حضرت آیت‌الله سبحانی امام به مرحوم کاشانی گفته بود چطور از ملی کردن نفت و بیرون کردن انگلیسی‌ها از شرکت نفت شروع کردی و حال اینکه در این مملکت کارهای دیگری هم هست.

به گزارش جهان به نقل از رسا، حضرت آیت‌الله جعفر سبحانی از مراجع تقلید در درس تفسیر قرآن کریم خود که در مسجد مدرسه مبارکه حجتیه قم برگزار شد، در ادامه تفسیر سوره یس به آیه «إِنَّمَا تُنذِرُ مَنِ اتَّبَعَ الذِّکْرَ وَخَشِیَ الرَّحْمَن بِالْغَیْبِ فَبَشِّرْهُ بِمَغْفِرَةٍ وَأَجْرٍ کَرِیمٍ» رسید.

وی با بیان اینکه سخن آیه دهم سوره یس درباره هدایت‌پذیری افراد است که بررسی می‌کند چه افرادی هدایت‌پذیر و چه افرادی هدایت‌ناپذیر نیستند، گفت: انسان بیمار بر دو قسم است، گاهی بیمار درمان‌پذیر است و معالجه می‌شود و گاهی از نظر علاج قابل درمان نیست.

حضرت آیت‌الله سبحانی با یادآوری آیه نهم سوره یس «وَسَوَاء عَلَیْهِمْ أَأَنذَرْتَهُمْ أَمْ لَمْ تُنذِرْهُمْ لاَ یُؤْمِنُونَ»، متذکر شد: کسانی که تمام درهای معرفت را به روی خود ببندند، به فطرت، عقل، خرد و برهان اعتنا نکنند و تمام ابزار معرفت را ترک کرده باشند، دیگر قابل هدایت نیستند.

وی با اشاره به آیه «إِنَّمَا تُنذِرُ مَنِ اتَّبَعَ الذِّکْرَ وَخَشِیَ الرَّحْمَن بِالْغَیْبِ فَبَشِّرْهُ بِمَغْفِرَةٍ وَأَجْرٍ کَرِیمٍ»، با بیان اینکه افرادی خود را در مسیر هدایت قرار داده‌اند که قرآن را گوش دهند و در خفا از خدا بترسند، گفت: در این آیه خشی الرحمن بالغیب آمده است، و نگفته خشی الرحیم بالغیب.

این استاد خارج فقه حوزه علمیه قم ادامه داد: اگر رحیم آمده بود تنها برای رحمت حق در دنیا است، اما از آنجا که مسأله اعم است، رحمان را به کار برده که هم رحیم در دنیا و هم رحیم در آخرت است هم برای مؤمن و هم برای کافر و اینکه فرموده در خفا از خدا بترسد، برای آن است که افرادی در حضور مردم از خدا می‌ترسند و اینها منافق هستند.

وی با بیان اینکه ترس از خدا هم باید در حضور مردم باشد و هم در غیاب مردم، تصریح کرد: اینجا نمی‌گوید خاف الرحمن بالغیب، بلکه می‌گوید خشی الرحمن بالغیب، خشی آن ترسی را گویند که انسان نسبت به طرف عظمت قائل شود، اما اگر از یک چاقوکش بترسد، می‌گویند خاف نه خشی.

حضرت آیت‌الله سبحانی افزود: کسانی که خشی الرحمن بالغیب هستند دو پاداش دارند که خداوند متعال به آنها بشارت داده است؛ خدا گناهان گذشته آنها را می‌بخشد و پاداش بزرگی به آنها خواهد داد.

سؤال امام از مرحوم آیت‌الله کاشانی

وی با طرح این سؤال که چرا خدا در این آیه مغفرت را جلوتر مطرح می‌کند، به ذکر خاطره‌ای از سال‌های ۱۳۲۹ شمسی پرداخت و گفت: در آن سال مرحوم آیت‌الله کاشانی رییس مجلس شد و اولین کاری که انجام دادند، مسأله ملی کردن نفت را مطرح کردند.

