وزیر امور خارجه کشورمان گفت: هر لحظه تصمیم بگیریم می‌توانیم این توافق را کنار بگذاریم، پایدار به تعهدات هستیم ولی در مقابل نقض تعهد ما هم مجبور نیستیم یک طرفه قراری را نگهداریم.

به گزارش جهان به نقل از فارس، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان دیشب (دوشنبه) در برنامه دو نیم ساعت شبکه خبر درباره مذاکرات ژنو ۳ گفت: در مذاکره هیچکس هر قدر هم قدرتمند باشد تمام خواسته‌هایش را نمی‌گیرد. اگر قرار باشد یک طرف تمام خواسته‌ها را بگیرد دیگر مذاکره نیست.
 
وی افزود: مذاکره برای رسیدن به نگاه مشترک و گفتن یا نگارش مواضع متفاوت به شکلی است که همه طرف‌ها بتوانند نسبت به آن احساس راحتی داشته باشند. ممکن است برخی احساس راحتی کمتر یا بیشتر داشته باشند.
 
وزیر خارجه با اشاره به نتیجه مذاکرات هسته‌ای و با بیان اینکه فعلا در مرحله اول آن را برنامه اقدام مشترک نامیدیم، اظهار داشت: چند صد ساعت مذاکره صورت گرفته که بعضی وقت‌ها روی یک کلمه، عبارت و محل قرار گرفتن جمله ساعت‌ها وقت صرف شده است.
 
*آمریکایی‌ها نتوانستند همه نظرات خود را در متن بگنجانند
 
رئیس دستگاه دیپلماسی با بیان اینکه آمریکایی‌ها نتوانستند همه نظرات خود را در متن بگنجانند، اظهار داشت: مذاکرات سخت و نفس‌گیری بود. تا نیم ساعت قبل از اینکه در مقابل دوربین قرار گیریم مشغول مذاکره بودیم. وزرا یک ربع نشسته بودند که سازمان ملل اجازه دهد خبرنگاران در ساعت سه و نیم صبح وارد مذاکرات شوند.
 
وی از رسانه‌های ایرانی که با تحمل خیلی سخت‌ها مردم را در جریان تحولات گذاشتند، تشکر کرد.
 
ظریف همچنین از مردم قدردانی کرد و افزود: شرمنده محبت‌های مردم هستم و از دعا و حمایت‌های آنها سپاسگزارم. امیدوارم خدا توفیق بدهد شایسته محبت‌های مقام معظم رهبری باشیم.
 
وزیر خارجه افزود: مقاومت مردم و قدرت مردم بود که اگر دستاوردی داشتیم از این مسیر به این دستاورد رسیدیم.
 
وی از رئیس جمهور، دبیر شورای عالی امنیت ملی، مجلس شورای اسلامی و کمک‌های آنها قدردانی کرد و افزود: امیدواریم این مرحله اول که نشاط در مردم ایجاد شده، دوستان اجازه دهند این شیرینی بماند. از نقد سازنده استقبال می‌کنیم ولی جانب انصاف رعایت و منافع ملی در نظر گرفته شود.
 
رئیس دستگاه دیپلماسی اضافه کرد: این «برنامه اقدام مشترک» هنوز سندی است که تمام مخالفان ما در تلاش هستند که مانع از اجرایی شدن آن بشوند.
 
وی گفت: باید تمام تمرکز را با همدلی، همفکری و هماهنگی به این سطح ببریم که در مرحله اجرا با همبستگی کامل کار را به پیش برده و منافع مردم سختکوش را تامین کنیم.
 
ظریف ادامه داد: الان وقت بحث جناحی و بحث‌های سلیقه‌ای نیست و الان وقت منافع ملی است.
 
وی درباره زمان شروع «برنامه اقدام مشترک» گفت: ما یک رشته اقدامات شش ماهه را پیش بینی کردیم و مدتی طول می‌کشد که خودشان را آماده کنند، چون باید اقداماتی صورت گیرد و جلسه اتحادیه اروپا باید با 28 عضو برگزار شود.
 
