ایرانی‌ها از وضع آشفته اتاق‌های تصمیم‌گیری بروکسل آگاه هستند

به گزارش جهان، با فرا رسیدن ماه جولای که شماری از دولت های اروپایی آن را زمان مواجهه با قدرت نفتی ایران تعیین کرده اند اتفاقات مهمی در مناسبات طرفهای غربی با ایران در حال وقوع است.

1- اولین اتفاق در تصمیم اخیر امریکایی ها نمایان شد که دو شریک نفتی بزرگ ایران در خاور دور را از تحریم معاف کردند تا به این ترتیب لیست کشورهای طرف تجارت نفتی با ایران کامل شود و تهران بدون دغدغه مسیر نفتکش های خود را از سمت اروپا به مقصد 20 کشور دیگر بویژه کانون فعالیت اقتصادی جهان در شرق وجنوب آسیا تغییر جهت دهد.

به گزارش سایت سیاست ما، کاخ سفید در پاسخ این سوال که چرا اوباما در قبال همکاری نفتی ایران و چین کوتاه آمد؟ همان نکات بیانیه قبلی خویش را تکرار می کند( بیانیه ای که ماه گذشته 18 کشور را از تحریم علیه ایران مستثنی کرد) و می گوید: چین و سنگاپور نیز ظرف سه ماه گذشته اعتماد واشنگتن را با کاهش نسبی مراودات اقتصادی با ایران تا حد 20 درصد جلب کردند.

لکن برای ارزیابی صحت و سقم این ادعای کاخ سفید لازم است نگاهی هر چند گذرا به گزارش رسانه های معتبر این کشور انداخته شود.

شبکه خبری بلومبرگ امریکا که وقایع اقتصادی را رصد می کند با انتشار جزئیات معامله نفتی ایران و چین می گوید: جریان ارسال محموله های نفتی از ایران به مقصد بزرگترین قدرت اقتصادی آسیا چندان تحت تاثیر تحریم ها قرار نگرفته است. به گفته این منبع،

چینی ها حتی اگر در مسائل امنیتی نیز با سخن امریکا همراه شوند اما در عرصه تجاری و اقتصادی در موقعیتی هستند که به راحتی به امریکا نه بگوین

چینی ها بزرگترین خریدار نفت ایران هستند میانگین واردات نفت چین از ایران 500 هزار بشکه در روز است که این رقم در چند ماه اخیر تغییر محسوسی که حاکی از اختلال در اقتصاد نفتی ایران باشد نشان نداد. بلومبرگ حتی این نکته را خاطر نشان می کند که نوسان نسبی در میزان نفت وارداتی چین از ایران قبل از داستان تحریم امریکا شروع شده بود و این نوسان از اختلاف فنی دو طرف بر سر بهای انرژی و چانه زنی برسر قرار داد بزرگترین شرکت نفت چین (چاینا اینترنشنال یونایتد) ناشی می شد. آن گونه که تحلیلگران خود امریکا می گویند چراغ سبزهای عربستان برای پرکردن خلاء صادرات ایران نیز اعتماد رهبران پکن را جلب نکرد به این دلیل که چینی ها از نفوذ انحصاری امریکایی و کنسرسیوم آرامکو بر نفت عربستان آگاه هستند و این خطر را حس کردند که طرف سعودی که اکنون با توصیه امریکا شیر نفت را به روی آنها گشوده ممکن است در آینده با تهدید و فشار واشنگتن آن را متوقف سازد.

لذا برای چرایی تصمیم عقب نشینی اوباما در قبال همکاری نفتی چین با ایران باید دلایل قانع کننده ای یافت. دلایلی که بخشی از آن در گزارش شبکه بی بی سی که همزمان با انتشار دستور اوباما پخش شد، بیان گردیده است. این گزارش با زبانی صریح می گوید زور امریکای اوباما در بازار مراودات اقتصادی بر چین نچربید.