این استاد و مفسر برجسته قرآن کریم با بیان اینکه این مسأله را با یک واسطه از امام راحل شنیده است، ادامه داد:‌ امام به مرحوم کاشانی گفته بود چطور از ملی کردن نفت و بیرون کردن انگلیسی‌ها از شرکت نفت شروع کردی و حال اینکه در این مملکت کارهای دیگری هم هست.

وی اظهار کرد: مرحوم آیت‌الله کاشانی جواب داده بودند که شما بزرگان می‌گویید که همیشه تخلیه مقدم بر تحلیه است، ما ابتدا تخلیه کردیم که اجانب را از کشور بیرون کنیم و بعدا برسیم به مسائل دیگر، مانند باغبانی که ابتدا خاک را تخلیه می‌کند و بعد دانه می‌پاشد.

حضرت آیت‌الله سبحانی گفت: خداوند متعال برای اینکه گناهان در روح و روان انسان لانه نگیرد و روح مانند برگ سفیدی شود، ابتدا تخلیه می‌کند یعنی گناهان را پاک می‌کند و بعد از آن تحلیه را می‌آورد تا لیاقت اجر بزرگ را که بهشت است به انسان بدهد و در زندگی جاودانه راحت باشد.

استاد خارج فقه حوزه علمیه قم با اشاره به آیه «اِنَّا نَحْنُ نُحْیِی الْمَوْتَى...« گفت: وقتی تمام مرده‌ها زنده می‌شوند، آن گروهی که هدایت‌ناپذیر بودند معذب هستند و گروهی که هدایت‌پذیر بودند اجر کریم دارند؛ در واقع «إِنَّا نَحْنُ نُحْیِی الْمَوْتَى وَنَکْتُبُ مَا قَدَّمُوا وَآثَارَهُمْ» بیانگر جایگاه هر دو گروه است.

تشخیص افراد هدایت‌پذیر و هدایت‌ناپذیر

وی با طرح این سؤال که موتی هدایت‌ناپذیر و هدایت‌پذیر را چگونه می‌توان از هم تشخیص داد، افزود: آنهایی که هدایت‌پذیر هستند یک طرف و آنهایی که هدایت‌ناپذیر هستند طرف دیگر قرار می‌گیرند، برای رسیدگی به حساب هر دو گروه آنچه را قبلا فرستاده شده ثبت است.

حضرت آیت‌الله سبحانی با تأکید بر اینکه هرگز نباید گناه کوچک را کوچک شمرد، ابراز کرد: یک زمان نماز نمی‌خوانیم و روزه نمی‌گیریم و یک زمان سنت سیئه یا سنت حسنه‌ای از خود بر جای می‌گذاریم که دیگران از آن پیروی کنند و این و آثار هم احتمال دارد همان سنت‌های حسنه و سنت‌های سیئه باشد؛ مانند ساخت مدرسه حجتیه که مرکز نور و علم است.

وی با بیان اینکه گناهان کوچک وقتی روز قیامت جمع شوند، کوهی از گناه را تشکیل می‌دهند، چراکه اعمال و آثار ما در درگاه الهی ثبت است، به بخش پایانی این آیه یعنی «کُلَّ شَیْءٍ أحْصَیْنَاهُ فِی إِمَامٍ مُبِینٍ» اشاره و توصیه کرد: باید کوشش کنید که از خود اثری را در جامعه بر جای بگذارید، مسجدی بنا کنید و خانه‌ای برای فقرا بسازید و کتابی آموزنده بنویسید.

این مفسر برجسته قرآن کریم گفت: بعید نیست که مراد از امام در اینجا پرونده اعمال باشد، به پرونده اعمال، امام می‌گویند برای اینکه امام پیشوا است و ما را به دنبال خود می‌‌کشد، اما ای کاش روز قیامت تنها شهود ما پرونده ما بود اما در آن روز افزون بر پرونده،۱۰ شاهد بر اعمالمان داریم که اعضای بدن و زمین از آن جمله هستند.