وزیر خارجه افزود: قرار شد تا نزدیکی‌های پایان سال جاری میلادی شاید 20 ماه دسامبر تا آن وقت به زمان نیاز داشته باشند که یکسری آمادگی‌ها را انجام دهند. ما هم باید زمینه را برای گفت‌وگو با آژانس فراهم کنیم.
 
ظریف افزود: توافق کردیم فورا بحث درباره مرحله نهایی را شروع کنیم. این طرح بر اساس چارچوبی که در نشست نیویورک پیشنهاد کردم و در نشست ژنو دو به صورت پاورپوینت ارائه کردم، سه مرحله‌ای است.
 
رئیس دستگاه دیپلماسی درباره تقسیم کار بین 1+5 در ساز مخالف زدن نیز گفت: ممکن است پشت پرده تقسیم کارهایی باشد و ممکن است اختلافاتی بین 1+5 ایجاد شده باشد که برخی از آن استفاده کنند.
 
*ابتکار عمل در دست ایران بود
 
وی گفت: ابتکار عمل در دست ایران بود ما چارچوب را مشخص کردیم. برای برخی از این بازیگران اتفاقاتی افتاد که توقع نداشتند. توقع نداشتند ایران با این هجمه دیپلماتیک وارد موضوع شود، فکر نمی‌کردند به زودی وارد متن شوند آنها فکر می‌کردند قرار است سند را بنویسند.
 
وی خاطرنشان کرد: منافع ملی همه این کشورها در داشتن روابط خوب با ایران است، ایران کشوری مهم است.
 
وزیر خارجه گفت: ما احترام به جمهوری اسلامی و احترام به مردم ایران و مرز و بوم را باید خودمان ایجاد کنیم و بقیه را ناگزیر از این کنیم که با ما از موضع احترام و برابر صحبت کرده و تلاش نکنند چیزی به ما دیکته کنند.
 
ظریف ادامه داد: ما قدرتمان را از طریق کشتار به دست نیاوردیم. ما مردمی هستیم که 250 سال است به هیچ کس حمله نکرده‌ایم و اگر به ما حمله کردند مردانه از حیثیت و دیدگاه‌هایمان دفاع کردیم.
 
وی گفت: ما قدرتمان را از سلاح نمی‌گیریم.
 
رئیس دستگاه دیپلماسی با اشاره به تحریم‌های اعمال شده علیه کشورمان، خاطرنشان کرد: دستاورد این تحریم‌ها 19 هزار سانتریفیوژ بود و اینکه مردم ایران اعتمادشان را به آنها از دست دادند.
 
وی در خصوص اقدامات داوطلبانه ایران گفت: با این توافق، تعهد حقوقی ایجاد نمی‌شود و این اقدامات قابل بازگشت است. بعد از شش ماه یا در میان آن هر یک از طرفین احساس کند طرف مقابل پایبند نیست و ما احساس کنیم فشارهای داخلی در آمریکا باعث تصویب تحریم شود، ضرورت نخواهد داشت ادامه دهیم.
 
*عهد نمی‌شکنیم ولی در مقابل عهدشکنی ضرورتی به پذیرش نداریم
 
رئیس دستگاه دیپلماسی اضافه کرد: ما با حسن نیت وارد این بحث می‌شویم و نمی‌خواهیم عهدمان را بشکنیم ولی در مقابل عهدشکنی طرف مقابل ضرورتی نداریم بپذیریم.
 
وی گفت: اقدامات داوطلبانه کوتاه مدت است. در طرف مقابل این اقدامات بسیار گسترده است.
 
وزیر خارجه درباره توازن بین اقدامات دو طرف، خاطرنشان کرد: احساس می‌کنم نسبتا متوازن است.
 
وزیر خارجه تصریح کرد: ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت و تحریم‌های یکجانبه غیرقانونی بوده است. باید اینها را بالاخره بردارند.
 
رئیس دستگاه دیپلماسی درباره اظهارات جان کری درباره حق غنی سازی ایران گفت: آنچه در این برنامه عمل صورت گرفته این است که غنی سازی را ادامه می‌دهیم و با آمریکا درباره آن صحبت می‌کنیم. می‌خواهیم دنیا به این برسد که برنامه ما صلح آمیز است.
 