این نکته گزارشگر بی بی سی دارای معنای عمیقی است. چین با بیش از 9 تریلیون دلار ذخیر ارزی بر جایگاه شکوفاترین اقتصاد جهانی تکیه زده است. امریکا و چین بالاترین مراوده اقتصادی را که رقم آن از 500 میلیاردلار فراتر رفته، دارند. اما در این مراوده، چین با اعطای يك هزار و 160 ميليارد دلار قرض به امریکا، توانسته امریکا را به بزرگترين كشور

نفت ایران قریب 20 درصد سوخت بزرگترین قدرت اقتصادی جهان را تامین می کند و موضوعی نیست که به راحتی چینی ها از آن چشم پوشی کنند

بدهکار خویش تبدیل سازد.

بنابراین چینی ها حتی اگر در مسائل امنیتی نیز با سخن امریکا همراه شوند اما در عرصه تجاری و اقتصادی در موقعیتی هستند که به راحتی به امریکا نه بگویند. ظرف دو سال گذشته دست کم در سه عرصه مهم این پاسخ نه را از رهبران پکن خطاب به امریکا و غرب شنیدیم:1- رد درخواست راهبری دولت اوباما وسرمایه گذاران امریکایی برای بالابردن ارزش یوان(واحد پول چین) در برابر دلار 2- رد درخواست امریکا و اروپا برای سهیم شدن چین در پرداخت بخشی از بدهی کشورهای بحران زده نظیر ایتالیا ، یونان و اسپانیا 3- رد درخواست اجلاس بین المللی کپنهاک برای توقف پروژه های صنعتی آلاینده چین و مشارکت در مقابله با گازهای گلخانه ای.

اقتصاد و تجارت خط قرمز چینی ها در روابط بین الملل است و طبیعی است که رهبران پکن هر چیزی که آهنگ رشد اقتصاد توفنده این کشور را مختل سازد بر نتابند. نفت ایران قریب 20 درصد سوخت بزرگترین قدرت اقتصادی جهان را تامین می کند و موضوعی نیست که به راحتی چینی ها از آن چشم پوشی کنند. در این مدت بیش از همه خود آمریکایی ها به حساسیت شاخکهای حریف خویش به مقوله تحریم اقتصادی آگاهی یافته اند. بر این اساس می توان نتیجه گرفت که اوباما اکنون با افزودن نام چین و سنگاپور به گروه کشورهای معاف از تحریم تصمیمی را اصلاح کرده که از ابتدا روی کاغذ ماند و هیچ گاه صورت عملی به خود نگرفت. اکنون نیز کاخ سفید پیش از آنکه مقام های آسیایی حکایت عقیم ماندن تحریم چین توسط اوباما را به آنتن رسانه ها بفرستند با پیش دستی به اصلاح و تجدید نظر در آن مبادرت کردند.

به باور کارشناسان آسیا سران کاخ سفید در آخرین روزهای ماه ژوئن کم هزینه ترین راه

اوباما اکنون با افزودن نام چین و سنگاپور به گروه کشورهای معاف از تحریم تصمیمی را اصلاح کرده که از ابتدا روی کاغذ ماند

را برای فرونشاندن نگرانی اژدهای زرد برگزیدند و این تصمیم دست کم اوباما را در آستانه انتخابات حساس ماه نوامبر از مخمصه حساب کشی های حریف کنگره نشین راحت خواهد کرد که در پی جار و جنجال در باره عقیم ماندن فرمان های تحریم او هستند.

2- اتفاق دوم در نامه هشدار مقام مسئول هسته ای ایران به نماینده گروه 5+1 رخ نمود که بی ارتباط با رویداد اول نیست. درست هنگامی که اروپایی ها با تبلیغاتی پرطمطراق خود را برای اجرای تحریم اول جولای بر ضد ایران آماده می کنند سعید جلیلی در نامه ای به کاترین اشتون با بیانی صریح، پیامدهای یک چنین تصمیم شتابزده ای را به طرف اروپایی گوشزد کرد. نامه جلیلی یک روز بعد از اجلاس مهم بروکسل ارسال شد اجلاسی که در آن دو کشور رهبری کننده یورو (آلمان و فرانسه ) نتوانستند به توافقی برای نجات کشورهای بحران زده یورو دست یابند تاجایی که رسانه های اروپا از این اجلاس به عنوان بازی باخت - باخت آنگلا مرکل و فرانسوا اولاند تعبیر کردند.

