آمانو: باید برای پیشبرد مذاکره غذا خورد!
روحانی به‌خوبی از پرونده هسته‌ای ایران آگاه است
سه شنبه ۴ تير ۱۳۹۲ ساعت ۱۵:۰۹
کد مطلب: 294895
کنفرانس بین المللی سن پترزبورگ بلافاصله پس از انتخابات ریاست جمهوری در ایران برگزار می‌شود، نظرتان درباره انتخاب مردم ایران چیست؟ به‌نظر شما، حسن روحانی، رئیس‌جمهور جدید، سیاست ایران را درباره مذاکرات هسته‌ای تغییر خواهد داد؟
هیچ رابطه‌ای بین انتخابات ریاست جمهوری در ایران و کنفرانس سن پترزبورگ نیست. یک همزمانی اتفاقی است. آژانس بین المللی انرژی اتمی با دقت انتخابات ریاست جمهوری ایران را پیگیری کرد اما ما در سیاست‌های کشورهای عضو دخالتی نمی‌کنیم. بااین‌حال ما مصمم هستیم تا راه‌حلی دیپلماتیک برای موضوع هسته‌ای ایران بیابیم. گفت‌وگو به خودی خود هدفی نیست، بایستی سازنده و در جهت رسیدن به نتایج ملموس باشد.
به‌نظر شما این گفت‌وگو تغییر ماهوی خواهد کرد (در دوره روحانی)؟
خیلی سخت است که تحول وضعیت را پیشبینی کرد، اما یک چیز قطعی است و آن اینکه این مسئله بدون آژانس بین المللی انرژی اتمی حل و فصل نمی‌شود. ایران اعلام می‌کند که تمام فعالیت‌های هسته‌ای‌اش در جهت اهداف صلح‌آمیز است و به همین دلیل به‌نفع ایران است که با آژانس بین المللی انرژی اتمی همکاری کند تا آژانس تصدیق کند که تمامی فعالیت هسته‌ای‌اش کاملاً صلح‌آمیز است.
تاریخ مذاکرات بعدی درباره "رویکرد ساختاری"، ــ‌‌به‌دیگر سخن درباره دسترسی آژانس به اطلاعات مربوط به برنامه هسته‌ای ایران‌‌ــ مشخص شده است؟
خیر، زیرا به‌تازگی انتخابات ریاست جمهوری در ایران به پایان رسیده است. دراین‌باره بعداً صحبت خواهیم کرد. هنوز درباره موارد ملموسی همچون محل و تاریخ دور بعدی مذاکرات صحبتی نشده است.
من شنیده‌ام که این مذاکرات در نیمه دوم ژوئیه برگزار خواهد شد.
فکر نمی‌کنم این‌گونه باشد چرا که در آن زمان ماه رمضان است. این زمان خوبی برای مذاکره نیست، باید برای پیشبرد یک مذاکره غذا خورد. (با خنده)
تابه‌حال با حسن روحانی دیدار داشته‌اید؟
بله، زمانی که مدیرکل وزارت خارجه ژاپن بودم برای موضوعات خلع‌سلاح و علوم با او دیدار داشتم، البته به‌عنوان عضو هئیت ژاپن با وی دیدار‌کردم. در آن زمان این احساس را در من ایجاد کرد که فردی است که از موضوع هسته‌ای به‌خوبی آگاه است.
می‌توانید پیشنهاد ایران به قدرت‌های غربی درباره ساخت مشترک رآکتورهای آب سبک را تفسیر کنید؟
من قادر به ارائه تفسیر نیستم زیرا ما از این موضوع اطلاعی نداریم. این تصمیم به قدرت‌های غربی مربوط می‌شود.
در آخرین نشست شورای حکام، در اوائل ژوئن، شما از افزایش تعداد سانتریفیوژهای ایران صحبت کردید. آژانس چگونه ظرفیت غنی‌سازی ایران را برآورد می‌کند؟
هدف ما گزارش وضعیت در ایران بر اساس بیشترین حقایق و واقعیت‌های ممکن است. بازرسان ما از سایت‌های ایران بازدید کرده‌اند و نتیجه گرفته‌اند که نصب و راه اندازی سانتریفیوژها ادامه داد. اما بسیاری از سانتریفیوژها فعال نیستند زیرا باید گاز هگزافلور اورانیوم تزریق شود تا به کار بیفتند. اما نمی‌دانیم این سانتریفیوژها در آینده فعال می‌شوند یا خیر. ایران به تولید اورانیوم غنی‌شده بین ۵ تا ۲۰ درصد ادامه می‌دهد و ذخیره‌اش افزایش می‌‌یابد. بخشی از این اورانیوم برای تولید سوخت هسته‌ای مورد استفاده قرار گرفته است.
از اورانیوم تولیدشده در ایران یا اورانیوم واردشده؟
نمی‌دانیم.
نظر آژانس درباره ایده ساخت یک نیروگاه دیگر پس از نیروگاه بوشهر در ایران توسط روسیه چیست؟
اگر ایران تصمیم به ساخت نیروگاه دیگری دارد باید به ما اطلاع دهد و در زمان مناسب آن را تحت تضمین‌های آژانس قرار دهد.