وی گفت: غنی سازی در خاک ایران صورت می‌گیرد و متوقف نمی‌شود. غنی سازی ادامه می‌یابد.
 
وزیر خارجه درباره غنی سازی 20 درصد خاطرنشان کرد: غنی سازی 20 درصد که در فردو انجام می‌شد به صورت پنج درصد ادامه می‌یابد.
 
ظریف درباره حق غنی سازی گفت: دو سه کشور با این موضوع مخالفند. براساس ماده 4 ان پی تی این حق عنوان شده است. بر اساس این «برنامه اقدام مشترک» ایران از این حق برخوردار می‌باشد و کلیه تحریم‌ها علیه ایران برداشته شود.
 
وی گفت: برای اولین بار شش کشور پذیرفتند که غنی سازی بخشی از هر راه حل است. بخشی از راه‌حلی که یک قسمت آن برداشتن تحریم‌هاست و آخر آن به رفع تحریم‌ها منجر می‌شود.
 
* حق نیاز به شناسایی ندارد
 
وزیر خارجه درباره برخی مطالب منتشر شده در رسانه‌ها مبنی بر اینکه این توافق، به نوعی شناسایی دوفاکتو برای غنی سازی ایران است نه دوژوره، عذرخواهی کرد و گفت: علم ناقص از بی علمی بدتر است. دوژوره و دوفاکتو وقتی است که یک چیزی نیاز به شناسایی داشته باشد. چرا یک کشور را دوژوره شناسایی می‌کنید چون کشورها نیاز به شناسایی دارند. حق نیاز به شناسایی ندارد، حق موجود است. خواهش می‌کنم اگر دوستان می‌خواهند حرفی راجع به حقوق بین‌الملل بزنند چند کتاب حقوق بین الملل مطالعه کنند ببینند اصطلاحی که راجع به شناسایی دولت‌هاست می‌توان راجع به حقوق از آن استفاده کرد؟ باید به حقوق احترام گذاشته شود. حق موجود است. آب را به آسیاب دیگران نریزند.
 
ظریف خاطرنشان کرد: حق آن هم حقی که در ان پی تی می‌گوید هیچ چیز در این معاهده نمی‌تواند کشوری را از حق قابل انتزاعش محروم کند، باید به آن احترام بشناسند.
 
وی درباره درصد به رسمیت شناختن این حق گفت: حق ایران برای دسترسی به انرژی هسته‌ای به آن احترام گذاشته می‌شود.
 
ظریف افزود: دو هفته آمریکایی‌ها تلاش کردند دو عبارت وارد این توافق کنند که مشروط کنند in parctice و if agreed  که ما این دو را حذف کردیم و اجازه ندادیم چنین اقدامی را صورت دهند. خیلی تلاش کردند با فشار برنامه غنی سازی را بگیرند در نهایت از در تفاهم وارد شدند. دسترسی به آن را قدر بدانیم.
 
*به نمایندگان خود بیشتر اعتماد کنید
 
وی در ادامه گفت: از دوستانی که در داخل مطلب می‌نویسند، تقاضا دارم اگر دولت آمریکا به خاطر مشکلات و فشارهای داخلی حرف‌هایی را می‌زند، تکرار نکنند. به نمایندگان خود بیشتر از کسانی که برای خوشامد صهیونیست‌ها مجبورند یک حرف‌هایی را بزنند بیشتر اعتماد کنند. یقین بدانند هر چه به دست آمده یک دستاورد تاریخی برای مردم بوده است. من آن را امتیاز برای خود نمی‌دانم امتیاز را در مقاومت مردمی می‌دانم که توانستند این امتیاز را به دست بیاورند.
 
رئیس دستگاه دیپلماسی گفت: این یک معاهده نیست، یک برنامه اقدام شش ماهه است. بیش از آنچه که هست به آن نخوانند و در آن ندمند. معاهده نیست که بحث تعریف و تفسیر در آن باشد و به چند زبان هم نیست. تمام مذاکرات در ژنو به انگلیسی صورت گرفت حتی هیئت فرانسوی، چینی و روسی که زبانشان زبان رسمی سازمان ملل است به زبان انگلیسی مذاکره کردند.
 