دبیر شورای عالی امنیت در فرازهای دیگر نامه اش بدون اشاره به داستان تندروی دیروز و نرمش امروز اوباما ،اروپایی ها را به راهکارها و ابتکارهای جدیدی که می تواند جلوی یک وضعیت ناخوشایند را بگیرد معطوف کرده است. به باور اغلب ناظران، پیشنهاد جلیلی در وضعیتی به بروکسل ارائه شده که ایران پیچ تند تحریم را ظرف شش ماه پشت سرگذاشته تا جایی که دولت امریکا نیز به ناچار به هر 20 شریک بزرگ ایران جواز معافیت از تحریم صادر کرده است. در واقع در این مرحله چرخه نفت ایران دیگر حس وابستگی گذشته را به مشتریان اروپایی ندارد.

آمارها به روشنی می گوید که با کنار کشیدن اروپا، ایران به راحتی می تواند

کاخ سفید در آخرین روزهای ماه ژوئن کم هزینه ترین راه را برای فرونشاندن نگرانی اژدهای زرد برگزیدند و این تصمیم دست کم اوباما را در آستانه انتخابات حساس ماه نوامبر از مخمصه حساب کشی های حریف کنگره نشین راحت خواهد کرد

از میان 20 کشور مستثنی شده از تحریم، برای 400 هزار بشکه نفت خویش بازاریابی کند( گفتنی است که پیش از این قریب 18 درصد نفت ایران یعنی ۴۵۰ هزار بشکه در روز به اروپا صادر می شد که از این میزان ۱۸۰ هزار بشکه به ایتالیا، ۱۶۰ هزار بشکه به اسپانیا و ۱۰۰ هزار بشکه به یونان تحویل داده می شد) به این موضوع وضع وخیم اقتصاد سه مشتری اروپایی ایران را بیفزایید، یونان، ایتالیا و اسپانیا در ماه های اخیر بیش از همه چوب بدقولی سران اروپا بویژه آلمان و فرانسه را خوردند حال سوال این است که آیا آنها حاضر هستند به توصیه های پاریس یا برلین و لندن که از اعطای چند قلم وام نجات بانکی شانه خالی می کنند گوش فرا دهند و بیش از این سرنوشت اقتصادی شان به مصلحت اندیشی برادر بزرگترهای اروپایی گره بزنند.

با آنکه نامه جلیلی به اشتون از یک منظر شدیدترین هشدار هسته ای ایران بعد از اجلاس مسکو تلقی شده اما در عین حال راه های تازه ای را که پیش روی طرفهای اروپایی می گشاید. ایرانی ها از وضع آشفته ای که در اتاقهای تصمیم گیری بروکسل می گذرد کاملاً آگاه هستند یک نمونه بارز این آشفتگی را می توان در تناقض میان تصمیمات اجلاس های قبلی و فعلی سران اروپا دید. اتحادیه اروپا در اجلاس قبلی خود طرح تحریم کامل نفتی ایران را به چند محور مشروط کرد که مهمترین محور این بود که به این شرط تحریم کامل نفت ایران اجرا می شود که روند تلاشهای دیپلماتیک که اشتون متولی آن است بی نتیجه بماند.

اما گویی آن دسته از سیاستمداران تندرو در بروکسل که برای اجرای تحریم نفتی ایران از اول جولای کورس گذاشته اند به این مصوبه زمستان گذشته خویش پشت پا زده اند. بعید است کاترین اشتون که هنوز مرکب تعهداتش در اجلاس مسکو خشک نشده به این تناقض واقف نباشد که چگونه اول جولای از یک سو استارت تحریم نفتی ایران زده می شود و از سوی دیگر نمایندگان و کارشناسان او برای مذاکره با طرفهای ایرانی در همین ماه راهی منطق خواهند شد.