اگر درست متوجه شده باشم، آژانس هیچ ادعایی علیه ایران درباره نیروگاه بوشهر ندارد؟
بوشهر تحت تضمین‌های آژانس بین المللی انرژی اتمی قرار دارد. ما تأیید می‌کنیم که نیروگاه بوشهر برای اهداف صلح‌آمیز ساخته شده است و گزارش آن را داده‌ایم.
برخی رسانه‌ها از آسیب دیدگی حفاظ رآکتور نیروگاه بوشهر بر اثر یک زلزله خبر دادند، شما آن را تأیید می‌کنید؟
آژانس بازرسان خود را برای بررسی نیروگاه بوشهر فرستاد. از بازرسان درخواست نشده بود که آسیب دیدگی در رآکتور را بررسی کنند. در نتیجه، ما نمی‌توانیم این مسئله را تأیید کنیم.
به‌نظر شما، نیروگاه بوشهر امن است؟
تأمین امنیت در حوزه مسئولیت دولت‌هاست، و در این موضوع دولت ایران منظورم است. ما نمی‌گوییم این یا آن سایت هسته‌ای به‌حد کافی امن است. وظیفه ما کمک به امن کردن سایت‌های هسته‌ای است. اگر از ما خواسته می‌شد، می‌توانستیم گروهی را برای بررسی و تبادل نظر درباره امنیت بوشهر بفرستیم. ما پیش از این گروه‌هایی را برای صحبت با مسئولین ایرانی فرستاده‌ایم. اما حضور یک تیم مستقل می‌تواند به افزایش امنیت یک سایت کمک کند. ما آماده‌ایم کارشناسانمان را درصورت درخواست ایران برای بازرسی از رآکتور بفرستیم.
هیچ درخواستی (از سوی ایران) ارئه نشده است؟
در مورد زلزله، خیر.
گفته می‌شود یکی از موانع در مذاکرات بین آژانس و ایران این سؤال فنی است که مشخص شود چه‌کسی حکم بر وجود یا عدم وجود بخش نظامی در برنامه هسته‌ای ایران در پایان روند بررسی داده است؟ دبیرخانه آژانس بین المللی انرژی اتمی یا شورای حکام، یعنی کشورهای عضو آژانس؟
مسئله جنبه نظامی برنامه هسته‌ای ایران به سال ۲۰۰۳ و حتی قبل از آن برمی‌گردد. این مسئله توسط سلف من، دکتر محمد البرادعی، رئیس قبلی آژانس مطرح شد و من این پرونده را از او ارث بردم. در نوامبر ۲۰۱۱ گزارشی منتشر کردم با الحاقیه‌ای که این مسئله را آنالیز کرده بود. در این الحاقیه گفته شده بود که ما همه اطلاعات را بررسی کردیم و در کل، اطلاعات قابل اعتماد بودند. اما برای روشن کردن وضعیت تصمیم گرفتیم از ایران بخواهیم با ما همکاری کند. شورای حکام در آن زمان از ایران خواست تا با ما همکاری کند. شورای حکام همچنین از ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی خواست تا گفت‌وگوها را تشدید کنند. ایران این را مدالیته ( modalities) خواند و ما رویکرد ساخت‌یافته (structured approach)، این روندی است که به‌دنبال شفاف کردن وضعیت است. موضوع یک مدرک خیلی خلاصه است.
شما از مرحله نهایی صحبت می‌کنید، زمانی که پاسخ سؤالات کنونی مشخص شود چه خواهد شد؟
دبیر آژانس نقش خود را دارد، شورای حکام نیز وظیفه خود را دارد. ما مسئول بررسی هستیم. اگر سؤال بدون پاسخ بماند، اطلاع می‌دهیم. و اگر حل و فصل شود، این به اعضای شورای حکام مربوط می‌شود چه‌کاری پس از آن باید صورت گیرد.
ایران با این مخالف است؟
نه. ما به‌دنبال یک راه‌حل هستیم و اختلافاتی نیز وجود دارد. این تنها مشکل نیست. مشکلات دیگری نیز وجود دارد که بایستی با ایران مورد بررسی قرار گیرد.
طی آخرین نشست شورای حکام در اوئل ژوئن، شما اظهار کردید که مذاکرات دور باطلی شده است. به‌نظر شخصی شما مهلتی که لازم است تا طی آن مذاکرات را با ایران ادامه دهید چقدر است؟ یک سال، سه سال، پنج سال، چقدر؟
این سبک سؤال کردن، یعنی تعیین یک مهلت. مذاکرات هرچه باشد، تعیین یک زمان مشخص دشوار است. شورای حکام از ما خواسته مذاکره کنیم، ما هم مذاکره خواهیم کرد. ۱۸ ماه گذشته است و هنوز به نتیجه نهایی نرسیده‌ایم. گزارش آن را داده‌ایم. در صورت پیشرفت، از آن صحبت می‌کنم؛ در صورت عدم پیشرفت هم اطلاع خواهم داد و شورای حکام باید در این ارتباط واکنش نشان دهد.
به‌سخن دیگر، تصمیم با شورای حکام است؟
فکر کنم که بله. ما تمام تلاشمان را خواهیم کرد تا مسئولیتی را که از سوی شورای حکام به ما محول شده انجام دهیم.