وی گفت: این اقداماتی که باید صورت گیرد خیلی پیچیده نیست و قابل انجام است. به پیشنهاد ما کمیسیون مشترکی برای نظارت بر اجرای این اقدامات ایجاد شده است.
 
*مردم ایران با مقاومت خود دنیا را پای میز مذاکره کشاندند
 
ظریف ادامه داد: در صورتی که اراده سیاسی برای حل این موضوع باشد این کار پیش می‌رود. روش‌های دیگر را امتحان کردند. اینکه غربی‌ها پای میز مذاکره آمدند چون تحریم و تحمیل و تهدید را امتحان کردند و اثر نکرد. مردم ایران با مقاومت خود دنیا را پای میز مذاکره کشاندند. به خودمان اعتماد داشته باشیم نیاز به نگرانی نداریم. با چشم باز حرکت می‌کنیم. کشوری بزرگ با مردمی بزرگ هستیم. کسی نمی‌تواند سر ما کلاه بگذارد.
 
رئیس ذستگاه دیپلماسی افزود: اگر بخواهند هر فشاری را بر مردم وارد کنند همواره راه برون رفت وجود دارد. این توافق به ما تحمیل نشده است. این ما بودیم که دنیا را وادار کردیم به جای تحریم و تهدید دست از آن بردارند. در این کاغذ تحریم و تهدید نیامده است. این کاغذ نشان داد بعد از سال‌ها از موضع برابر با این مردم صحبت کنند. اینکه به این نتیجه رسیدند راه دیگری جز تعامل منطقی و عادلانه با این مردم ندارند.
 
*آمریکا و انگلستان اعتماد مردم ایران را جلب کنند
 
وی گفت: من به آمریکا و انگلستان گفتم که مردم ما به شما اعتماد ندارند. باز هم تکرار می‌کنم که لازم است اعتماد این ملت بزرگ را جلب کنند و این اعتماد را بازسازی کنند. رفتارهای غلط گذشته را احساس و با این مردم با زبان تهدید صحبت نکنند. هر بار با زبان تهدید صحبت می‌کنند یک قدم دیگر بر بی اعتمادی مردم می‌افزایند.
 
رئیس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: باید با چشم باز به دلیل رفتار گذشته آنها کار را به پیش ببریم. نگران نیستیم، اعتماد نداریم، دقت داریم، مراقبیم و جدی هستیم، ولی هیچ یک از این‌ها باعث نمی‌شود منافع خود را به پیش نبریم.
 
وی گفت: این احساس کم بینی است که وارد مذاکره نشوید. اگر به توان خود باور دارید این خودباوری باعث می‌شود جرات وارد شدن به مذاکره را داشته باشید. اعلام موضع مشکلی از کسی حل نمی‌کند ما تصمیم گرفتیم مقامات عالی کشور در عین بی اعتمادی، فرمایش رهبری همواره آویزه گوش ماست که به آنها اعتماد نداریم و به آنها گفتیم باید اعتماد مردم و رهبری نظام را با اقداماتتان جلب کنید.
 
ظریف افزود: با کمال خودباوری وارد مذاکره می شویم. بدخواهان این نظام زاری کردند و امروز همه تلاش را می کنند که این توافق را بر هم بزنند چون فهمیدند وقتی مردم ما و نمایندگانشان از موضع اعتماد به نفس وارد می شوند می توانند منافع خود را تامین کنند.
 
رئیس دستگاه دیپلماسی گفت: دوستان فکر نکنند آمریکا و اسرائیل قدر قدرت هستند. اینها قدرت‌های پوشالی هستند.
 
*در مقابل نقض تعهد مجبور نیستیم یک طرفه قراری را نگهداریم
 
وی درباره عهدشکنی غربی‌ها گفت:‌ برمی‌گردیم. هر لحظه تصمیم بگیریم می‌توانیم این توافق را کنار بگذاریم. ما پایدار به تعهدات هستیم، ولی در مقابل نقض تعهد ما هم مجبور نیستیم یک طرفه قراری را نگهداریم. ما وارد این حوزه شدیم با این هدف که منافع کشور را به پیش ببریم، حقوق مردم را حفظ کنیم ولی فشارهای غیرعادلانه و ظالمانه بر مردم را رفع کنیم.
 
