاسی بین هند و پاکستان عملا ترانزیت در این مسیر را غیر ممکن می کند.

باتوجه به نکات فوق می توان گفت که راه آهن جنوب شرق به تنهایی هیچ مزیتی برای ترانزیت بار و مسافر ندارد اما با توجه به موقعیت ممتاز جغرافیایی بندر چابهار به عنوان تنها بندر اقیانوسی کشور که در دهانه اقیانوس هند واقع شده است، با اتصال این بندر به شبکه ریلی کشور این مزیت برای راه آهن جنوب شرق ایجاد می شود تا به عنوان محور اصلی برای اتصال جنوب شرق به شمال غرب کشور نقش کلیدی در ترانزیت بار از مسیر ایران داشته باشد.

باتوجه به اینکه قرارداد احداث محور ریلی چابهار و اتصال آن به شبکه ریلی کشور با قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا منعقد شده است، برای تسریع در تکمیل و اجرای این پروژه ضروری است از قراردادهای ساخت ـ یهره برداری ـ انتقال (BOT) استفاده شود.

با توجه به اینکه با استفاده از این مدل ها برای اجرای طرح های عمرانی علاوه بر اینکه منافع مالی بخش غیردولتی تامین می شود، نیاز دولت به بودجه‌های عمرانی را کاهش پیدا می کند لذا ضروری است تا زیرساخت‌های قانونی مورد نیاز برای شکل گیری این همکاری در دولت ایجاد شود.
نام شما

آدرس ايميل شما
برای ارتقای فرهنگ نقد و انتقاد و کمک به پیشرفت فرهنگ و اخلاق جامعه، تلاش کنیم به جای توهین و تمسخر دیگران، نظرات و استدلال هایمان را در رد یا قبول مطالب عنوان کنیم.
نظر شما *