*راه‌حل با خواندن بیانیه فراهم نمی‌شود
 
وی افزود: می‌توانستیم بنشینیم شعار دهیم؛ اگر این کار را می‌کردیم هیچگاه فشارها از مردم برداشته نمی‌شد. برای من هم خیلی راحت‌تر بود که بنشینم شعار بدهم. مجبور نبودم تا ساعت ۳ صبح مذاکره کنم و ساعت ۴ صبح کنفرانس خبری بگذارم. خیلی‌ راحت‌تر است، ساعت هشت شب تمام می‌شد سخنرانی می‌کنم و به خانه برمی‌گردم. می‌توانستم این سخنرانی را از تهران بکنم. وارد شدن به مذاکره دشوار است ولی راه رسیدن به راه‌حل است و از طریق بیانیه خواندن راه‌حل فراهم نمی‌شود. باید با چشم باز و با اعتماد به نفس جلو برویم، نگران چیزی نیستیم. ملت بزرگی هستیم و می‌توانیم کار خود را با یاری خدا و اعتماد به این مردم بزرگ پیش ببریم.
 
وی درباره حضور وزرای خارجه 1+5 در ژنو 2 و 3 گفت: ما با برنامه خود وضعیت را به شکلی کردیم که وزرا به این نتیجه رسیدند که اگر نیایند از کار عقب می‌مانند.
 
رئیس دستگاه دیپلماسی افزود: به فاصله دو هفته شش وزیر بدون برنامه ریزی قبلی به ژنو بیایند برای اینکه با نماینده ایران مذاکره کنند نشانگر توان ایران است. ما می‌توانیم، هیچکس قدر قدرت نیست جز ذات باری تعالی.
 
وی گفت: نکاتی که در زیرنویس آمده برای دقت در کار و اینکه نشان دهیم چه حوزه‌هایی را شامل می‌شود، هستند.
 
ظریف افزود: این تلاشی بود که بعد از بررسی داخل و در نظر گرفتن جوانب امر می‌خواستیم این کار را به پیش ببریم.
 
وی درباره چشم انداز این توافق اظهار داشت:‌ ما خدا را قادر مطلق می‌دانیم و با نیت رسیدن به راه حل برای رفع فشار بر مردم ضمن حفظ حقوقشان وارد این کار شدیم.
 
رئیس دستگاه دیپلماسی اضافه کرد: اگر طرف مقابل درس خود را از 35 سال گذشته آموخته باشد امکان حل این موضوع وجود دارد. این یک مشکل ساختگی است.
 
وی گفت: چشمانمان باز است و چشم دستگاه‌های نظارتی نیز باز است.
 
ظریف همچنین گفت: اختلافات جناحی را طبیعی می‌دانم. زمانی که برخی از دوستان حرف‌هایی می‌زدند مقام معظم رهبری دخالت کردند و گفتند این افراد فرزندان خودمان هستند. بعد از توافق رهبری با بزرگ منشی و نگاه وسیع مبتنی بر منافع ملی از روند حمایت کردند.
 
وی گفت: ما آماده پذیرش نقد هستیم ولی دو خواهش دارم؛ انصاف را رعایت کنند و بدانند تفاهم با اعلام موضع فرق می‌کند و آب را به آسیاب دشمن نریزند.
 
ظریف درباره حاشیه سفر به ژنو خاطرنشان کرد: در مراحلی کار برای ما خیلی دشوار بود. وقتی لبخند می‌زنم تمام تلاطم‌ها را در پشت لبخند پنهان می‌کردم. مذاکره کردن و وارد این مراحل شدن کار سختی است. انصافا همکاران خوبی در این مسیر داشتم و مقام معظم رهبری و رئیس جمهور کمک کردند. از مردم سپاسگزارم و نیازمند دعای مردم هستم.